Jak wygląda kleszcz? | ekologia.pl
Ekologia.pl Środowisko Przyroda Jak wygląda kleszcz?

Jak wygląda kleszcz?

Małe, krwiożercze pajęczaki żyją w trawach, lasach i tylko czekają na ofiarę, w którą będą mogły się wgryźć. Mało kto o nich nie słyszał, ale nie każdy miał wątpliwą przyjemność zobaczyć je na własne oczy. Niestety, nie zawsze łatwo jest je rozpoznać wśród podobnych owadów. Zwłaszcza, że w poszukiwaniu krwi atakują w różnych fazach swojego rozwoju. Czasem tak małych, że na skórze przypominają pieprzyk. Jak wygląda kleszcz? Sprawdź, po czym go rozpoznać.

Kleszcz pospolity, fot. KPixMining/Shutterstock

Kleszcz pospolity, fot. KPixMining/Shutterstock
Spis treści

Najczęściej spotykane odmiany kleszczy

Niewielkie pajęczaki, należą do podgromady roztoczy. Mają spłaszczone, zaokrąglone ciało i stosunkowo niedługie nóżki rozmieszczone symetrycznie po obu bokach odwłoka. W ten sposób można opisać, jak ogólnie wygląda kleszcz, ponieważ w Polsce występują różne gatunki. Osiągają wielkość od kilku do kilkunastu minimetrów. Mniejsze łatwo pomylić z pieprzykiem. Najczęściej spotykany jest w odmianie pospolitej oraz łąkowej. Ten pierwszy ma duży udział w roznoszeniu boreliozy i drobnoustrojów odpowiedzialnych za kleszczowe zapalenie mózgu.

Stadia rozwojowe kleszcza

W miarę wzrostu kleszcze wchodzą w kolejne etapy rozwojowe. Najpierw mają postać larwy, którą można wziąć za mały pieprzyk na skórze, następnie nimfy, by docelowo stać się dorosłym osobnikiem. Mogą przenosić choroby w każdej fazie życiowej. Jest to szczególnie groźne, ponieważ wejście w kolejne stadium jest możliwe, dopiero gdy pożywi się krwią. Z tego powodu warto wiedzieć, jak wyglądają w każdym momencie życia.

Jak wygląda larwa kleszcza?

Wiosna i lato to czas, kiedy z jaj wykluwają się larwy kleszcza. Są niewielkie, mniejsze od najdrobniejszego pieprzyka. Mierzą zaledwie niespełna milimetr wielkości. Wyglądają więc niczym małe kropeczki. Są niepozorne, ale niebezpieczne tak samo, jak dorosłe osobniki. Nie opijają się tak bardzo, ponieważ mają bardziej delikatne i krótsze aparaty ssące. Wczepiają się w skórę żywiciela, żerują na nim od 2 do 5 dni, a następnie odpadają i przeobrażają w kolejną formę rozwojową.

Jak wygląda nimfa kleszcza?

Drugim stadium wzrostu po larwie jest nimfa. Jest nieco większa, choć dalej, gdy ukąsi, można zastanawiać się, czy to kleszcz, czy pieprzyk. W chwilach głodu jej ciało ma nieco ponad milimetr długości. Jednak w miarę pożywiania się, które trwa od 3 do 6 dni, może powiększyć się do ok. 3 mm. Nimfa ma 8 nóg i wygląda niczym mniejsza wersja dorosłego osobnika. Podobnie jak larwa, również postać pośrednia może przenosić choroby odkleszczowe. Również ugryzienie zdrowego osobnika może wywołać nieprzyjemne dolegliwości, np. zaczerwienienie lub rumień.

Jak wygląda dorosły kleszcz?

Po około 2-3 latach życia jako larwa, a następnie nimfa, pajęczak osiąga swoją finalną formę. Jak kleszcz wygląda w swojej dorosłej postaci? Jego ciemnobrązowe lub czarne ciało ma długość od 3 do 5 mm. Odwłok jest spłaszczony od strony grzbietu i brzucha. Pokrywa go twardy pancerz, który skutecznie chroni przed uszkodzeniami. Mała głowa wyposażona jest w szczęki i przyssawki, które ułatwiają przecięcie skóry i wczepienia się w żywiciela. Po żerowaniu już nie sposób pomylić go z pieprzykiem, ponieważ może mieć nawet ponad centymetr wielkości.

