Macierzanka tymianek (Thymus vulgaris)
Występowanie
Miejscem pochodzenia tymianku są rejony Morza Śródziemnego. W formie dzikiej rośnie dzisiaj w Hiszpanii. Włoszech, Grecji, Turcji i Maroko. Roślinę uprawia się w wielu miejscach na świecie. Tymianek to jedna z nazw pospolitych, roślina naprawdę nosi nazwę – macierzanka tymianek.
Wygląd
Roślina to niski krzew, który dorasta do 30 cm wysokości. Łodyga posiada liczne rozgałęzienia, jest owłosiona. Liście ułożone są naprzeciwlegle na zdrewniałych łodygach. Są niewielkie i równowąskolancetowate, mają podwinięte brzegi. Kwiaty są niewielkie, mają barwę od liliowej do różowej. Zebrane są w kwiatostany. Owoce to rozłupki. Cala roślina wydaje aromatyczną woń.
Uprawa i zbiór
Roślina lubi gleby średnio-zwięzłe i przepuszczalne. Nie lubi natomiast gleb zakwaszonych i podmokłych. Idealne stanowisko na uprawę to ciepłe i nasłonecznione miejsce, które nie może być zbyt suche. Tymianek uprawia się z rozsady lub siewu. Można go posadzić na polu, jak i w domowym ogródku lub w doniczce na parapecie. Zbiór tymianku przeprowadza się w okresie kwitnienia rośliny.
Właściwości lecznicze
Ziele tymianku składa się z olejku lotnego, którego głównymi składnikami są tymol i karwakrol, garbników, goryczy, saponin i innych substancji. Składniki olejku odpowiadają za smak tymianku.
Ziele tymianku posiada wiele właściwości leczniczych. Działa przede wszystkim na bakterie i grzyby. Posiada właściwości żółciopędne oraz moczopędne. Dzięki właściwościom antyseptycznym, przeciwzapalnym i wirusobójczym, tymianek pomaga leczyć nieżyty gardła i jamy ustnej. Działa wykrztuśnie, dzięki czemu ułatwia wykrztuszanie zalegającej wydzieliny. Dzięki tym właściwościom często stosuje się go do leczenia kaszlu, który towarzyszy przeziębieniom czy grypie. Pomaga także w leczeniu chrypki. Sprawdza się w leczeniu chorób układu pokarmowego, ponieważ pomaga leczyć stany zapalne żołądka i jelit, zaburzenia trawienia, brak apetytu, wzdęcia oraz stany skurczowe żołądka i jelit. Tymianek pospolity działanie ma również profilaktyczne, ponieważ działa ochronnie na wątrobę. Roślina wykorzystywana jest również do zewnętrznego użytku. Okłady, kompresy oraz zwykłe przemywanie skóry nasączonym wacikiem z odwaru pomagają niwelować stany zapalne skóry, trądzik, egzemy, liszaje i łagodzić łojotokowe zapalenie skóry. Surowiec leczniczy ma również właściwości przeciwrobacze. Stosowanie wlewów do odbytu pomaga pozbyć się robaków oraz owsików u dzieci. Zewnętrznie tymianek stosuje się również do płukania jamy ustnej i gardła w przypadku infekcji bakteryjnych i grzybiczych.
Praktyczne zastosowanie
Napar z ziela tymianku na problemy trawienne, pomocniczo w grypie i przeziębieniu
Składniki:
- 1 łyżka ziela tymianku
- Woda
Ziele zalać szklanką wrzącej wody. Przecedzić. Pić 1-2 szklanki naparu na dzień.
Macierzanka tymianek Thymus vulgaris łodyga owłosiona, czterokanciasta, rozgałęziona, ulistnienie naprzeciwległe, liście podługowate, prawie siedzące, całobrzegie, kwiaty na krótkich szypułkach leżą w okółkach, są liliowe, dolna warga ma 3 ząbki, górna 2, owoce to brunatne rozłupnie, korzenie są słabo rozgałęzione, wrzecionowate, zdrewniałe, roślina lecznicza, ziele działa bakteriobójczo, grzybobójczo, wyksztuśnie, leczy kaszel i bóle gardła, przyprawa do surówek.