Pszczoły są naprawdę bardzo inteligentne. Testy IQ owadów wywołały zamieszanie wśród naukowców
Wszyscy wiemy, że te pszczoły odgrywają ważną rolę w zapylaniu roślin i wspieraniu bioróżnorodności, ale istnieje coraz więcej dowodów na to, że są to również inteligentne, czujące i wyjątkowe stworzenia.
Pszczoły były czczone już przez starożytnych Egipcjan, chwalił je Szekspir. Możemy je kochać lub nienawidzić, ale z pewnością będziemy zaskoczeni, gdy dowiemy się, jak dużo wiedzą te małe owady. „Mamy teraz jasne dowody na to, że pszczoły mają pewien poziom świadomości oraz że odczuwają i mają stany emocjonalne – powiedział portalowi The Guardian Lars Chittka, profesor ekologii sensorycznej i behawioralnej na Queen Mary University of London.
Specjalista bada pszczoły od około trzydziestu lat i jest uważany za jednego z czołowych ekspertów w dziedzinie ich systemów sensorycznych. W swojej najnowszej książce The Mind of a Bee, przekonuje, że pszczoły potrzebują naszej ochrony nie tylko dlatego, że są przydatne do zapylania upraw i bioróżnorodności, ale także dlatego, że są istotami rozumnymi – a ludzie mają etyczny obowiązek zapewnienia im przetrwania.
Nasze prace i badania z innych laboratoriów wykazały, że pszczoły są rzeczywiście bardzo inteligentne – zwrócił uwagę profesor. – Potrafią liczyć, rozpoznawać ludzkie twarze, uczyć się posługiwania prostymi narzędziami i abstrakcyjnymi pojęciami. Są dobre w rozpoznawaniu ludzkich twarzy – dodał.
Specjalista dowiódł, że pszczoły mają emocje, potrafią planować i wyobrażać sobie rzeczy, jednocześnie uznając siebie za „unikalny byt”.
Takie wnioski profesor wyciągnął z eksperymentów laboratoryjnych z samicami pszczół robotnic. Jeśli pszczoła wykona zadanie, otrzymuje nagrodę w postaci cukru wyjaśnił Lars Chittka. – W ten sposób uczymy je np. rozpoznawania ludzkich twarzy.
Specjalista zauważył też, że niektóre pszczoły są bardziej ciekawskie i pewne siebie niż inne. Profesor donosił również o „dziwnych, błyskotliwych pszczołach”, które radziły sobie nieco lepiej niż wszystkie inne osobniki w kolonii lub wszystkie inne badane pszczoły. Lars Chittka odkrył, że te owady najlepiej uczą się, obserwując inne owady. „Kiedy w kolonii zostanie wyszkolony pojedynczy osobnik, umiejętność szybko rozprzestrzenia się na wszystkie pszczoły”.
Pszczoła może mieć własny rozum, świadomość świata, podstawowe emocje i inteligencję. To śmiałe i odważne twierdzenie – ale czy to prawda? To, co teraz widzimy, jest pewnym dowodem na to, że u pszczół występują te… stany przypominające emocje”. Sam Chittka jest „całkiem przekonany”, że pszczoły to istoty czujące. „Wystawiamy je na wyzwania, z którymi żadna pszczoła nigdy nie spotkała się w swojej ewolucyjnej historii. A one je rozwiązują”.
- Alun Anderson; "The Mind of a Bee review: Can a bee have a form of consciousness?"; newscientist.com; 2022-07-18;