Dziwonia (Carpodacus erythrinus)

Nazywany/a też: dziwonia zwyczajna

Dziwonia-samiec, fot. Piotr Krzeslak/Shutterstock
Ptak zbliżony wielkością do wróbla. Wędrowny. W Polsce gatunek lęgowy.
  1. Wygląd
  2. Występowanie
  3. Biotop
  4. Lęgi
  5. Pokarm
  6. Systematyka
  7. Galeria zdjęć

Wygląd

Dziób u dziwonii jest ciemny, gruby, krótki oraz zaokrąglony. Oko również ciemne. Ogon zakończony wcięciem. Występuje dymorfizm płciowy. Samce są intensywnie ubarwione - mają czerwoną głowę, policzki, szyję, pierś oraz kuper. Pełną intensywność ubarwienia zyskują dopiero po dwóch - trzech latach. Brązowy pasek oczny (maska), nachodzący na policzek. Paski na pokrywach skrzydeł różowe. Brzuch jasny. Samice jak również osobniki młodociane mają wierzch ciała oraz głowę brązowoszare, ciemno kreskowane, a spod nieznacznie jaśniejszy, szarawy (także kreskowany). Brzegi lotek (III rzędu) są u nich jaśniejsze. Większość młodych samców podczas pierwszego lata wygląda jak samice, choć są jaśniej (bardziej oliwkowo) ubarwione, u części wyrastają już czerwone pióra, pojedyncze osobniki z upierzeniem jak u dorosłych (czasem można je odróżnić od dorosłego samca po pojedynczych brązowych piórach na czerwonej szacie).
Czy wiesz, że...Młode samce dziwonii są często monogamiczne, z kolei starsze osobniki potrafią opiekować się kilkoma samicami.

Występowanie

Zamieszkuje obszary środkowej i północnej Europy oraz niemal całą Azję. Na tym obszarze nie jest spotykana jedynie na skraju północy i w wysokich górach. Zimuje w południowej Azji. W Polsce jest licznym ptakiem lęgowym, jednak obszar jej występowania nie jest równomierny. Spotykana jest na obszarze całego kraju, włączając w to obszary górskie. Głównie związana z dolinami rzek.

Biotop

Wybiera bujnie zakrzaczone siedliska, w pobliżu zbiorników wodnych (jezior, w dolinach rzecznych, na stawach). Spotykana również w parkach, na leśnych polanach.

Lęgi

Samica buduje gniazdo ze źdźbeł, wyściela je sierścią. Na miejsce gniazdowania wybiera głównie krzewy bądź gęste drzewka. Lęg rozpoczyna w czerwcu. Składa od 3 do 6 (głównie 5) niebieskich jaj, nielicznie ciemno plamkowanych. Jaja wysiaduje samica przez okres około 14 dni. W tym czasie karmiona jest przez samca. Po dwóch tygodniach od wyklucia młode opuszczają gniazdo. Przez kolejne dwa tygodnie osobniki młodociane są dokarmiane przez oboje rodziców.

Pokarm

Dziwonia żywi się zarówno pokarmem roślinnym (w postaci nasion, pączków, jagód oraz pędów), który dominuje w diecie. Ponadto odżywia się owadami.
Dziwonia-samiec, fot. Piotr Krzeslak/Shutterstock Dziwonia-samiec, fot. Piotr Krzeslak/Shutterstock

Galeria zdjęć

Dziwonia-samiec, fot. Piotr Krzeslak/ShutterstockDziwonia-samiec, fot. Piotr Krzeslak/Shutterstock
Dziwonie-samiec i samica, fot. Kamal Hari Menon/ShutterstockDziwonia z pisklętami, fot. Vishnevskiy Vasily/Shutterstock

Systematyka

Domena:Eukarionty
Królestwo:Zwierzęta
Podtyp:Kręgowce
Gromada:Ptaki
Rząd:Wróblowe
Rodzina:Łuszczaki
Rodzaj:Carpodacus
Gatunek:Dziwonia
Indeks nazw polskich - gromada Ptaki
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź