Kruszyna kora (Frangulae Cortex)

Występuje w Europie, Azji Mniejszej, środkowej Azji oraz na Bliskim Wschodzie (Syria, Irak, Iran). Kruszyna pospolita to gatunek zawleczony do USA oraz Kanady. W Polsce występuje w formie pospolitej praktycznie na obszarze całej Polski. Rzadziej niż w innych rejonach Polski występuje na Podhalu oraz w wysokich górach.

  1. Wygląd
  2. Zbiór
  3. Właściwości lecznicze
  4. Praktyczne zastosowanie
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Wygląd

Roślina najczęściej występuje w formie krzewu, choć może być również drzewem. Dorasta do 5-7 m wysokości. Posiada cienkie gałązki, natomiast młode pędy mają zapach nieprzyjemnej zgnilizny. Liście są ułożone skrętolegle, osiągają długość od 3 do 7 cm. Kształt blaszki liścia może być odwrotnie jajowaty lub eliptyczny. Liście są ciemniejsze od góry i jaśniejsze od spodu. Mają barwę żółtawozieloną, która jesienią zmienia się na jasnożółtą. Kwiaty są niewielkie, wyrastają z kątów liści. Owoc to pestkowiec o kulistym kształcie, który wielkością przypomina ziarnko grochu. W środku znajdują się 2-3 nasionka. Owoce na początku mają barwę zieloną, później przybierają barwę czerwoną, filetowo-czarną i czarną.

Czy wiesz, że...Do roku 2012 kruszyna objęta była ochroną gatunkową. Od roku 2014 nie podlega ochronie.
Roślina zawdzięcza swoją nazwę kruchym gałęziom, które są bardzo podatne na złamanie.

W dawnej Polsce kruszyna nazywana była troszczyną oraz kruszewiną. Stosowana była do leczenia szkorbutu, schorzeń wątroby i śledziony.

Kora w formie sproszkowanej była wykorzystywana do leczenia chorób skórnych u zwierząt.
W celach leczniczych zbiera się korę co najmniej dwuletnią, gdyż młoda kora nie posiada tak cennych właściwości, jak kora starsza.

Nie tylko kora jest surowcem leczniczym kruszyny. Do celów leczniczych wykorzystuje się również owoce.
Owoce kruszyny to przysmak drozda – właśnie dlatego nazywana jest drozdowym krzewem.

Kora kruszyny nie może być spożywana przez kobiety w ciąży oraz matki karmiące, ponieważ antrazwiązki mogą przenikać do mleka matki, a w efekcie powodować rozwolnienia u dziecka.



Zbiór

Zbiór surowca przeprowadza się wiosną. Korę należy złuszczyć, a następnie wysuszyć. Jeżeli kora ma zostać użyta od razu należy ją wygrzać po wysuszeniu w wysokiej temperaturze – 100 stopni Celsjusza, ponieważ świeża kora może spowodować wymioty.

Właściwości lecznicze

Kora kruszyny ma działanie przeczyszczające, pobudza także ruchy perystaltyczne jelit, dlatego poleca się ją stosować osobom, które uskarżają się na zaparcia. Wyciągi z kruszyny stosuje się w kuracjach odtruwających, ponieważ wspomagają wydzielanie żółci. Kruszyna może być stosowana również w sposób zewnętrzny. Odwar z kruszyny jest wykorzystywany do leczenia zmian skórnych, pomaga leczyć łuszczycę oraz trądzik. Ma również działanie przeciwpasożytnicze, dlatego odwar poleca się stosować w walce z wszami. Pomaga niwelować świerzb oraz liszaje na skórze. Działa przeciwłojotokowo.

Praktyczne zastosowanie

Odwar na przeczyszczenie

Składniki:
1/2 łyżki kory kruszyny
Woda

Rozdrobnioną korę kruszyny zalać szklanką wody. Gotować pod przykryciem przez kwadrans. Odstawić na 10 minut. Odcedzić. Pić po pół szklanki naparu wieczorem.
Kruszuna "Rhamnus frangula". Licencja: CC BY-SA 3.0 na podstawie Wikimedia Commons.

Galeria zdjęć

Kruszuna

Systematyka

Królestwo:rośliny
Rząd:różowce
Rodzaj:kruszyna
Atlas ziół - indeks nazw polskich
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź