Antynoble 2011. Kto otrzymał nagrodę za najdziwniejsze badania naukowe?
Czy ziewanie u żółwi jest zaraźliwe, jakie są skutki wstrzymywania moczu, skąd bierze się pociąg seksualny żuków do konkretnych butelek po piwie – to tylko niektóre z badań, które otrzymały w tym roku nagrodę Antynobla.
Antynoble przyznawane są przez stowarzyszenie „Improbable Research” (ang. „Nieprawdopodobne badania”) za najbardziej absurdalne, dziwaczne, zabawne odkrycia, które „nie mogą lub nie powinny być powtarzane”. Jak powiedzieli pomysłodawcy nagrody są to badania, które „na początku wywołują śmiech, a później zmuszają do refleksji”.
Nazwa Ig-Nobel wywodzi się od nazwiska Alfreda Nobla i angielskiego słowa „ignoble” (nędzny, haniebny). Nagrody te przyznawane są od 1991 roku. Zwycięzców ogłasza się kilka dni wcześniej, niż nazwiska laureatów „prawdziwych” Nobli.
Poniżej prezentujemy listę laureatów Antynobli.
Wasabi alarm
W dziedzinie chemii, siedmiu japońskich badaczy (Makoto Imai, Naoko Urushihata, Hideki Tanemura, Yukinobu Tajima, Hideaki Goto, Koichiro Mizoguchi i Junichi Murakami) otrzymało nagrodę za alarm przeciwpożarowy wykorzystujący niezwykle ostrą przyprawę wasabi. Badali oni, jak wykorzystać zapach ostrego chrzanu wasabi, by obudzić ludzi w przypadku zagrożenia przeciwpożarowego.
Decyzje dyktowane pęcherzem
Dziewięciu badaczy z międzynarodowego zespołu naukowców (Tuk Mirjam, Debra Trampe i Luk wspólnie z Matthew Lewis, Peter Snyder i Robert Feldman, Robert Pietrzak, David Darby i Paul Maruff) sprawdzało zależność między wstrzymaniem moczu, a podejmowaniem decyzji. W związanym z ich pracą eksperymencie ochotnicy rozwiązywali testy i popijali wodę, a naukowcy mierzyli wpływ coraz pełniejszych pęcherzy na możliwość skupienia się i pamięć. Okazało się, że uwaga i koncentracja ulegają rozproszeniui, jeśli pęcherz intensywnie o sobie przypomina. W efekcie może to negatywnie wpływać na decyzje podejmowane w trakcie prowadzenia samochodu. Ale z drugiej strony warto wstrzymywać mocz, jeśli mamy podjąć dobrą decyzję dotyczącą spraw finansowych.
Czy ziewanie u żółwi jest zaraźliwe?
W dziedzinie fizjologii Ig-Nobla otrzymali: Anna Wilkinsonm, Natalie Sebanz, Isabella Mandl i Ludwig Huber – międzynarodowy zespół biologów za badania nad tym, czy ziewanie u żółwi jest zaraźliwe. W trzech eksperymentach wzięło udział siedem żółwi żabuti. Ziewała Alexandra, a przypatrywały się temu Moses, Wilhelmina, Aldous, Quinn, Esme i Molly. Wynik: u gadów ziewanie nie jest zaraźliwe. Według naukowców wniosek z badania jest taki, że ziewanie jest odruchem wyłącznie społecznym.
Dlaczego ludzie wzdychają?
W dziedzinie psychologii Antynobla otrzymał Karl Havor Teigen z Uniwersytetu w Oslo, za próbę zrozumienia czemu ludzie na co dzień wzdychają. Wyniki swoich badań naukowiec zawarł w publikacji „Czy westchnienie jest po prostu westchnieniem? Westchnienia jako sygnały emocjonalne oraz reakcje na trudne zadanie”, która ukazała się na łamach „Scandinavian Journal of Psychology”.
