Niedobór żelaza – jakie są jego objawy, komu grozi i jak mu przeciwdziałać?
Żelazo jest niezbędnym składnikiem odżywczym, który pełni kluczową rolę w wielu procesach metabolicznych, w tym w produkcji hemoglobiny, przenoszeniu tlenu we krwi oraz wsparciu układu odpornościowego. Zarówno niedobór, jak i nadmiar żelaza w organizmie człowieka może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Dziś zajmiemy się tym pierwszym zagadnieniem. Z niedoborem żelaza dość często borykają się kobiety w ciąży, dzieci i młodzież. Problem ten dotyka również sportowców z uwagi na zwiększone zapotrzebowanie na żelazo podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Jakie są objawy niedoboru żelaza? Jak mu przeciwdziałać? Tego dowiesz się z naszego artykułu!
Niedobór żelaza u dzieci
Dzieci, zwłaszcza w wieku niemowlęcym oraz we wczesnym dzieciństwie, są szczególnie narażone na niedobór żelaza. Ich organizmy szybko się rozwijają, co wiąże się z wysokim zapotrzebowaniem na ten pierwiastek. Niedostateczna podaż żelaza w diecie u dzieci może negatywnie wpływać na wzrost, rozwój fizyczny i psychiczny oraz na codzienne funkcjonowanie. Objawy niedoboru żelaza u dzieci to zmęczenie, drażliwość, apatia, niechęć do zabaw i innych aktywności, senność, bladość skóry (zwłaszcza na twarzy i wewnętrznej stronie powiek), problemy z koncentracją i pamięcią, obniżona odporność, spowolnienie tempa wzrostu i opóźnienia w nabywaniu umiejętności.
Niedobór żelaza u młodzieży
Z niedoborem żelaza często boryka się również młodzież w okresie dojrzewania. Wzrost i rozwój organizmu w tym czasie są bardzo intensywne, co wiąże się z większym zapotrzebowaniem na ten pierwiastek. Dotyczy to szczególnie dziewcząt, które zaczęły już miesiączkować, a także chłopców, u których rośnie masa mięśniowa. Niedostateczne spożycie żelaza w tym okresie może prowadzić do problemów z koncentracją, zmęczenia oraz obniżenia wydolności fizycznej, co ma negatywny wpływ na wyniki w nauce i ogólne samopoczucie. Objawy niedoboru żelaza będą pokrywać się z tymi, które dotyczą młodszych dzieci.
Niedobór żelaza u kobiet w ciąży
Kobiety ciężarne są jedną z grup najbardziej narażonych na niedobór żelaza. W czasie ciąży zapotrzebowanie na ten pierwiastek wzrasta nawet dwukrotnie, ponieważ żelazo trafia zarówno do organizmu matki, jak i rozwijającego się w jej ciele dziecka. Niedobór żelaza w ciąży może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak przedwczesny poród, niska masa urodzeniowa noworodka czy zwiększone ryzyko infekcji. W związku z tym, kobiety w ciąży powinny regularnie monitorować poziom żelaza i w razie potrzeby stosować suplementację, zgodnie z zaleceniami lekarza.
Niedobór żelaza u sportowców
Sportowcy, zwłaszcza ci, którzy uprawiają intensywną aktywność fizyczną, także mogą mieć problem z niedoborem żelaza. Mowa tu przede wszystkim o sportsmenkach, biegaczach długodystansowych oraz o sportowcach na diecie wegetariańskiej bądź wegańskiej. Większe zapotrzebowanie na żelazo spowodowane jest jego kluczową rolą w transporcie tlenu i w regeneracji mięśni po intensywnym wysiłku. Niedobór tego pierwiastka u sportowców będzie prowadzić do spadku wydolności, przewlekłego zmęczenia oraz do anemii, co negatywnie wpływa zarówno na ogólne samopoczucie, jak i na wyniki sportowe. Co za tym idzie, należy dbać o to, by w diecie były produkty bogate w żelazo oraz stale monitorować jego poziom. Jest to szczególnie ważne u sportowców, którzy są na diecie wegańskiej, wegetariańskiej bądź też po prostu mocno ograniczają spożycie mięsa.
Żelazo w diecie – jak uzupełnić jego niedobór?
Niedobór tego ważnego pierwiastka w organizmie uzupełnisz sięgając po produkty bogate w żelazo. Jest ich naprawdę wiele!
Dobre źródła żelaza – produkty pochodzenia zwierzęcego:
- Mięso: podroby (np. wątroba, nerki, serce), czerwone mięso (wołowina, jagnięcina), przetwory mięsne zawierające krew (kaszanka)
- Ryby i owoce morza: sardynki, tuńczyk, śledź, łosoś, dorsz, małże, ostrygi, mule.
Roślinne produkty bogate w żelazo:
- Rośliny strączkowe: fasola, soczewica, ciecierzyca
- Produkty pełnoziarniste: kasze, płatki owsiane, chleb z pełnego przemiału
- Warzywa: szpinak, natka i korzeń pietruszki, szczypior, szczaw, jarmuż, boćwina, brukselka, buraki
Przyswajalność żelaza niehemowego, obecnego w produktach roślinnych, można poprawić poprzez łączenie ich z produktami bogatymi w witaminę C, takimi jak papryka, owoce cytrusowe, truskawki czy kiwi. Pełną listę produktów bogatych w żelazo znajdziesz tutaj.
W przypadku zdiagnozowanego niedoboru żelaza nieodzowna może się okazać dietoterapia, czyli specjalistyczne podejście do żywienia, które polega na dostosowaniu diety do indywidualnych potrzeb zdrowotnych pacjenta. Dietoterapia ma na celu nie tylko uzupełnienie braków żelaza, ale także poprawę jego przyswajania poprzez odpowiednie łączenie składników odżywczych. Dzięki temu można skutecznie zarządzać niedoborami pokarmowymi i wspierać zdrowie, minimalizując jednocześnie konieczność stosowania suplementów.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat dietoterapii, która może pomóc w walce z niedoborem żelaza? Zajrzyj na stronę Made By Diet®, gdzie znajdziesz szczegółowe informacje na temat zdrowej diety, metod uzupełniania niedoborów pokarmowych oraz możliwości konsultacji żywieniowych. Dzięki temu dowiesz się, jak skutecznie wspierać organizm poprzez indywidualnie dopasowane plany żywieniowe opracowane przez specjalistów.
art.sponsorowany
