Oczyszczanie ścieków – raport NIK
Budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków oraz kanalizacji opóźnia się. Istnieje ryzyko, że Polska nie wywiąże się w terminie z przyjętych zobowiązań – wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli.
Polska przystępując do Unii Europejskiej zobowiązała się do wdrożenia unijnej dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych do 2015 roku. Oznacza to m. in. budowę i modernizację oczyszczalni ścieków oraz systemów kanalizacji tak, aby spełniały unijne standardy – w zakresie ilości przetworzonych ścieków, jak również jakości procesu. Ścieki powinny spełniać określone normy dotyczące ilości niesionych zanieczyszczeń. Zakres i terminy prac określono w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych, i to właśnie jego realizację badała NIK.
Raport ujawnia bałaganu organizacyjny, który skutkuje błędami w sprawozdaniach. Te z kolei tworzą nieprawdziwy obraz dotyczący stanu realizacji programu. Natomiast sama realizacja przebiega w różnym tempie – w ok. 10% skontrolowanych gmin wiodących nawet jej nie rozpoczęto. W ponad połowie gmin NIK stwierdziła opóźnienia stwarzające poważne zagrożenie niedotrzymania terminu lub poziomu redukcji zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach. Tylko 17 na 54 badane gminy wiodące w aglomeracjach ma oczyszczalnie o wystarczającej przepustowości i sprawności.
Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła ponadto, że gminy wykorzystały niewiele, bo ok. 25% z zaplanowanych w programie pieniędzy na budowy oraz modernizacje oczyszczalni i kanalizacji. Zdaniem NIK ich przyczyną są trudności w pozyskiwaniu środków przez gminy – m. in. długotrwałe procedury rozpatrywania wniosków, zmieniające się kryteria przyznawania dofinansowania.
Według raportu, konieczność zapłaty kary i zwrócenia środków na nieukończone terminowo inwestycje może oznaczać podwyżkę opłat za odprowadzanie ścieków.
