Pigwa w ogrodzie – uprawa, owoce i najlepsze odmiany
Pigwa (Cydonia oblonga) swoje pochodzenie ma w Azji, ale w Europie zadomowiła się już w starożytności. To drzewo jest nie tylko ozdobne, ale posiada smaczne owoce o wielu właściwościach zdrowotnych. Zobaczcie, jak uprawiać pigwę w ogrodzie, jak wykorzystać owoce oraz jaką wybrać odmianę.
Jak wygląda pigwa? Dekoracyjne kwiaty i smaczne owoce
Owoce pigwy przypominają wyglądem jabłka, a znane są nam równie dobrze – od ponad 4000 lat. Samo drzewo dorasta do 3 lub maksymalnie 5 metrów. W przeciwieństwie do owoców podobnych do pigwy, takich jak jabłka czy gruszki, pigwy nie można jeść na surowo. Nie obniża ten fakt jednak wartości kulinarnej owoców, o czym piszemy poniżej. Drzewo jest także bardzo dekoracyjne – posiada piękne białe lub białoróżowe kwiaty, które pojawiają się na krótko przed kwitnieniem róż.
Owoce pigwy posiadają intensywny, żółty kolor. Ich dojrzewanie datuje się na początek października. Liście pigwy natomiast są skórzaste, zielone oraz pokryte cienkim nalotem. Ta cecha nadaje pigwie wygląd południowy, dlatego drzewo będzie idealne do ogrodu w stylu śródziemnomorskim. Warto jednak uprawiać pigwę w każdym ogrodzie, ponieważ po kilku latach może ona dawać bardzo obfite zbiory – średnio 50 kg owoców rocznie.
Polecane odmiany pigwy do uprawy w ogrodzie
Istnieje umowny podział odmian pigwy na dwie grupy. Pierwsza z nich to jabłkowa, druga – gruszkowa, ze względu na kształt wytwarzanych owoców (pokrój samych drzew też jest nieco inny):
- Pigwy jabłkowe: posiadają okrągłe owoce przypominające jabłka. Odznaczają się niezwykłą aromatycznością, twardym i suchym miąższem. Wśród odmian „jabłkowych” najbardziej polecane do ogrodu to Konstantinopeler’ oraz ‘Wudonia’.
- Pigwy gruszkowe: mają podłużny kształt. Są bardziej miękkie od odmian „jabłkowych”, przez co łatwiej można je przerabiać. Jednak smakują nieco mniej wyraziście. Do uprawy w ogrodzie polecane są odmiany, takie jak: ‘Cydora’ albo węgierska ‘Bereczki’.
- Można również posadzić w ogrodzie odmianę mieszaną obu grup, posiadającą słodszy miąższ i lepszy aromat. Istnieją również odmiany, które można spożywać na surowo, a należą do nich ‘Cydopom’, ‘Cydora’ i ‘Buchlowice’.
Informacje na temat uprawy różnych odmian pigwy znajdują się TUTAJ.
Gdzie posadzić pigwę w ogrodzie? Gleba i nasłonecznienie
Pigwa lubi ciepły klimat, więc jest jednocześnie wrażliwsza na mróz od np. jabłoni. Dlatego należy posadzić ją w miejscu możliwie słonecznym i osłoniętym od zimnych wiatrów. Co do wymagań glebowych, pigwa nie może być uprawiana w podłożu bogatym w wapń – poza tym może rosnąć właściwie na wszystkich glebach kwaśnych i neutralnych. Należy uważać, aby nie wystąpił zastój wody.
Sadzenie i podlewanie pigwy w ogrodzie
Pigwę należy sadzić na wiosnę, po przymrozkach. Pigwa jest bardzo łatwa w pielęgnacji, jednak aby zapewnić jej wzrost, trzeba ją odpowiednio podlewać. W sezonie zabieg podlewania wykonuje się średnio 4-5 razy. Młode drzewka będą wymagać częstszego podlewania. We wszystkich przypadkach woda powinna przeniknąć do korzeni, czyli około do 1 m głębokości. Co do ilości, dla młodych drzew będziemy potrzebować ok. 400 l, a dla dorosłych – od 450 do 800 l. Po podlaniu należy usunąć chwasty i spulchnić glebę.
Jak przycinać pigwę i chronić ją przed mrozem?
Przycinanie pigwy powinno mieć formę okazjonalnego prześwietlenia korony – co około 2-3 lata. Przycinania nie można dokonywać przed końcem lutego (ze względu na wrażliwość pigwy na mróz). Jeśli chodzi o zimowanie, należy ochronić przede wszystkim system korzeniowy z pomocą okrycia gleby ściółką z liści. Dodatkowo warto zaizolować całe drzewo folią/włókniną.
Zbiory owoców pigwy – jak je wykorzystać?
Dojrzałe owoce pigwy posiadają złotożółty kolor oraz nie mają już filcowatego meszku na powierzchni. W zależności od odmiany, zbiorów dokonuje się na początku lub końcu października. Dobrze, aby zachować jak najdłużej owoce na drzewach, ponieważ jesienne słońce może im nadać lepszy aromat. Należy wtedy jednak pilnować, aby zebrać owoce zaraz przed możliwym przymrozkiem. Owoce pigwy mają szerokie zastosowanie ze względu na swój charakterystyczny smak i wiele właściwości leczniczych. W 100 g owocu znajduje się 15 mg witaminy C. Pigwa zawiera także witaminę B1, B6, E, potas, magnez i miedź. Owoce pigwy można przerabiać między innymi na nalewki, soki czy konfitury.
Pigwa w leczeniu lub profilaktyce raka?
W 2010 roku naukowcy z University Fernando Pessoa opublikowali wyniki badań, mających na celu potwierdzenie hamującego wpływu pigwy na rozwój komórek nowotworowych. Jak się okazuje, ekstrakt z liści mocno obniżył rozwój komórek rakowych w jelitach, a wyciąg pozyskany z owoców oraz nasion wykazał pozytywny wpływ hamujący rozwój komórek nowotworowych w nerkach. Portugalscy naukowcy stwierdzili zatem, że pigwę można stosować nie tylko w profilaktyce, ale i wspomaganiu leczenia nowotworów. Podejmując się jednak leczenia alternatywnego, należy wszystkie swoje decyzje skonsultować z lekarzem.
Anna Gronau
a na drugim zdjęciu pigwowiec – drobne listki i widać kolce…