Teoria „Konstruktywnego zwlekania”
W dziedzinie literatury najlepszy okazał się John Perry, z Uniwersytetu Stanford w USA i jego „Teoria zorganizowanej prokrastynacji„ (Theory of Structured Procrestination ). W swoich badaniach próbował rozwiązać problem odkładania spraw na jutro. Perry doszedł wniosku, że by wykonać jakieś pilne zadanie trzeba podjąć się innego jeszcze ważniejszego zadania.
Butelko – moja żono!
W dziedzinie biologii nagrodę Antynobla otrzymali australijscy entomolodzy Darryl Gwynne oraz David Rentz za odkrycie, że pewny gatunek chrząszcza z rodziny z bogatkowatych woli spółkować z butelką po australijskim piwie niż z samicą. Choć brzmi to dosyć zabawnie, to wnioski z badania nie są już tak śmieszne – badacze doszli do wniosku, że porzucone butelki mogą spowodować poważne zachwianie w populacji tych chrząszczy.
Skąd bierz się choroba morska u dyskoboli?
Próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego dyskobole borykają się z zawrotami głowy, a osoby rzucające młotem problemów z równowagą nie mają, przyniosła ich autorom (Philippe Perrin, Cyril Perrot, Dominique Deviterne i Bruno Ragaru i Herman Kingma) uznanie w dziedzinie fizyki. Naukowcy doszli do wniosku, że młociarzom podczas obrotów łatwiej jest zatrzymywać wzrok na jednym punkcie, dzięki czemu ich mózg nie ma problemów z orientacją w terenie.
Fałszywi prorocy
W dziedzinie matematyki wyróżniono grupę naukowców, którzy błędnie oszacowali datę końca świata. Nagroda powędrowała między innymi do Dorothy Martin z USA, która przewidziała, że koniec świata nastąpi w 1954 roku, do Pata Robertsona, który postawił na 1982 rok, Elizabeth Clare z USA (wyznaczyła datę na rok 1990). Wśród wyróżnionych jest także znany prorok z USA – Harold Camping, który przewidywał, że Armagedon nastąpi 6 września 1994 roku, a potem, że 21 października 2011 roku.
Czołg za złe parkowanie
Pokojową Nagrodę Nobla otrzymał burmistrz Wilna (stolicy Litwy) Arturas Zuokas, który opracował sposób walki z nielegalnym parkowaniem samochodów w mieście. Według niego, najlepszym rozwiązaniem tego problemy byłoby przejechanie po źle zaparkowanych autach opancerzonym transporterem.
Jazda z klapkami na oczach
Laur w dziedzinie Bezpieczeństwa Publicznego powędrował do Johna Sendersa z Uniwersytetu w Toronto (Kanada) za przeprowadzenie w latach 60. serii doświadczeń nad bezpieczeństwem za kierownicą. Sanders prowadził eksperymenty, w których sprawdzał skutki rozpraszania kierowcy jadącego autostradą. Czynnikiem rozpraszającym w eksperymencie była opadające co chwila na twarz kierowcy okrycie głowy.
Stowarzyszenie przyznające Ig-Noble wywodzi się z dwóch prestiżowych amerykańskich uczelni: z uniwersytetu Harwarda i MIT (Massachusetts Institute of Technology). Wbrew pozorom, w środowisku naukowym Ig-Noble nie uchodzą za coś złego czy ośmieszającego, a nagrodzeni badacze najczęściej pojawiają się osobiście, by odebrać statuetkę. Zresztą o randze tych nagród świadczy fakt, że nagrody wręczają najczęściej laureaci prawdziwych Nobli.
HAhahaaaaaaaa dobreee!
Chrząszcze kopulujące z butelką po piwie! WTF?
johnny, la gente esta muy loca…;0
Jak dla mnie mistrzem są ziewające żółwie. Po pierwsze obserwacja powiązana z czekaniem, aż żółw zacznie ziewać musi być bardzo pasjonująca. Po drugie, po jaką cholerę prowadzone są takie badania?