Nurogęś (Mergus merganser)

Wstęp

Ptak większy od kaczki krzyżówki. Jest nielicznym gatunkiem lęgowym w kraju, część osobników jest osiadła, pozostałe wędrowne. W locie odznacza się u niego biały spód oraz część szyj. Widoczna także rozległa biel na przedramieniu. Uderzenia skrzydeł są szybkie. Po za okresem godowych bardzo towarzyski, przebywa w dużych stadach.

Wygląd

Na głowie czub. Tęczówki ciemne. Dziób czerwony, wąski, z haczykowatym końcem. Na dziobie pochwa rogowa zaopatrzona w zęby. Szyja dosyć długa. sylwetka wydłużona. Wyraźna granica w zabarwieniu części górnej i dolnej szyi. Dymorfizm płciowy szczególnie widoczny w okresie godowym. Samce mają w tym czasie czarne głowy, z metalicznym zielonym połyskiem. Grzbiet czarny, a ogon szary. Szyja, pierś oraz spód ciała biały. Dodatkowo samce są nieco większe od samic. Samice mają na brązowej głowie czub z piór, nastroszony bądź oklapnięty. Wierzch ciała szary. Podbródek oraz spód biały. Samce w szacie spoczynkowej ubarwieniem przypominają samice, rozróżniane od nich po ciemniejszym grzbiecie oraz bieli na skrzydle. Osobniki młodociane również przypominają swoim ubarwieniem samice, mają natomiast bledszy dziób, jasny kantarek oraz tęczówkę. Po za tym ubarwienie szyi jest bez wyraźnej granicy, przeciwnie niż u dorosłych.

Występowanie

Występuje w strefie borealnej w Eurazji oraz Ameryce Północnej. Ponadto podgatunek M. m. orientalis zamieszkuje centralną Azję, Himalaje i zachodnie Chiny. Nurogęsi zimują na wodach śródlądowych i w pobliżu wybrzeży morskich, w strefie umiarkowanej.

Biotop

Preferuje czyste jeziora, rzeki o wolnym nurcie, z zadrzewionymi brzegami. Zimuje na większych jeziorach, stawach, rzekach, bagnach.

Lęgi

Monogamiczny. Gnieździ się w dziuplach, w szczelinach skał. Jeden lęg w roku. Samica składa 8 – 12 kremowych jaj. Wysiadywanie trwa około miesiąca. Młode opuszczają gniazdo dwa dni po wykluciu. Przez kilka tygodni pozostają pod opieką samicy. Po ponad dwóch miesiącach osobniki młode stają się lotne. Dojrzałość płciową osiąga w drugim roku.

Pokarm

Gatunek głównie rybożerny, z innych kręgowców żywi się także płazami, drobnymi ssakami, mniejszymi ptakami. W jego diecie nie brakuje również wodnych bezkręgowców (skorupiaków, mięczaków, owadów).