Nazywany/a też: brodatogama brodata, jaszczurka brotata
Fot. Michał Kaczorowski
Średniej wielkości jaszczurka, osiągająca do 60 cm długości przy czym oprawie połowę stanowi ogon. Na ciele liczne, szorstkie łuski, które miejscami (boki ciała i głowy oraz grzbiet) tworzą rodzaj kolców. Jaszczurka nazwę zawdzięcza nadymaniu podgardla w stanie podniecenia - sterczące wtedy na wszystkie strony kolce przypominają nieco brodę. Głowa duża o trójkątnym kształcie, ciało stosunkowo krępe, ogon walcowaty. Kończyny dobrze wykształcone, palce zakończone pazurami. Przeważnie jest żółtoszara lub szarobrązowa, niekiedy z ciemniejszymi znaczeniami na grzbiecie i ogonie. Spód ciała jaśniejszy, przeważnie kremowy. Chcąc odstraszyć napastnika nie tylko nadyma podgardle, ale unosi się na łapach, często otwiera pysk – wszystko to ma sprawiać wrażenie że jest większa niż w rzeczywistości.
Zamieszkuje Australię: od południowo-wschodnich terenów Terytorium Północnego aż po środkowy Queensland.
Środowisko i tryb życia
Zamieszkuje tereny suche, przeważnie stepy a także półpustynie i obrzeża pustyń. Najczęściej bywa spotykana wśród niskich, krzaczastych zarośli a także wśród skał, niekiedy również w buszu. Aktywna w ciągu dnia, chociaż najgorętsze godziny południowe spędza w ukryciu. Z uwagi na dogodną bazę pokarmową bywa spotykana w ogródkach przydomowych, w których dodatkowo łatwo jest o wygodna kryjówkę a i presja ze strony drapieżników jest mała.
Rozmnażanie
Gody zaczynają się z początkiem października. W wygrzebanej norze samica składa 10-26 jaj, ich inkubacja trwa w zależności od temperatury 2-3 miesiące. Świeżo wyklute młode mierzą około 8-9 cm długości.
Pokarm
Podstawa pożywienia stanowią wszelkie bezkręgowce o odpowiedniej wielkości. Najczęściej są to różne gatunki owadów i pajęczaków, okazjonalnie także mięczaki czy tez młode gryzonie. Pokarm pochodzenia zwierzęcego stanowi do 70% diety. Uzupełnienie stanowią wszelkiego typu rośliny: przeważnie pędy i zielone części roślin czy też np. opadłe owoce.
