Szlachar (Mergus serrator)

Nazywany/a też: długodziób, tracz długodzioby

Szlachar - samiec i samica, fot. Ondrej Prosicky/Shutterstock
Ptak wielkości kaczki krzyżówki (Anas platyrhynchos). W naszym kraju jest nielicznym wędrownym gatunkiem lęgowym, nielicznie zimującym i na przelotach. Gatunek towarzyski. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN).
  1. Wygląd
  2. Występowanie
  3. Biotop
  4. Lęgi
  5. Pokarm
  6. Systematyka
  7. Galeria zdjęć

Wygląd

Tęczówka oczna czerwonawa. Dziób smukły, długi, wklęsły, wyposażony w ząbkowane krawędzie. Na głowie czub. Szyja dosyć długa. Sterówki barwy ciemno-łupkowej, z szarymi oraz białymi brzegami. Lotki pierwszorzędowe oraz wewnętrzne trzeciorzędowe czarne. Tułów wydłużony. Dymorfizm płciowy szczególnie widoczny w okresie godowym. U samców w tym czasie głowa czarna, z zielonym połyskiem. Na szyi biała obroża. Dziób czerwony. Pierś rdzawo-brązowa, ciemno kreskowana, w białe plamki po bokach. Wierzch czarny. Boki ciała szare. Spód jasny. Samce w szacie spoczynkowej przypominają samice, różnią się białą plamą na skrzydłach. Wierzch u samic szary, głowa brązowa, dziób czerwonawo-brązowy. Dodatkowo brak wyraźnej granicy między barwą głowy a piersi. Gatunkiem podobnym (w szczególności samice) jest nurogeś (Mergus merganser). Osobniki młodociane są podobne do samic.
Czy wiesz, że...Łacińska nazwa gatunkowa oznacza ząbkowany jak piła. Odnosi się do ząbkowanej krawędzi dzioba, która zapobiega wyślizgnięciu się zdobyczy.

Występowanie

Występuje w północnej Eurazji: na Islandii, na północy Wysp Brytyjskich, Półwyspie Fennoskandzkim, na Krymie i w niemal całej północnej Azji. W Ameryce Północnej występuje na Alasce, w Kanadzie, w północno-wschodnich Stanach Zjednoczonych i na Grenlandii - w pobliżu południowych wybrzeży. Na zimowiskach gromadzi się na wodach przybrzeżnych i często migruje na wody śródlądowe i wybrzeża w klimacie umiarkowanym.

Biotop

Zamieszkuje zarośnięte wybrzeża rzek, jezior i zatok morskich. Wybiera głównie niewielkie i spokojne cieki i akweny. Podczas zimowisk spotykany jest u wybrzeży morskich, w zatokach, w ujściach rzek i na wodach śródlądowych - głównie na dużych jeziorach.

Lęgi

Gnieździ się na ziemi, w ukryciu roślinności. Samica składa od 7 do 12 jaj. Czas wysiadywania (przez samicę) wynosi około miesiąca. Pisklęta zaraz po wykluciu opuszczają gniazdo. Po dwóch miesiącach od wyklucia młode stają się lotne. Dojrzałość płciową osiągają w drugim roku życia.

Pokarm

Pożywia się głównie rybami, po które nurkuje. W jego diecie znaleźć można także płazy, drobne gryzonie, małe ptaki oraz bezkręgowce wodne.
Szlachar - samiec i samica, fot. Ondrej Prosicky/Shutterstock Szlachar - samiec i samica, fot. Ondrej Prosicky/Shutterstock

Galeria zdjęć

Szlachar - samiec i samica, fot. Ondrej Prosicky/ShutterstockSzlachar - samiec, fot. Paul Reeves Photography/Shutterstock
Szlachar - samiec, fot. Harold Stiver/ShutterstockSzlachar - samica, fot. Bjoern Wylezich/Shutterstock

Systematyka

Domena:Eukarionty
Królestwo:Zwierzęta
Podtyp:Kręgowce
Gromada:Ptaki
Rodzina:Kaczkowate
Rodzaj:Mergus
Gatunek:Szlachar
Indeks nazw polskich - gromada Ptaki
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź