Sosna zwyczajna (Pinus sylvestris )

Sosna zwyczajna - pęd z pąkami. By Pleple2000 (Own work) [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons
W formie naturalnej sosny rosną na półkuli północnej na terenach o klimacie umiarkowanym. Spotkać je można głównie w Azji i Europie. Tereny występowania sięgają również obszarów północnej Afryki i Ameryki Północnej. Jako gatunek introdukowany, sosny występują również na terenach półkuli północnej, przede wszystkim w Brazylii, Chile, Australii i Nowej Zelandii. Jest to również gatunek uprawiany. W Polsce najpospolitszym gatunkiem jest sosna zwyczajna. Zasięg występowania tego gatunku rozciąga się od  Wielkiej Brytanii i Portugalii poprzez Kaukaz i Serbię aż do Morza Ochockiego i Półwyspu Skandynawskiego. Sosna zwyczajna była gatunkiem uprawianym w Nowej Zelandii i chłodniejszych rejonach w Ameryce Północnej. Obecnie w niektórych stanach w USA jest gatunkiem znajdującym się w naturalnym ekosystemie.

  1. Wygląd
  2. Uprawa i zbiór
  3. Właściwości lecznicze
  4. Praktyczne zastosowanie
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Wygląd

Sosna to drzewo iglaste, którego korona przybiera formę rozłożystą lub parasolowatą. Wygląd drzewa zależy od tego, w jakich warunkach ono rośnie. Samotnie rosnące drzewa mają gęste i rozłożyste korony. Inne korony mają również drzewa żyjące na terenach nizinnych (grube, zaokrąglone), a inne na terenach wyżynnych (cienkie, stożkowate). Pień sosny może osiągać wysokość do 40 m, najczęściej jednak jest to 30 m. Jego średnica to 0,5-1,2m. Liście to igły, które są sztywne i twarde. Mają barwę szarozieloną lub niebieskozieloną. Na drzewie występują przez 3-6 lat. Kwiaty męskie i żeńskie. Szyszki na początku są wąskie, małe i mają barwę zieloną, z czasem zaczynają się otwierać i przybierają szerszy kształt oraz barwę brązową. Długość szyszki to ok 3-7 cm. Korzenie rośliny najczęściej wyrastają poziomo, osiągają do 3 m głębokości.

Czy wiesz, że...
  • Żywica sosnowa służy do otrzymywania terpentyny, którą wykorzystuje się jako rozpuszczalnik do farb i lakierów oraz do wytarzania past do czyszczenia butów i podłóg.
  • Najgrubsza sosna o obwodzie 625 cm rośnie koło Sulechowa.

Uprawa i zbiór

Surowiec leczniczy, czyli pączki zbiera się w okresie od kwietnia do maja. Pączki muszą być pokryte żywicą i łuskami. Suszenie należy przeprowadzić w zacienionym i przewiewnym miejscu. Pędy należy rozłożyć na ziemi i ułożyć je pojedynczą warstwą.

Właściwości lecznicze

Pączki sosny mają wysokie działanie wzmacniające, są bogate w olejki eteryczne, garbniki, substancje gorzkie, witaminę C, flawonoidy i sole mineralne.

Jeżeli chodzi o pączki sosny właściwości to jest ich bardzo wiele. Właśnie dlatego surowiec ten zyskał szerokie zastosowanie. Pączki mają przede wszystkim działanie antybakteryjne. Stosuje się je do leczenia nieżytów górnych i dolnych dróg oddechowych, ponieważ doskonale łagodzą chrypkę i bóle gardła. Sprawdzają się również w leczeniu suchego kaszlu i anginy. Inhalacje pomagają w stanach zapalnych krtani i oskrzeli. Pączki mają lekkie działanie moczopędne, dlatego poleca się je stosować w infekcjach układu moczowego. Przyrządzony z pączków odwar jest bardzo zdrowy, zawiera wiele witamin, dlatego poleca się go do picia osobom, które chcą wzmocnić swoje zdrowie, samopoczucie i odporność organizmu. Surowiec ten doskonale sprawdza się również w formie pomocniczej do eliminowania bólów reumatycznych oraz nerwobólów. Pączki mają również działanie uspokajające, kojące dla organizmu i ciała, wystarczy zastosować je do leczniczych kąpieli.

Praktyczne zastosowanie

Odwar z pączków na przeziębienie, działający wykrztuśnie

Składniki:
  • Pół łyżki pączków sosny
  • Woda
Pączki zalać szklanką gorącej wody i gotować pod przykryciem przez około 5 minut. Ostawić do naciągnięcia na kwadrans. Przecedzić. Pić od 2 do 4 razy dziennie po 1-3 łyżek po jedzeniu.
Sosna zwyczajna - pęd z pąkami. By Pleple2000 (Own work) [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons Sosna zwyczajna - pęd z pąkami. By Pleple2000 (Own work) [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons

Galeria zdjęć

Sosna zwyczajna - pęd z pąkami. By Pleple2000 (Own work) [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons
Sosna zwyczajna - szyszki. By USDA-NRCS PLANTS Database / Herman, D.E. et al. 1996. North Dakota tree handbook. USDA NRCS ND State Soil Conservation Committee; NDSU Extension and Western Area Power Admin., Bismarck, ND. ([1]) [Public domain], via Wikimedia Commons

Systematyka

Królestwo:rośliny
Klasa:iglaste
Rząd:sosnowce
Rodzina:sosnowate
Rodzaj:sosna
Atlas ziół - indeks nazw polskich
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź