Głuszec zwyczajny (Tetrao urogallus)

Wstęp

Głuszec jest największym ptakiem grzebiącym w Europie.  W Polsce głuszce objęte są ścisłą czynną ochroną gatunkową. Tokowiska stanowią całoroczną strefę chronioną o promieniu 200m, która od lutego do czerwca zwiększa się do 500 m. W ostatnich dziesięcioleciach na terenie naszego kraju liczebność tych ptaków ciągle spada.

Wygląd

Samiec, zdecydowanie większy od samicy, ma wielkość dużej gęsi. Ptak posiada żółty zakrzywiony dziób i czerwoną plamę wokół oka. Upierzenie korpusu jest czarne z długimi szarymi cętkami. Skrzydła w kolorze brązowym mają charakterystyczne białe plamy. Długi, zakrzywiony do góry ogon jest czarny z białymi plamkami. W okresie zimowym wokół paców wyrastają drobne piórka umożliwiające przemieszczanie się po śniegu.

Samica ma ubarwienie brunatne upodabniające ją do suchej trawy. Na korpusie miejscami występują białe prążki. Z wyglądu przypomina nieco samicę cietrzewia.

Występowanie

Głuszec zwyczajny zamieszkuje lasy północnej Europy i środkowej Azji. Występowanie coraz częściej ma charakter wyspowy – na niewielkim terenie zamieszkuje od jednej do kilku populacji. We wschodniej Polsce głuszec to zimujący ptak lęgowy, jednak jego byt zagrożony jest wyginięciem. Jesienią, po kilku miesiącach od narodzin młode zajmują własne tereny lęgowe, które mieszczą się kilkadziesiąt kilometrów od rodzimego gniazda. Samce są samotnikami, natomiast samice w okresie jesienno-zimowym występują stadnie.

W Polsce obserwuje się głuszce na terenach  Lasów Janowskich i Puszczy Solskiej, w Puszczy Augustowskiej, lasach Beskidu Śląskiego i Żywieckiego, Gorcach i Tatrach, a także w Sudetach i Borach Dolnośląskich.

Środowisko życia

Gęste lasy mieszane, często stare bory. Ważnym elementem jest zwarte poszycie (zioła, kępki jagód), które zapewniają schronienie. Głuszec unika kontaktu z człowiekiem, populacje przenoszą się na tereny wyżej położone. Na bytowanie wybierają okolice strumyków o żwirowatym dnie.
W czasie dnia ptaki przebywają na żerowisku, a nocą wzlatują na drzewa.

Lęgi

Głuszce gniazdują w ukryciu gęstych zarośli. Wyprowadzają 1 lęg w roku (w maju). Znoszonych jest 6-12 nakrapianych brązowymi plamami jaj. Wysiadywanie trwa od 26 do 28 dni i jest domeną samicy. Po upływie 3 tygodni od narodzin młode potrafią latać.

Pokarm

Lato: nasiona ziół, trawa, liście dębu, ziarna zbóż, jagody, borówki, żurawiny. Zima: igły świerków, sosen i jodeł. Do wyżywienia młodych niezbędne są mrówki i małe kamyczki zapewniające lepsze trawienie.