Polacy przodują w marnowaniu żywności

Polska znajduje się w czołówce państw Unii Europejskiej, w których marnuje się najwięcej żywności. Szacunkowe dane mówią nawet o 9 mln ton wyrzucanego jedzenia rocznie.

Według badania CBOS w ciągu ostatnich siedmiu dni, co czwarty z nas wyrzucił jedzenie. Zgodnie z danymi Eurostatu marnujemy około 9 mln ton żywności rocznie (235 kg/os/rok). Jednak skala problemu może być zdecydowanie większa.

W parlamencie przygotowywany jest właśnie projekt ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Nakłada on na placówki handlowe o powierzchni powyżej 250 mkw. (w których przychody ze sprzedaży środków spożywczych stanowią co najmniej 50 proc.) konieczność zawarcia umowy z organizacją pozarządową i nieodpłatnego przekazywania żywności na cele społeczne.

Dodatkowo, projekt ustala roczną opłatę w wysokości 0,1 zł za 1 kg masy marnowanej żywności. Projekt ustawy nakłada też na sklepy obowiązek prowadzenia kampanii edukacyjno-informacyjnych na temat racjonalnego gospodarowania żywnością.

Czy takie rozwiązania rozwiążą problem? Zdaniem ekspertów Deloitte ta ustawa pozwoli przeciwdziałać marnowaniu żywności tylko w placówkach handlowych. A problem dotyczy także produkcji, przetwórstwa, gastronomii, a przede wszystkim konsumentów.

Jak wykazała organizacja EU Fusion, działająca dla Komisji Europejskiej, to właśnie gospodarstwa domowe są głównym źródłem marnotrawstwa żywności (53 proc.). Na kolejnych miejscach plasują się przetwórstwo (19 proc.), gastronomia (12 proc.), produkcja (11 proc.) oraz sprzedaż (5 proc.).

Eksperci z firmy doradczej Deloitte zwracają uwagę, że firmom brakuje dobrych praktyk w zakresie kryteriów doboru NGO czy wdrażania oprogramowania, które automatyzuje proces współpracy z organizacją i przekazywanie tej żywności. Dlatego istotny jest wybór odpowiedniego partnera po stronie organizacji pozarządowej. W 2018 r. w Polsce działało blisko 9 tys. organizacji pożytku publicznego, choć tylko część z nich zajmuje się pomocą potrzebującym. Otwarte na współpracę z biznesem są niewątpliwie banki żywności, czyli organizacje non profit, których jest w Polsce 32 – z czego 31 jest zrzeszonych w Federacji Polskich Banków Żywności.

16 października przypada Światowy Dzień Żywności ustanowiony przez ONZ w 1979 roku. Ta data ma na celu pogłębianie świadomości opinii publicznej na temat globalnych problemów żywnościowych i wzmacnianie poczucia solidarności w walce z głodem, niedożywieniem i ubóstwem. – Są to problemy niezwykle istotne, ponieważ wciąż dwa miliardy ludzi na świecie cierpi z powodu niedożywienia. W krajach rozwiniętych, do których możemy zaliczyć także Polskę, dyskusja toczy się obecnie wokół tego, że zbyt dużo żywności, która mogłaby zostać wykorzystana, jest marnowana – mówi Irena Pichola, Partner w Deloitte, Lider Zespołu Sustainability Consulting Central Europe.