Inauguracja obchodów 50-lecia powstania KPN
7 stycznia br. byliśmy obecni na konferencji prasowej, inaugurującej obchody 50 – lecia Kampinoskiego Parku Narodowego, który powstał w 1959 r. na terenach zubożałej Puszczy Kampinoskiej. Od tego roku tereny, na których rozegrało się 5 powstań narodowo-wyzwoleńczych i 6 wojen, są chronione prawami parku narodowego.
Ideą parków narodowych jest udostępnienie ich społeczeństwu dla turystyki, rekreacji oraz edukacji. Struktury parków narodowych stwarzają warunki dla najwyższej formy ochrony przyrody.
Kampinoski Park Narodowy jest drugim, co do wielkości, z 23 istniejących w Polsce parków narodowych – ma 38,5 ha powierzchni. Kampinos nie ma odpowiednika w Europie, ze względu na posiadanie śródlądowych wydm poprzedzielanych pasami bagiennymi. Średni wiek lasów mieści się w pierwszej trójce parków narodowych w Polsce.
W krajobrazie parku dominują dwa kontrastujące ze sobą elementy: wydmy i bagna. Kontrast ten przejawia się w różnorodności szaty roślinnej, odmiennej na wydmach i na bagnach. Naturalne zasoby flory liczą ponad 1370 gatunków roślin naczyniowych, 146 gatunków porostów i 115 gatunków mszaków.
Środowisko zwierząt zamieszkujących na terenie parku nie jest do końca poznane. Ocenia się, że może tu występować połowa fauny Polski, czyli około 16 500 gatunków. Dotychczas udokumentowano bytowanie ponad 3000 gatunków, w tym przeszło 2000 gatunków owadów. Stwierdzono występowanie wszystkich 13 nizinnych gatunków płazów i 6 gatunków gadów.
Wśród ssaków najliczniej reprezentowane są: dzik, sarna, jeleń i łoś – symbol parku. Łoś był reintrodukowany (ponownie wprowadzony na stare miejsca bytowania) w latach 50-tych, obecnie szacuje się, że występuje on na terenie parku w granicach 250 – 300 sztuk.
Łoś to duże zwierzę, które w zetknięciu z rozpędzonym samochodem może być niebezpieczne dla człowieka. Rokrocznie notuje się od 8 do 10 wypadków komunikacyjnych z udziałem tych zwierząt. Dziesięć lat temu głośno było o tragedii na trasie gdańskiej, na którą wszedł łoś i spowodował, w wyniku kolizji z pędzącym samochodem, śmierć dwóch gdańszczan. Duża ilość łosi przyczynia się też do spustoszenia puszczy, gdyż zjadają one roślinność. Nie mniej łosie to bardzo sympatyczne zwierzęta, które często można spotkać na terenach przyległych do parku. Ostatnio klępa ocieliła się w zagrodzie prywatnej działki.
Ulubionym zwierzęciem dyrektora Kampinoskiego Parku Narodowego jest bóbr – osiedlony w latach 80-tych i występujący w liczbie około 100 osobników. Na sympatię zasłużył sobie dzięki pełnieniu ważnej funkcji – bóbr mianowicie jest … hydrotechnikiem – wykonuje małą retencję, co sprzyja powstawaniu wtórnego zabagnienia. I jak podkreśla dyrektor Jerzy Misiak – bóbr w odróżnieniu od niego – robi to bez uzyskania oficjalnego pozwolenia.
Rokrocznie Kampinoski Park Narodowy odwiedza około miliona turystów, korzystając z 350 pieszych szlaków turystycznych, ponad 200-kilometrowego szlaku rowerowego oraz 7 ścieżek dydaktycznych, 18 parkingów, 13 polan rekreacyjnych, placów zabaw, wiat, ławek i tablic informacyjnych. Turyści mogą po uzyskaniu zgody dyrektora parku uprawiać również turystykę narciarską i konną.
Działalność edukacyjna prowadzona jest w trzech ośrodkach dydaktycznych – Ośrodku Muzealno – Dydaktycznym im. Romana i Jadwigi Kobendzów w Granicy, Centrum Edukacji w Izabelinie oraz Ośrodku Hodowli Żubrów im. Prezydenta RP Ignacego Mościckiego w Smardzewicach.
Oferta edukacyjna jest bardzo zróżnicowana: lekcje, zajęcia terenowe, warsztaty i konferencje – przeznaczona jest zarówno dla dzieci przedszkolnych, młodzieży szkolnej, gimnazjalnej, studentów, seniorów i innych.
Ostatnie lata funkcjonowania parku to również znaczący wzrost działalności wydawniczej. Od 1992 r. ukazuje się kwartalnik parku „Puszcza Kampinoska”.
Na przestrzeni 50 lat istnienia, park przezwyciężył kilka trudnych sytuacji, do których można zaliczyć plany budowy elektrowni jądrowej na terenie pobliskiej miejscowości Grochale, plany budowy linii energetycznych czy plany budowy wysypisk śmieci na terenie parku. Był też projekt podziału puszczy na dwa województwa: stołeczne i skierniewickie, co z pewnością uniemożliwiłoby spójne zarządzanie parkiem.
Najbliższe plany dyrekcji Kampinosu, to przede wszystkim modernizacja ośrodka w Granicy. Obecnie zajęcia odbywają się w muzeum, co niekiedy przeszkadza zwiedzającym. Teraz pojawiły się nowe możliwości lokalowe, co pozwoli na stworzenie nowych sal przeznaczonych do zadań dydaktycznych. Modernizacja ta pochłonie 13 mln złotych.
Kolejnym pomysłem jest utworzenie dużych „zagród pokazowych”, co umożliwiłyby zwiedzającym park, obejrzenie najbardziej istotnych gatunków zwierząt w warunkach naturalnych.
Obchody 50 – lecia powstania Kampinoskiego Parku Narodowego potrwają do listopada bieżącego roku. Jako patron medialny będziemy obecni na każdej z imprez. Cieszymy się zwłaszcza z tych plenerowych, które pozwolą redakcji portalu ekologia.pl na bliższe zapoznanie się z Wami , jak sądzimy, miłośnikami przyrody i sympatykami Kampinosu.
