Cykl księżycowy ma wyraźny wpływ na nasz sen

Od dawna uważa się, że nasz naturalny satelita może wpływać na nastrój, wzrost przestępczości, a nawet psychozy. Ale czy „efekt księżycowy” może zakłócać sen? Naukowcy od dawna wskazywali, że światło ma znaczący wpływ na ludzką aktywność, czy to światło słoneczne, światło Księżyca, czy sztuczne. Jednak badania sugerują, że cykl księżycowy wyraźnie wpływa na naszą zdolność do snu.

„Światło Księżyca jest tak jasne dla ludzkiego oka, że można sobie wyobrazić, że przy braku innych źródeł światła to światło naszego naturalnego satelity  mogłoby odegrać rolę w modulowaniu nocnej aktywności i snu człowieka” – przekonuje zespół naukowców , kierowany przez neurobiologa Horacio de la Iglesia z University of Washington.

„Jednak to, czy cykl Księżyca może modulować ludzką aktywność nocną i sen, pozostaje kwestią kontrowersyjną”.

Aby zbadać tajemnicę, naukowcy wyposażyli ponad 500 uczestników w nadgarstkowe monitory aktywności, aby śledzić ich wzorce snu. W eksperymencie wzięło udział 98 uczestników z ludu Toba-Qom, rdzennej społeczności zamieszkującej prowincję Formosa w Argentynie. Niektórzy z uczestników eksperymentu nie mieli dostępu do elektryczności, inni mieli dostęp ograniczony, a jeszcze inni pochodzili z miejskiego środowiska z pełnym dostępem do sztucznego światła. W oddzielnym eksperymencie badacze prześledzili sen 464 studentów college’u mieszkających w okolicach Seattle – dużego, zmodernizowanego miasta ze wszystkimi zelektryfikowanymi pułapkami społeczeństwa postindustrialnego.

Śledząc aktywność uczestników podczas snu w cyklu miesiąca księżycowego, naukowcy odkryli, że ten sam rodzaj wzorca można zaobserwować podczas snu i czuwania, niezależnie od tego, gdzie mieszkali wolontariusze.

„Widzimy wyraźną księżycową modulację snu, ze spadkiem snu i późniejszym zasypianiem w dniach poprzedzających pełnię Księżyca” – powiedział jeden z autorów badań Horacio de la Iglesia, profesor biologii na Uniwersytecie Waszyngtońskim w Seattle. „Chociaż efekt jest silniejszy w społecznościach bez dostępu do elektryczności, jest również zauważalny w społecznościach z elektrycznością, w tym wśród studentów Uniwersytetu Waszyngtońskiego”.

Chociaż istniała pewna rozbieżność między wynikami, dane wykazały, że sen zwykle rozpoczyna się później i trwa krócej w nocy poprzedzającej pełnię księżyca. Chociaż wielkość badanej tutaj próby nie jest szczególnie duża – to ten sam wzorzec zaobserwowano w dwóch różnych populacjach mieszkających w różnych krajach i przy różnych poziomach dostępu do elektryczności. „Wyniki te sugerują, że ludzki sen jest zsynchronizowany z fazami Księżyca niezależnie od pochodzenia etnicznego i społeczno-kulturowego oraz poziomu urbanizacji” – piszą naukowcy w artykule. Jeśli chodzi o przyczyny tych efektów, naukowcy twierdzą, że przedłużona nocna aktywność stymulowana światłem Księżyca może być ewolucyjną adaptacją przeniesioną z czasów przedindustrialnych.

„W określonych porach miesiąca Księżyc jest znaczącym źródłem światła, co było bardzo ważne dla naszych przodków tysiące lat temu” – mówi pierwszy autor i biolog zajmujący się snem Leandro Casiraghi. Według wywiadów przeprowadzonych z osobami z ludu Toba / Qom noce w świetle Księżyca są znane z intensywnego polowania i rybołówstwa, wzmożonych wydarzeń towarzyskich i wzmożonych stosunków seksualnych między mężczyznami i kobietami. „Chociaż prawdziwa adaptacyjna wartość ludzkiej aktywności podczas księżycowych nocy nie została jeszcze ustalona, nasze dane wydają się wskazywać, że ludzie, w różnych środowiskach, są bardziej aktywni i mniej śpią, gdy światło Księżyca jest dostępne we wczesnych godzinach nocnych” – wyjaśniają naukowcy.

Osobom, które mają problemy z zasypianiem, de la Iglesia zaleciła unikanie jasnych świateł i ekranów telefonów w godzinach wieczornych oraz bycie szczególnie aktywnym przed pełnią Księżyca, kiedy „większość ludzi ma predyspozycje (do) opóźnionego zasypiania i krótszego snu”.