Maślak daglezjowy (Suillus lakei)

Nazywany/a też: maślak czerwony, maślak jedlicowy, borowik trydencki Landkammera

Maślak daglezjowy, fot. shutterstock
Maślak daglezjowy to zawleczony z Półkuli Zachodniej przedstawiciel rodziny maślakowatych o kontrowersyjnych walorach kulinarnych.

  1. Sezon
  2. Występowanie
  3. Wygląd
  4. Właściwości
  5. Zastosowanie
  6. Galeria zdjęć

Sezon

Maślak daglezjowy zawiązuje owocniki od lipca do października.

Czy wiesz, że...Maślaka daglezjowego próbowano zmusić do tworzenia mikoryz z eukaliptusami, jednak nie wyszło.
Daglezja (jedlica) zielona, jedyna partnerka mikoryzowa m. daglezjowego, sadzona jest w Polsce od początków XIX w. Najwyższym drzewem naszego kraju jest właśnie okaz daglezji, rosnący na Klimczoku w Beskidzie Śląskim. To właśnie z jedlicy wycięto najdłuższą deskę świata, pokazywaną w Szymbarku w woj. pomorskim.

Występowanie

Maślak daglezjowy wraz z jedlicą trafił do Europy, na wschodnie wybrzeża USA, do Ameryki Południowej oraz na Nową Zelandię. Pochodzi z Gór Skalistych, od płn. Meksyku po pd. Kanadę, jest jednym z najpospolitszych gatunków Montany oraz Idaho.

Trafia się zarówno w drzewostanach gospodarczych, jak i parkach, ogrodach czy szpalerach drzew przyulicznych, zawsze jednak pod daglezją.

Wygląd


Owocniki maślaka daglezjowego wyrastają samotnie albo w grupach, blakną i wygładzają się z wiekiem.

Pory ułożone promieniście, kanciaste, po ściśnięciu bordowe lub winno brązowe. U młodych owocników m. daglezjowego hymenofor okryty jest matową, białawą lub czerwonawą osłoną. U dojrzalszych okazów osłona spękana, zwisająca skrawkami z kapelusza.

Rurki 5-12 mm długości, zbiegają na trzon.

Kapelusz tak samo jak u pozostałych maślaków najpierw wypukły, potem wklęsły, do 15 cm średnicy, o 1-3 cm grubości, suchy w dotyku, a nie maślisty jak u większości rodzimych maślaków.

Trzon jędrny, pełny wewnątrz, 1-3 cm grubości a zwykle 6-12 cm długości, koloru żółtego z karmazynowymi smugami. Na nóżce delikatny pierścień, podobny do kłaczków wełny. U młodych egzemplarzy może lekko błękitnieć po uszkodzeniu u podstawy. Z wiekiem przestaje sinieć. Brak natomiast typowych dla wielu innych gatunków gruczołków na nóżce.

Miąższ jędrny, mięsisty, żółtawy, zazwyczaj nie przebarwia się po nacięciu, czasem tylko różowieje. Smak owocowy, słodko-kwaśny, przez wielu grzybiarzy uznawany za przykry. Aromat trudno wyczuwalny.

Wysyp spor barwy cynamonowej. Zarodniki półprzezroczyste, gładkie, elipsoidalne, osiągają 7-11 x 3-4 µm. Podstawki m. daglezjowego bywają zarówno dwu- jak i czterozarodnikowe.

Z grzybów rodzimych dla Polski najpodobniejszy do maślaka daglezjowego bywa borowiczak dęty Suillus clavipes. Jak wskazuje jego nazwa gatunkowa odznacza się on jednak pustym w środku czyli dętym trzonem. Poza tym mikoryzuje z modrzewiami.

Właściwości

Maślak daglezjowy to grzyb jadalny, aczkolwiek mało podobny do wybornego smaku krajowych maślaków. W owocnikach tego gatunku mogą gromadzić się taniny z daglezji.

Zastosowanie

Maślak daglezjowy jest zbliżone do innych maślaków, choć z racji gorszego smaku nie zbierany aż tak chętnie. Trwają wytężone badania nad wykorzystaniem przypuszczalnych własności immunomodulacyjnych, przeciwbakteryjnych, cytotoksycznych oraz antyutleniających tegoż maślaka w medycynie akademickiej.

Bibliografia

  1. Arora D. 1986. ; “Mushrooms demystified: a comprehensive guide to the fleshy fungi. ”; Ten Speed Press, Berkeley. ;
  2. Barranco P., Ocanas L., Cabrera L., Carmona M., Ocanas F., Gomez X., Rangel R. 2010. ; “Evaluation of antioxidant, immunomodulating, cytotoxic and antimicrobial properties of different strains of Basidiomycetes from Northeastern Mexico. ”; Journal of Medicinal Plants Research 4 (17): 1762–1769. ;
  3. Barroetaveña C., Cázares E., Rajchenberg M. 2007. ; “Ectomycorrhizal fungi associated with ponderosa pine and Douglas-fir: a comparison of species richness in native western North American forests and Patagonian plantations from Argentina. ”; Mycorrhiza 17 (5): 355-373. ;
  4. Evenson V. 1997. ; “Mushrooms of Colorado and the Southern Rocky Mountains. ”; Westcliffe Publishers. ;
  5. Klofac W. 2013. ; “A world-wide key to the genus Suillus. ”; Österreichische Zeitschrift für Pilzkunde 22: 211-278. ;
  6. Lavorato C. 1999. ; “Suillus nordamericani presenti in Calabria. ”; Pagine di Micologia 12: 31–49.;
  7. Miller H., Miller O. 2006. ; “North American mushrooms: a field guide to edible and inedible fungi.”; Falcon Guide, Guilford. ;
  8. Myra C-C., Grace L. 1986. ; “Mycorrhizal fungi of Pseudotsuga menziesii in the south island of New Zealand. ”; Soil Biology and Biochemistry 19 (3): 243-246. ;
  9. Nguyen N., Vellinga E., Bruns T., Kennedy P. 2016. ; “Phylogenetic assessment of global Suillus ITS sequences supports morphologically defined species and reveals synonymous and undescribed taxa. ”; Mycologia 108(6): 1216-1228. ;
  10. Roody W. 2003. ; “Mushrooms of West Virginia and the Central Appalachians. ”; University Press of Kentucky, Kentucky. ;
  11. Szczepkowski A., Olenderek T. 2017.; “Suillus lakei (Murrill) A. H. Sm. & Thiers (Boletales, Basidiomycota) in Poland: new data. ”; Acta Mycologica 52 (2): 1-6. ;
  12. Vasas G., Albert L. 1990. ; “Interesting fungi from Hungary. II. Basidiomycetes, Agaricales. ”; Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici 82: 61-64. ;
  13. Weber N., Smith A. 1980. ; “The Mushroom Hunter’ s Field Guide. ”; University of Michigan Press, Ann Arbor.;
  14. Wojewoda W. 2003.; “Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. ”; Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków. ;
  15. Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006. ; “Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. ”; Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków. ;
  16. Zahradka F. 2005.; “ Hrib douglaskovy - Boletinus lakei v okoli Dubnan u Hodonina. ”; Mykologicky Sbornik 82 (1): 28-29.;

Okres występowania

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Maślak daglezjowy, fot. shutterstock Maślak daglezjowy, fot. shutterstock

Galeria zdjęć

Maślak daglezjowy, fot. shutterstock
Maślak daglezjowy. Jason Hollinger / CC BY-SA
Indeks nazw
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź