Nazywany/a też: kaszalot spermacetowy, potwal, potwal olbrotowiec
Źródło: NOAA/www.nefsc.noaa.gov
Samce tego gatunku są nawet dwukrotnie większe i cięższe od samic. Ich długość dochodzi do 20 m, a masa ciała sięga nawet 70 ton, chociaż na ogół mieści się w granicach 35 -50 t. Najbardziej charakterystyczną cechą kaszalota jest olbrzymia głowa, tępo ścięta z przodu, która zajmuje 1/3 długości całego ciała. Płetwy grzbietowej brak, w jej miejsce widnieje garb i wybrzuszenia. Przednie płetwy są stosunkowo niewielkie. Czaszka ma wyraźnie asymetryczny kształt, otwór nosowy znajduje się po lewej stronie głowy w pobliżu pyska. Na żuchwie znajduje się od 36 do 56 zębów o długości 20 cm. Ubarwienie jest ciemnoszare na grzbiecie i nieco jaśniejsze na bokach i stronie brzusznej. Przód ciała często jest pokryty kolistymi bliznami i jaśniejszymi plamami.
Areał występowania kaszalota obejmuje głębokie wody mórz i oceanów stref umiarkowanych i tropikalnych. Starsze samce po okresie godowym przenoszą się w chłodniejsze rejony -ku biegunom. Jest to gatunek silnie zagrożony wyginięciem w środowisku naturalnym w nieodległej przyszłości.
Tryb życia
Kaszalot jest zwierzęciem stadnym. Tworzy grupy składające się na ogół z 10 -20 osobników. Zazwyczaj są to samice z potomstwem, bądź haremy samic z samcem. W czasie wędrówek grupy łączą się w duże stada liczące nawet 200 osobników. W stadzie rozwijają się silne więzi społeczne, zwierzęta porozumiewają się ze sobą za pomocą bogatego repertuaru wysokich dźwięków. Opisywane są sytuacje, w których stado pomagało rannemu towarzyszowi otaczając go pierścieniem i wypychając na powierzchnię wody. Przed zanurzeniem się przyjmuje pozycję pionową, ogon wystawiając ku górze.
Odżywianie
Pokarm kaszalota stanowią kałamarnice, olbrzymie ośmiornice, mątwy i głębinowe ryby. Jednak zdarza się, że walenie te zjadają rekiny i płaszczki. Ich przełyk jest tak szeroki, że byłyby w stanie połknąć człowieka.
Rozmnażanie i rozwój
Kopulacja i poród odbywają się w wodach podzwrotnikowych i strefy umiarkowanej. Po kopulacji samce przenoszą się w chłodniejsze rejony. Po ciąży trwającej 14 -16 miesięcy rodzi się zwykle 1 młode, które samica karmi przez rok. Dojrzałość płciową osiąga ono w wieku 7 -11 lat i jeśli jest samcem w tym okresie opuszcza stado i dołącza do grupy innych młodych samców. Długość życia kaszalota może sięgać 70 lat.
