Ekologia.pl Wiadomości Wpływ człowieka na środowisko Populacja nietoperzy w Polsce − Pogórze Śląskie to nietoperzowy raj

Populacja nietoperzy w Polsce − Pogórze Śląskie to nietoperzowy raj

Podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros) By F. C. Robiller / naturlichter.de (Own work) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons

Pogórze Śląskie to nietoperzowy raj. Jak wynika z prowadzonych przez 22 lata badań żyje tam aż 20 gatunki nietoperzy spośród 25 spotykanych w Polsce.
Podkowiec mały, nocek orzęsiony, nocek Bechsteina czy mroczek pozłocisty – to gatunki nietoperzy, które można spotkać na Pogórzu Śląskim. „Mamy tu nietoperzowy raj! Aż 20 gatunków z fauny, która w całej Polsce liczy 25, z czego cztery to gatunki, których osobniki obserwowano w Polsce sporadycznie. Tu mamy prawie komplet” − podkreśla dr Mysłajek z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii UW.

Dlaczego nietoperze upodobały sobie południe Polski? Bo są to zwierzęta ciepłolubne – wyjaśnia badacz. „Na Pogórzu Śląskim znajdziemy np. liczne kolonie rozrodcze ciepłolubnego południowego gatunku podkowca małego. To stosunkowo rzadki u nas nietoperz, który występuje tylko w Karpatach, Sudetach i na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Kolonie rozrodcze są jednak spore, niektóre liczą ok. 300 osobników” − opowiada dr Mysłajek.

Dr Mysłajek dodaje, że Pogórze Śląskie to najbardziej zaludniony fragment Karpat. „Mamy tu ogromną liczbę ludzi: na 1 km2 mieszka tu nawet do 300 osób, podczas gdy średnia dla Polski wynosi 127. Nas interesował skład gatunkowy nietoperzy i to, czy obecność ludzi im sprzyja, czy jest przeszkodą” − powiedział.

Dane na temat nietoperzy zbierano od 1992 roku. „To jedna z niewielu prac, która ma tak szeroki zakres czasowy. Najwcześniejsze dane pochodzą głównie z kontroli kryjówek i zgłoszeń ludzi. Od 2000 r. prowadziliśmy badania stricte faunistyczne, szeroko zakrojone, z użyciem różnych metod, np. wykorzystaniem sieci chiropterologicznych i detektorów ultrasonicznych” − podkreślił dr Mysłajek.

Nocek orzęsiony, By C. Robiller / www.naturlichter.de (Own work) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons

Naukowcy apelują, by najcenniejsze stanowiska nietoperzy objąć ochroną w formie obszarów Natura 2000, czy poprzez stanowiska dokumentacyjne i zespoły przyrodniczo krajobrazowe. Badacze zwracają też uwagę na potrzebę edukacji, gdyż ssaki te nie zawsze cieszą się naszą sympatią. A szkoda, bo są to bardzo sympatyczne i pożyteczne zwierzęta.

„Z obecności nietoperzy korzystamy na kilka sposobów. To bezpośredni zysk, bo nietoperze zjadają owady, dokuczające nam na co dzień. Ich obecność oznacza wymierne korzyści także dla rolnictwa czy leśnictwa, bo wyłapują w lasach gatunki owadów szkodliwych z punktu widzenia gospodarki leśnej, np. motyle nocne” − tłumaczy dr Mysłajek.

PAP − Nauk w Plosce, Anna Ślązak