Rewolucja w modzie! Biodegradowalne inteligentne tkaniny zmienią nasze życie i planetę!
Elektronika i zrównoważony rozwój nie muszą się wykluczać. Nowe badanie, prowadzone przez University of Southampton oraz UWE Bristol w Wielkiej Brytanii, pokazuje, że e-tekstylia mogą być nie tylko funkcjonalne, ale także ekologiczne i biodegradowalne.
Zespół badawczy opracował tkaninę SWEET (ang. Smart, Wearable, and Eco-friendly Electronic Textiles), która łączy zaawansowaną technologię z troską o planetę. Wyniki ich prac opublikowano w czasopiśmie Energy and Environmental Materials.
E-tekstylia to materiały z wbudowanymi elementami elektrycznymi, takimi jak czujniki, baterie czy diody LED. Mają one szerokie zastosowanie – od mody i odzieży sportowej po monitorowanie funkcji życiowych w medycynie. Jednak ich produkcja i utylizacja stawia przed naukowcami wyzwania, zwłaszcza w kontekście ochrony środowiska.
Prof. Nazmul Karim z University of Southampton wyjaśnia, że tradycyjne e-tekstylia często zawierają metale, takie jak srebro, które są trudno biodegradowalne. Tymczasem projekt SWEET wykorzystuje złożone z trzech warstw materiały, w tym biodegradowalną tkaninę Tencel, wykonaną z odnawialnego drewna.
Aktywna elektronika w projekcie bazuje na grafenie i polimerze PEDOT: PSS. Te przewodzące materiały są nadrukowywane atramentowo na tkaninę, co ogranicza marnowanie surowców i zużycie energii w procesie produkcji.
Zespół badawczy przetestował materiały pod kątem monitorowania tętna i temperatury ciała. Pięciu ochotników używało rękawiczek wyposażonych w czujniki, a wyniki potwierdziły ich niezawodność na poziomie standardów branżowych.
Aby sprawdzić biodegradowalność, e-tekstylia zakopano w glebie. Po czterech miesiącach tkanina straciła 48% swojej masy i 98% wytrzymałości, co dowodzi jej zdolności do stosunkowo szybkiego rozkładu.
Dr Shaila Afroj z University of Exeter zwraca uwagę, że grafenowe elektrody mają do 40 razy mniejszy ślad środowiskowy niż tradycyjne. Proces drukowania atramentowego również sprzyja zrównoważonemu rozwojowi, zmniejszając zużycie wody i energii w porównaniu z konwencjonalnymi metodami.
Prof. Karim widzi w projekcie SWEET potencjał do dalszego rozwoju, szczególnie w zakresie wczesnego wykrywania i zapobiegania chorobom serca. „Te materiały będą stawać się coraz ważniejsze w naszym życiu” – podsumowuje. Innowacyjne podejście łączy funkcjonalność z odpowiedzialnością ekologiczną, wyznaczając nowe standardy w branży odzieży elektronicznej.
- "Big leap forward for environmentally friendly ‘e-textiles’ technology "; https://www.southampton.ac.uk/news/2025/01/environmentally-friendly-etextiles-technology.page; 15-01-2025;