Samica kleszcza, fot. Sahara Frost/Shutterstock

Samica kleszcza, fot. Sahara Frost/Shutterstock

Różnice między samcem a samicą

Ze względu na mały rozmiar niełatwo rozróżnić samca od samicy. Wyglądają podobnie, jednak osobniki płci męskiej:

  • są nieco mniejsze,
  • mają jaśniejszy pancerz,
  • zachowują się inaczej niż przedstawicielki płci żeńskiej. Samica najczęściej spędza czas w oczekiwaniu na ofiarę. Natomiast samiec przemierza teren w poszukiwaniu partnerki do kopulacji.

Groźne pajęczaki

Po co w ogóle potrzebna jest wiedza, jak wyglądają kleszcze? Warto umieć rozpoznać je od innych pajęczaków, ponieważ dzięki temu można zapobiec wbiciu się pasożyta w skórę. Przed wgryzieniem się w ciało, pajęczak dość długo przemierza je, w poszukiwaniu dobrze ukrwionego miejsca. Zanim to nastąpi, można go po prostu z siebie strząsnąć i uniknąć ryzyka zakażeniem jedną z poważnych chorób odkleszczowych. Jeśli poznasz charakterystykę tego gatunku, nie będziesz zastanawiać się, czy to pieprzyk, czy kleszcz.

Kleszcz – pytania i odpowiedzi

Jak wygląda kleszcz?

Kleszcz to mały, pajęczak o rozmiarze od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Ma charakterystyczną budowę, składającą się z głowy, tułowia i odnóży. Jego ciało jest zwykle owalne lub podobne do gruszki, a skóra może mieć różne kolory, takie jak brązowy, czarny lub szary.

Jakie są cechy charakterystyczne kleszcza?

Kleszcze mają specjalne struktury, które umożliwiają im przyczepienie się do skóry zwierząt i ludzi. Posiadają chwytniki, które pomagają im utrzymać się na swoim żywicielu. Ponadto, kleszcze mają aparat gębowy, którym wbijają się w skórę i zasysają krew.

Czy kleszcze są łatwe do zauważenia?

Kleszcze są małe i mogą być trudne do zauważenia, szczególnie gdy znajdują się na skórze zwierząt lub ludzi. Jednak po dokładnym przeglądzie ciała można zauważyć kleszcze, zwłaszcza jeśli są dobrze przyczepione. Ważne jest regularne sprawdzanie skóry po przebywaniu w obszarach, gdzie kleszcze są powszechne, aby szybko wykryć i usunąć je, aby uniknąć potencjalnych chorób przenoszonych przez kleszcze.

Ekologia..pl (JSz)
Bibliografia
  1. Magdalena nowak-chmura; "Fauna kleszczy (ixodida) Europy ŚrodkowEj"; wydawnictwo Naukowe uniwersytetu pedagogicznego kraków 2013;
  2. Piksa K., Nowak-Chmura M., Siuda K., 2012; "First case of human infestation by the tick Ixodes vespertilionis (Acari: Ixodidae)"; „International Journal of Acarology”, DOI:10.1080/01647954.2012.737831.;
  3. The Office of the State Veterinarian (OSV); "Tick Identification"; dec.alaska.gov; 2023-05-08;
4.9/5 - (14 votes)
Post Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
2 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Ekologia.pl i takie byki? Jakie owady, ludzie? Kleszcze to PAJĘCZAKI – to gromada stawonogów na równi z gromadą OWADY – wystarczy Wikipedia lub podręcznik z podstawówki / liceum. Poprawcie to bo WSTYD :(

Dziękujemy za zwrócenie uwagi na błąd.
Pozdrawiam

Joanna Szubierajska, Ekologia.pl

Nie odchodź jeszcze!

Na ekologia.pl znajdziesz wiele ciekawych artykułów i porad, które pomogą Ci żyć w zgodzie z naturą. Zostań z nami jeszcze chwilę!