Pietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum)

Nazywany/a też: pietruszka pospolita

Liście pietruszki zwyczajnej. By Donovan Govan. [GFDL or CC-BY-SA-3.0], via Wikimedia Commons
Pietruszka zwyczajna występuje w formie dzikiej w północno-zachodniej Afryce, na Bałkanach i półwyspie Apenińskim oraz Wyspach Kanaryjskich. W formie zdziczałej występuje na kontynencie afrykańskim, w Australii, Ameryce, Europie oraz Japonii.

  1. Wygląd
  2. Zbiór i uprawa
  3. Właściwości lecznicze
  4. Praktyczne zastosowanie
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Wygląd

W pierwszym roku roślina składa się z grubego korzenia palowego i liści. Łodyga rośliny wyrasta w drugim roku, jest wówczas naga i osiąga 50-90 cm wysokości. Liście na całej roślinie są połyskujące. Kwiaty  zebrane są w baldachy złożone, mają barwę zielonożółtą. Owoc to mała, zielonkawobrązowa rozłupnia. Korzeń ma najczęściej barwę białą, jest bogaty w olejki eteryczne.

Czy wiesz, że...
  • Pietruszka wykorzystywana jest powszechnie jako przyprawa w wielu kuchniach na całym świecie.
  • Roślinę można używać w formie świeżej bądź też suszonej. Świeże liście idealnie sprawdzają się jako dodatek do mięs, ryb, zup, potraw warzywnych, past, farszów, sosów, potraw jajecznych, grzybów, kanapek, zimnych przekąsek a nawet słodyczy. Świeżą pietruszkę należy dodawać pod koniec gotowania zup czy innych potraw, by nie straciła ona swojego aromatu.
  • Pietruszka polecana jest w szczególności podczas okresu zwiększonej zapadalności na grypę i przeziębienia, ponieważ dzięki duże zawartości witaminy C, zwiększa odporność organizmu.
  • Roślina ta posiada 2 razy więcej witaminy C niż cytryna!

Zbiór i uprawa

Pietruszkę sieje się od marca do kwietnia – najlepiej na przełomie tych miesięcy. Odmiany przeznaczone do przechowywania, na przykład jako surowiec leczniczy sieje się od kwietnia do połowy maja, natomiast wykopuje w październiku lub listopadzie. Pietruszką należy wykopywać wtedy, gdy na dworze panuje odpowiednia wilgotność, która spowoduje, że korzenie nie będą zbyt suche.

Właściwości lecznicze

Pietruszka to roślina bogata w witaminę C, A oraz karoten. Jest źródłem magnezu, potasu i żelaza. Liście pietruszki są natomiast źródłem witaminy B1, B2 oraz PP. Cała roślina zawiera olejek eteryczny, choć najwięcej zawierają go korzeń i owoce. Zawiera również dużo chlorofilu.

Surowcami leczniczymi jest liść, owoc oraz korzeń pietruszki. Roślina ta polecana jest do leczenia chorób układu moczowego, ponieważ działa rozkurczająco na mięśnie gładkie, zwiększa przepływ krwi przez nerki, a także ilość wydalanego moczu, działa również antyseptycznie. Sprawdza się w leczeniu takich chorób jak zapalenie pęcherza moczowego czy nerek. Roślina wykorzystywana jest również do leczenia schorzeń układu pokarmowego  – działa wiatropędnie, pobudza apetyt, poprawia procesy trawienne i ułatwia przyswajanie pokarmów. Oprócz tego, pietruszka znana jest z właściwości zwiększających wydalanie potu oraz żółciopędnych. Wyciągi z pietruszki mają działanie wybielające na skórę. Pietruszka zwiększa skurcze macicy, co może wiązać się z bardziej obfitymi krwawieniami miesięcznymi, zresztą kiedyś stosowana była właśnie do pobudzania krwawienia.


Praktyczne zastosowanie

Odwar z natki pietruszki działający moczopędnie, polecany przy schorzeniach układu moczowego

Składniki:
  • 2 łyżki natki pietruszki
  • Woda

Natkę pietruszki zalać 2-3 szklankami wody i gotować na małym ogniu przez około 10 minut. Odstawić do przestygnięcia. Przecedzić.
Liście pietruszki zwyczajnej. By Donovan Govan. [GFDL or CC-BY-SA-3.0], via Wikimedia Commons Liście pietruszki zwyczajnej. By Donovan Govan. [GFDL or CC-BY-SA-3.0], via Wikimedia Commons

Galeria zdjęć

Liście pietruszki zwyczajnej. By Donovan Govan. [GFDL or CC-BY-SA-3.0], via Wikimedia CommonsKwiat pietruszki zwyczajnej. By MARCIN N 13:55, 8 July 2006 (UTC), Marcin n (Own work) [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html), CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/) or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5-2.0-1.0)], via Wikimedia Commons
Korzeń pietruszki zwyczajnej. By User:MarkusHagenlocher (Own work) [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons

Systematyka

Królestwo:rośliny
Rząd:selerowce
Rodzina:selerowate
Rodzaj:pietruszka
Atlas ziół - indeks nazw polskich
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź