Co zrobić, jak spotka się niedźwiedzia?
Wiele osób czerpie przyjemność ze spacerowania po dzikich ostępach. Wędrując nawet po zaplanowanych ścieżkach, nietrudno spotkać na nich dzikie zwierzęta. Coraz częściej można natknąć się na różnego rodzaju drapieżniki. W polskich górach niekwestionowanym królem puszcz i borów jest niedźwiedź. Choć do spotkań z nim dochodzi rzadko, to zdarzają się takie przypadki. Ważne, by wtedy odpowiednio postępować. Chcesz wiedzieć, co zrobić, jak się spotka niedźwiedzia? Zachęcamy zatem do lektury!
Stajesz oko w oko z niedźwiedziem – co dalej?
Polskie „misie”, żyjące na wolności, można zobaczyć w Tatrach i Bieszczadach. Do kontaktów z nimi najczęściej dochodzi w sytuacji, gdy wędrowcy pragną zaznać nieco dzikiej przyrody i schodzą z oficjalnie wytyczonych szlaków. To – bez wątpienia – ekscytujące, ale i dla wielu przerażające przeżycie, które tak naprawdę nie powinno się wydarzyć. Z jednej strony bowiem zaburza ono spokój samego zwierzęcia, z drugiej – rodzi duże ryzyko dla wędrowca.
Najważniejsze, aby po zauważeniu drapieżnika, odpowiednio się zachować. Nie patrz mu w oczy, poruszaj się spokojnie i obserwuj jego reakcje. Poniżej możesz dowiedzieć się więcej na temat tego, co zrobić, jak spotkasz niedźwiedzia.
Udawanie martwego przed niedźwiedziem to mit
To prawdopodobnie jedna z najczęściej padających porad w kontekście spotkań z tym zwierzęciem. Czy jest skuteczna? W rzeczywistości – nie. W utrwalaniu tego mitu swój udział (przez wiersz „Przyjaciele”) ma polski wieszcz, Adam Mickiewicz. Czego możesz spodziewać się po niedźwiedziu, gdy zdecydujesz się to zrobić? Najpewniej będzie on ciekawy, czym jesteś. Trąci Cię nie raz łapą i pyskiem, więc może Cię solidnie pokaleczyć. Dlatego, gdy spotkasz tego drapieżnika – zapomnij o udawaniu martwego.
Nigdy nie uciekaj, gdy go spotkasz niedźwiedzia
Prawdopodobnie to najgorsze, co można zrobić, jak zobaczy się niedźwiedzia. Dlaczego? Ponieważ, gdy zaczynasz uciekać, budzi się w nim instynkt łowcy. Stajesz się automatycznie dla niego ofiarą łowną i z dużym prawdopodobieństwem rzuci się za Tobą w pościg. Choć jest duży i wydaje się ociężały – niech Cię to nie zwiedzie. Drapieżnik ten rozpędza się do 50 kilometrów na godzinę. Dla porównania – konie, w zależności od rasy, wieku i zdrowia, rozwijają maksymalną prędkość 60–80 km/h. Pomyśl – czy jesteś w stanie uciec zwierzęciu prawie tak szybkiemu jak rumak? Dodajmy do tego, że olimpijczycy biegają z prędkością około 40 kilometrów na godzinę (Usain Bolt rozwinął prawie 45 km/h), a przeciętny człowiek około 25 km/h.
Pamiętaj jeszcze o jednym – nie chodzi tylko o ucieczkę w poziomie, ale i w pionie. Nie ważne, jak niezgrabny wydaje Ci się niedźwiedź, ale drugą najgorszą rzeczą, jaką mógłbyś zrobić, gdy go spotkasz, jest wdrapanie się na drzewo. Drapieżniki te doskonale sobie na nich radzą, często wspinają się na ich szczyty – dużo szybciej niż człowiek!
Wycofuj się powoli
Najrozsądniejszy sposób na wyjście z tej sytuacji to powolne wycofanie się. Wiele zależy od tego, czy niedźwiedź, którego spotkałeś, też Cię wyczuł lub dostrzegł. Jeśli nie – jesteś na wygranej pozycji. Gdy jednak spotka się go „twarzą w twarz”… wówczas sytuacja się komplikuje. Dlatego wycofuj się powoli, idąc tyłem, nie wykonując żadnych gwałtownych ruchów. Drapieżnik ten nie powinien zaatakować, jeśli sam nie poczuje się zagrożony lub nie uzna Cię za niebezpieczeństwo dla potomstwa.
Zostaw plecak lub kurtkę
Powiedzmy jednak, że niedźwiedź zaczyna iść w Twoim kierunku. Co zrobić w takiej sytuacji? Zostaw mu jakiś przedmiot. Kurtkę, plecak… cokolwiek, co pachnie Tobą i może zająć mu trochę czasu. Połóż powoli przed sobą i wycofuj się, cały czas obserwując zwierzę. Najpewniej zatrzyma się przy przedmiocie i zacznie go dokładnie sprawdzać. Ty w tym czasie masz okazję odejść.
Jak uniknąć spotkania z niedźwiedziem?
To naturalnie tylko część sposobów, jakie można wykorzystać, gdy spotka się niedźwiedzia na swojej drodze. Najważniejsze to unikać takich sytuacji. Trzymaj się więc szlaków wytyczonych przez strażników przyrody. Zwierzęta raczej ich unikają, bo kojarzą je z człowiekiem. Nie wyrzucaj też resztek jedzenia w lesie i staraj się nosić swój prowiant w szczelnym pojemniku. Dzięki temu ryzyko takich zdarzeń znacznie spadnie.
Absolwentka dziennikarstwa i ochrony środowiska. Ma ponad 10 lat doświadczenia w mediach, gdzie tworzyła treści o klimacie, przyrodzie i zrównoważonym stylu życia. Łączy wiedzę naukową z pasją do popularyzacji ekologii.
Opublikowany: 12 grudnia, 2023 | Zaktualizowany: 22 sierpnia, 2025
- Carpathian Brown Bear Project; Spotkania z niedźwiedziami; https://carpathianbear.pl/niedzwiedzie-brunatne/spotkania-z-niedzwiedziami/; data dostępu: 11-12-2023;
- Zbigniew Jakubiec, TPN; Niedźwiedź to nie miś; https://tpn.pl/poznaj/zwierzeta/niedzwiedz-to-nie-mis; data dostępu: 11-12-2023;
