Oknówka (Delichon urbicum)

Wstęp

Ptak podobnej wielkości do wróbla ale smuklejszy od niego i to właśnie z nim konkuruje o gniazdo gdy wraca z zimowiska. Oknówka lata wysoko, zwinnie i szybko, jej lot jest bardziej trzepotliwy z długimi ślizgami.

Wygląd

Ma czarny wierzch ciała (grzbiet i barkówki połyskują na niebiesko) oraz biały kuper, który podkreśla kontrastowe ubarwienie. Ogon czarny, krótki i rozwidlony, nie ma wydłużonych sterówek. Samce nie różnią się od samic. Jesienią osobniki dorosłe można odróżnić od młodocianych po wyraźniejszym połysku czarnych piór, oraz bo bielszym gardle i górze piersi. Ma biało opierzone stopy, co można zauważyć gdy przebywa na ziemi zbierając materiał na gniazdo.

Biotop

Jest gatunkiem synantropijnym – to znaczy, że lubi mieszkać z ludźmi. Jej naukowa nazwa urbicum pochodzi od łacińskiego urbicus – miejski. Gniazduje pospolicie i kolonijnie we wsiach, zagrodach, miastach. Mocno związana z budynkami, na których buduje gniazda. Zdarza się że gniazduje w górach na skałach (np. w Tatrach). Chętnie wybiera okolice zbiorników wodnych. Po okresie godowym gromadnie nocuje na drzewach.

Występowanie

Gatunek wędrowny, zasiedla w trzech podgatunkach niemal całą Eurazję, zimuję w Afryce, na południe od Sahary a także lokalnie na Półwyspie Arabskim i w Południowo-Wschodniej Azji. W Polsce jest licznym gatunkiem lęgowym.

Lęgi

Budują kuliste gniazdo z błota oraz gliny i przyczepiają je do sufitu lub ściany budynku, pod okapami w pobliżu okien. Takie gniazda wyścielają włosiem, piórami i źdźbłami traw. W związku z gromadzeniem się odchodów i częstym zabrudzeniem ścian przy gnieździe montuje się specjalne osłony zmniejszające uciążliwość tych ptaków. Lęgi rozpoczynają się w kwietniu i trwają do sierpnia. Oboje rodzice wysiadują 4-5 jaj w gnieździe, po 14-16 dniach pisklęta wykluwają się z jaj, następnie przez tydzień są ogrzewane przez rodziców. Młode opuszczają gniazdo w wieku od 23 do 30 dni, ale jeszcze przez jakiś czas do niego powracają. Po wylocie przesiadują licznie na drutach telefonicznych. Kolejne lęgi prowadzone są w tym samym gnieździe.

Pokarm

Oknówki żywią się owadami takimi jak błonkówki, muchówki, chwytanymi w locie, często wysoko w powietrzu, wyżej od jaskółki dymówki. Gatunek ten często żeruje wspólnie z dymówką.