Jakie są objawy ugryzienia przez kleszcza?
Pajęczaki z gatunku Ixodes ricinus są najbardziej aktywne od wczesnej wiosny aż do później jesieni. Należy jednak pamiętać, że przy dodatnich temperaturach kleszcze mogą występować w lasach, parkach i na łąkach również zimą. Dobrze więc po każdym spacerze sprawdzić u siebie oraz na ciele domowników, czy nie występują najczęściej spotykane objawy ugryzienia.
Niestety zlokalizowanie insekta może okazać się dosyć trudne ze względu na jego niewielki rozmiar, który zwiększa się dopiero w momencie wbicia się do skóry i wysysania krwi żywiciela. Czy wiesz, w jaki sposób poprawnie wyciągnąć pasożyta ze skóry oraz jakie są pierwsze objawy po ugryzieniu przez kleszcza? Sprawdź symptomy najczęściej występujących chorób okołokleszczowych.
Jakie są objawy po ugryzieniu przez kleszcza?
Należy zaznaczyć, iż samo ugryzienie nie jest bolesne, dlatego sporo osób może właściwie nie odczuć pierwszych objawów. Zazwyczaj człowiek orientuje się, iż ma kleszcza, dopiero w momencie zauważenia insekta wbitego w skórę. Warto tutaj podkreślić, że tego rodzaju pajęczaki wybierają delikatne, nieowłosione miejsca, takie jak m.in. okolice uszu oraz szyi, pod pachami i kolanami czy w rejonie genitaliów.
Objawy ugryzienia przez kleszcze pojawiają się po kilku dniach. Pierwszym z nich jest tzw. rumień wędrujący o średnicy kilku centymetrów, który nie powoduje żadnego dyskomfortu (nie swędzi ani nie piecze). Zmiana ma charakterystyczny wygląd – jest czerwona wewnątrz, następnie blednie i ponownie na obrzeżu jest czerwona. Zwykle znika samoistnie po kilku tygodniach. Inne objawy są już zależne od tego, czy insekt był nosicielem jakiejś choroby (według naukowców około 40% przedstawicieli tego gatunku zaraża boreliozą).
Które choroby są przenoszone przez kleszcze?
Warto podkreślić, że po ugryzieniu kleszcza występujące objawy mogą różnić się niemal u każdej osoby. Nie zawsze bowiem na skórze pojawia się wspomniany wcześniej rumień, mimo zakażenia bakterią Borrelia burgdorferi. Dlatego właśnie tak ważne jest, by każde ukąszenie było skonsultowane z lekarzem. Im wcześniejsze rozpoznanie schorzenia i zastosowanie właściwie dobranego leczenia, tym mniejsze powikłania w przyszłości.
Poza boreliozą, która stanowi największe zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia człowieka, pasożyty są nosicielami także wielu innych chorób, takich jak m.in.:
- kleszczowe zapalenie mózgu,
- mykoplazmoza,
- gorączka Q,
- babeszjoza,
- tularemia,
- dur powrotny.
Jakie są skutki zarażenia się boreliozą przez ugryzienie przez kleszcza?
Pierwszą oznaką zarażenia się tą poważną chorobą jest wystąpienie na ciele opisywanego wcześniej rumienia. W takim przypadku należy niezwłocznie udać się do lekarza. Z kolei w sytuacji, gdy zmiana się nie pojawi, w celu wykluczenia lub potwierdzenia diagnozy należy wykonać badania diagnostyczne pod kątem choroby z Lyme.
Po kilku tygodniach lub miesiącach mogą pojawić się inne objawy ugryzienia przez kleszcza zaliczane do drugiego stadium, tj. zapalenie stawów, zaburzenia rytmu serca, a także nerwobóle czy porażenie nerwów twarzowych. Ostatnia faza choroby występująca nawet po kilku czy kilkunastu latach polega na trwałym uszkodzeniu zajętych narządów. Leczenie boreliozy to przede wszystkim podawanie choremu antybiotyków przeciw krętkom z rodzaju Borrelia oraz dodatkowo leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.
Co zrobić po ugryzieniu kleszcza?
Najlepiej w ogóle nie dopuścić do ugryzienia poprzez regularne sprawdzanie całego ciała oraz natychmiastową zmianę ubrań od razu po powrocie ze spaceru i stosowanie różnego rodzaju preparatów przeciw kleszczom. W momencie zauważenia miejsca ukąszenia trzeba w jak najkrótszym czasie usunąć pajęczaka, stosując specjalne narzędzia, tj. pęsetę czy lasso dostępne w aptekach.
Ważne, aby przekręcić pasożyta i delikatnie go wyciągnąć (bez uciskania ze względu na ryzyko wypuszczenia zawartości odwłoka wraz ze szkodliwymi bakteriami do skóry). Na koniec należy zdezynfekować miejsce oraz warto przez kilka tygodni obserwować, czy po ugryzieniu kleszcza na ciele nie pojawią się niepokojące objawy.
Kleszcze – pytania i odpowiedzi
Jakie są pierwsze objawy boreliozy?
Jednym z pierwszych objawów boreliozy jest rumień wędrujący, który pojawia się w miejscu ugryzienia kleszcza około 3-30 dni po ukąszeniu.
Czy rumień wędrujący zawsze oznacza boreliozę?
Tak, rumień wędrujący jest jednym z pierwszych objawów boreliozy.
Jakie inne objawy mogą wystąpić po ugryzieniu kleszcza?
Inne objawy zakażenia mogą sugerować stany grypopodobne, takie jak bóle głowy, bóle mięśniowe i stawowe, ogólne osłabienie, stany podgorączkowe.
- Państwowa Inspekcja Pracy; “Choroby odkleszczowe”; https://www.pip.gov.pl/pl/f/v/229645/kleszcze.pdf; data dostępu: 2023-05-09;
- Sławomir A. Pancewicz, Aleksander M. Garlicki, Anna Moniuszko-Malinowska, Joanna Zajkowska, Maciej Kondrusik, Sambor Grygorczuk, Piotr Czupryna, Justyna Dunaj; “DIAGNOSTYKA I LECZENIE CHORÓB PRZENOSZONYCH PRZEZ KLESZCZE REKOMENDACJE POLSKIEGO TOWARZYSTWA EPIDEMIOLOGÓW I LEKARZY CHORÓB ZAKAŹNYCH”; PRZEGL EPIDEMIOL 2015; 69: 421 - 428;;
- dr Agnieszka Jankowska-Zduńczyk; “POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU WKŁUCIA SIĘ KLESZCZA”; www.rpp.gov.pl; data dostępu: 2023-05-09;
