International Institute for Species Exploration (IISE): Top 10 najciekawszych odkryć
Kichająca małpa, niebieska tarantula czy gigantyczna stonoga – to tylko niektóre z najciekawszych gatunków odkrytych przez badaczy w zeszłym roku. Listę 10 najbardziej niezwykłych odkryć sporządził International Institute for Species Exploration działający przy Arizona State University.
Kichająca małpa
Ta nietypowa małpa z rodziny makakowatych zamieszkuje lasy południowej Azji. Ma charakterystyczną czarno-białą brodę i świński ryjek, a mocno zadarty nos sprawia, iż w trakcie deszczu musi ukrywać głowę między swoimi kolanami. Jeżeli tego nie zrobi – wtedy woda dostaje się do nozdrzy, przez co małpy zaczynają głośno kichać. Rhinopithecus strykeri – nazwana tak na cześć Jona Strykera, prezesa i założyciela Fundacji Arcus – została odkryta dopiero w 2010 roku, a już uważana jest za gatunek krytycznie zagrożony.
„Chodzący kaktus”
Skamieniałości Diania cactiformis zostały odnalezione w Chinach i należą do grupy słabo poznanych zwierząt występujących od wczesnego kambru. „Chodzący kaktus” żył prawdopodobnie około 500 mln lat temu. Według naukowców liczne odnóża mogą wskazywać, że te tak zwane „chodzące kaktusy” mogą być przodkami lub krewnymi współczesnych stawonogów.
Nocna Orchidea (Bulbophyllum nocturnum)
Bulbophyllum nocturnum jest pierwszym spośród około 25 tysięcy gatunków roślin storczykowatych, o którym wiadomo, że zakwita jedynie w nocy. Odkrył ją holenderski badacz podczas ekspedycji na Nową Brytanię – wyspę wchodzącą w skład Papui Nowej Gwinei. Botanicy uważają, że jest to bardzo cenne odkrycie, ponieważ żadna inna roślina nie zachowuje się w ten sposób. „Było to zaskakujące, gdyż znamy mnóstwo gatunków storczyków i nie wiedzieliśmy, by którykolwiek z nich był zapylany w nocy” – powiedział na łamach „Botanical Journal of the Linnean Society”, Andre Schuiteman z brytyjskiego Royal Botanic Gardens, współautor odkrycia. Naukowcy nie są jeszcze pewni, dlaczego Nocna Orchidea wykształciła taki mechanizm działania. Niemniej jednak pojawiły się spekulacje, że Bulbophyllum nocturnum zapylana jest przez muszki, które urzędują tylko w godzinach nocnych. Stąd ta nietypowa pora prezentowania wdzięków, która sprawia, iż Nocna Orchidea jest prawdziwą indywidualistką wśród swoich krewnych.
Jadowity latawiec (Tamoya ohboya)
Ta uderzająco piękna, aczkolwiek bardzo jadowita meduza przypomina latawiec z kolorowym ogonem. Nazwę – Tamoya ohboya – wymyśliła nauczycielka biologii Lisa Peck sugerując, że każdy widząc ją krzyknie z zachwytem „oh boy”. Choć o istnieniu meduzy wiedziano już dłuższego czasu, naukowcom zajęło aż 10 lat, by zebrać dokumentację niezbędną do zakwalifikowania Tamoya ohboya, jako nowy gatunek.
Niebieska tarantula (Pterinopelma sazimai)
Tego pająka wyróżnia nietypowa uroda – a konkretnie, niebieskie ubarwienie. Dlatego nowoodkryty gatunek tarantuli określany jest przez uczonych jako „niesamowicie piękny opalizującymi niebieskimi włoskami.” Jednak takim strojem mogą poszczycić się tylko samice. Samce i młode osobniki mają pospolite – szarobure ubarwienie.
Kiełbasa Leniwa Nóżka (Crurifarcimen vagans)
Ta gigantyczna stonoga ma prawie 40 centymetrów długości. Zdaniem naukowców, Crurifarcimen vagans z wyglądu przypomina pęto kiełbasy, więc nadali jej potoczną nazwę: Kiełbasa Leniwa Nóżka (Wandering Leg Sausage). Gigantyczna stonoga została odkryta w górach na wschodzie Tanzanii.
Kuzyn Spongeboba?
W lasach Borneo odkryto gatunek grzyba, który wygląda jak… Spongebob! Dlatego właśnie naukowcy z San Francisco State University, nadali mu nawiązującą do bohatera z kreskówki, łacińską nazwę – Spongiforma squarepantsii. Grzyb odkryty został w 2010 roku w Malezji. Spongiforma squarepantsii wygląda bardziej jak gąbka, niż typowy grzyb i tak też się zachowuje – gdy jest mokry, można go ścisnąć i wykręcić z niego wodę, a on i tak powróci do swoich pierwotnych kształtów.
Bombowa Osa (Kollasmosoma sentum)
Ten nowy gatunek pasożytniczej osy krąży na wysokości około centymetra nad ziemią w poszukiwaniu ofiar. Gdy już sobie taką upatrzy (najczęściej jest to mrówka) jak mały bombowiec nurkuje i błyskawicznie składa jaja w ciele ofiary. Cała akcja trwa zaledwie ułamek sekundy, co można zobaczyć na poniższym nagraniu.
Nepalski mak (Meconopsis autumnalis)
Te piękne, żółte maki, których nazwa ma związek z porą kwitnienia (zakwitają bowiem między końcem lipca a wrześniem) dopiero niedawno odkryły swoje tajemnice przed ciekawskim wzrokiem naukowców. Po części za sprawą ekstremalnego i trudno dostępnego środowiska w jakim żyją – bowiem żółte maki można spotkać tylko na brzegach potoków i trawiastych zboczach Himalajów – na wysokości 3300-4200 m. n.p.m. Pierwsze wzmianki o tych pięknych żółtych kwiatach pochodzą z połowy XIX wieku.
Robak z piekła rodem (Halicephalobus mephisto)
Ten gatunek nicienia (Halicephalobus mephisto) został odkryty w Republice Południowej Afryki, na głębokości ponad 1.3 km. Co klasyfikuje je, jako najgłębiej żyjące organizmy wielokomórkowe na naszej planecie.
Odkrycia dokonał Gaeton Borgonie z Uniwersytetu w Gandawie, który wraz z zespołem badaczy analizował próbki wody uzyskanej z kruszenia skał w dwóch południowoafrykańskich kopalniach złota. Naukowcy, którzy badali odkrycie doszli do wniosku, że skoro nicienie potrafią przetrwać w tak ekstremalnym środowisku, to może pod powierzchnią innych planet Układu Słonecznego również egzystują jakieś formy życia.
