Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis)
![Rozmaryn lekarski. By Twam (Own work) [CC BY-SA 3.0 de], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/01/rosemary-plant.jpg)
Występowanie
Rozmaryn w formie dzikiej występuje w rejonie Morza Śródziemnego. Ponadto jest rośliną uprawianą w wielu miejscach na całym świecie.
Wygląd
Krzew może osiągać wysokość do 2 metrów. Łodyga rośliny drewnieje w drugim roku. Liście mają kształt równowąskolancetowaty. Od spodu są biało lub szaro omszone, od góry są ciemnozielone. Kwiaty mają barwę niebieską lub różową, są osadzone w pachwinach liści. Owoc to rozłupnia. Cała roślina wydziela przyjemny zapach, który przypomina kamforę.
Uprawa i zbiór
Roślinę można uprawiać w doniczkach. W przypadku uprawy doniczkowej należy pamiętać o tym, by co roku ją przesadzać. Na zimę należy przenieść ją do pomieszczenia, ponieważ już poniżej 9 stopni Celsjusza może obumrzeć. Trzeba pamiętać również o tym, by nadmiernie jej nie podlewać.
Surowiec leczniczy, czyli liście rozmarynu, zbiera się w okresie od maja do września w postaci całych gałązek. Gdy gałązki będą odpowiednio wysuszone można wówczas oddzielić je od liści. Suszenie można przeprowadzić w formie naturalnej – w cieniu lub w suszarni, wówczas temperatura suszenia nie może przekraczać 35 stopni Celsjusza.
Właściwości lecznicze
Rozmaryn zawiera olejki lotne, garbniki, fitoestrole, flawonoidy, kwasy organiczne oraz gorycze.
Roślina polecana jest przede wszystkim do leczenia problemów związanych z układem trawiennym – zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, poprawia łaknienie, działa rozkurczowo na cały układ trawienny, zwiększa przyswajanie pokarmów i pobudza trawienie. Ma działanie przeciwzapalne. Wykorzystywana jest do leczenia stanów zapalnych dróg moczowych oraz pęcherza moczowego. Leczy także stany zapalne wątroby oraz dróg żółciowych. Napar z rozmarynu działa wzmacniająco na układ nerwowy oraz ogólnie wzmacniająco na cały organizm. Poleca się go w szczególności osobom osłabionym, starszym oraz rekonwalescentom. Surowiec działa przeciwbiegunkowo. Ma działanie ściągające. Wykorzystuje się go również w sposób zewnętrzny, ponieważ ma działanie rozgrzewające. W efekcie sprawdza się doskonale w przynoszeniu ulgi w bólach reumatycznych oraz mięśniowych. Dzięki działaniu przeciwbakteryjnemu, rozmaryn można wykorzystywać do leczenia bakteryjnych chorób skóry. Rozmaryn ma również właściwości przeciwalergiczne oraz przeciwpasożytnicze – do wyeliminowania pasożytów polecany jest olejek z rozmarynu.
Praktyczne zastosowanie
Napar z rozmarynu na zaburzenia układu pokarmowego
Składniki:
- 1 łyżka suszonych albo świeżych liści rozmarynu
- Woda
Liście zalać szklanką wrzącej wody. Zostawić do naciągnięcia pod przykryciem na około 20 minut. Pić 3-4 razy dziennie po ok 100 ml naparu.


Rozmaryn lekarski Rosmarinum officinalis czterokanciasta, rozgałęziona łodyga, liście lancetowate, od spodu kutnerowate, kwiaty niebieskie lub różowe, dwuwargowe, kielich dzwonkowaty, 2 pręciki, 1 słupek, owoce to rozłupnie, roślina miododajna, z kwiatów robi się perfumy i przyprawa do sałatek, mięs, sosów, roślina ozdobna i lecznicza, zwiększa przepływ żółci z pęcherzyka żółciowego, poprawia perystaltykę jelit, działa rozkurczowo, moczopędnie i wiatropędnie, wzmacnia, zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, poprawia trawienie.