Pełzacz leśny (Certhia familiaris)

Pełzacz leśny, fot. Catleesi/Shutterstock
Mały ptak, wielkości kowalika. W kraju jest bardzo licznym osiadłym gatunkiem lęgowym. Trudny do identyfikacji w terenie, najlepiej oznaczany po głosie. W zimie towarzyski, tworzy stada mieszane.
  1. Wygląd
  2. Występowanie
  3. Biotop
  4. Lęgi
  5. Pokarm
  6. Systematyka
  7. Galeria zdjęć

Wygląd

Ubarwienie ciała brązowo-białe, dobrze maskujące się na korze. Tęczówka ciemna. Dziób cienki, delikatnie zagięty w dół. Skrzydła beżowo-czarno-białe. Wierzch brązowy, spód jasny. Sterówki w miarę długie, sztywne, jasnobrązowe. Jasne nogi z ostrymi, dosyć długimi pazurami. U tego gatunku nie ma różnic w wyglądzie między samicami a samcami, tak samo nie występuje u niego dymorfizm wiekowy. Gatunkiem bardzo podobnym do pełzacza leśnego jest pełzacz ogrodowy. Sprawę identyfikacji również utrudnia zmienność u podgatunków opisywanego pełzacza. U pełzacza leśnego podogonie jest białe, bądź z delikatnym brązowym nalotem. Brew jest intensywnie biała oraz sięga nasady dzioba, bądź niewyraźna. Dziób jest zmiennej długości. Pazur tylny długi. Ciemię oraz płaszcz biało kreskowane. Na końcu skrzydeł ciemne brzegi, a we wzorze paska skrzydłowego czarne wcięcie "ząbek".
Czy wiesz, że...
  • Nazwa polska "pełzacz" odnosi się do sposobu żerowania. Ptak ten poszukując pożywienia pełznie spiralnie od dołu pnia, ku górze. Ułatwiają mu to ostre pazury oraz sztywny ogon, służący jako podpora.
  • Druga część nazwy tego gatunku "leśny" jest myląca, ponieważ występuje on też poza kompleksami leśnymi.

Występowanie

Jest gatunkiem osiadłym. Zamieszkuje obszar klimatu umiarkowanego niemal całej Eurazji, od Wysp Brytyjskich na zachodzie, po Japonię na wschodzie. W Europie najdalej na północy spotykany na półwyspie Skandynawskim, na południu we Włoszech i Grecji. W Azji południowa granica jego zasięgu przebiega w południowych Chinach Nie występuje jedynie na terenach bezdrzewnych: pustyniach i wysokich górach.

Biotop

Występuje w lasach każdego typu, w szczególności iglastych. Preferuje starodrzewia. Spotykany również w zadrzewieniach.

Lęgi

Monogamiczny. Gnieździ się w odstające korze, w szczelinie, na drzewie. Gniazdo w formie czarki, buduje samica, z kory, mchów, korzonków, igieł sosen i gałązek. Wyściela je materiałem roślinnym, piórami. Dwa lęgi w roku (przepadające na marzec-czerwiec). Składa od 5 do 7 białych (średnio 6), ciemno nakrapianych jaj. Czas wysiadywania wynosi około dwóch tygodni. W tym czasie samiec opiekuje się samicą. Po wykluciu potomstwem zajmują się oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo po około 18 dniach od wyklucia. Dojrzałość płciową osiąga w pierwszym roku.

Pokarm

W jego diecie przeważają bezkręgowce (owady, pajęczaki). Rzadziej żywi się pokarmem roślinnym (nasionami). Żeruje na drzewie, wydziobując pokarm zza kory.
Pełzacz leśny, fot. Catleesi/Shutterstock Pełzacz leśny, fot. Catleesi/Shutterstock

Galeria zdjęć

Pełzacz leśny, fot. Catleesi/ShutterstockPełzacz leśny, fot. TashaBubo/Shutterstock
Pełzacz leśny, fot. Leo Bucher/ShutterstockPełzacz leśny, fot. Vishnevskiy Vasily/Shutterstock

Systematyka

Domena:Eukarionty
Królestwo:Zwierzęta
Podtyp:Kręgowce
Gromada:Ptaki
Rząd:Wróblowe
Rodzina:Pełzacze
Rodzaj:Certhia
Indeks nazw polskich - gromada Ptaki
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź