Boleń (Aspius aspius)
![Boleń/By Karelj (Own work) [Public domain], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/800px-Aspius_aspius_Prague_Vltava_1_max.jpg)
Występowanie
Występuje w środkowej i wschodniej Europie. Od Wezery i Łaby na zachodzie po zlewnie Wołgi i Uralu na wschodzie. Na południu ryba jest spotykana do Dunaju, na północy w rzekach południowego Półwyspu Skandynawskiego oraz w południowej Finlandii.
Budowa zewnętrzna
Głowa spiczasta, spłaszczona. Oczy dosyć wysoko rozmieszczone, o żółtej tęczówce. Otwór gębowy półgórny, duży, głęboko wcięty (sięgający za krawędź oka). Szczęka dolna nieco dłuższa od górnej. Zęby gardłowe stożkowate, w dwóch szeregach. Ciało wydłużone z lekkim dwubocznym spłaszczeniem. Grzbiet stalowoszary. Boki nieco jaśniejsze. Brzuch srebrzystobiały. Płetwy: piersiowe, brzuszne oraz odbytowa czerwonawe, pozostałe są ciemniejsze. Wszystkie płetwy ostro zakończone. Łuski grube, duże, cykloidalne. Płetwa grzbietowa krótka, rozpoczyna się na wysokości nasad płetw brzusznych. W okresie rozrodu u samców jaki i u samic na płetwach piersiowych oraz na wieczkach skrzelowych pojawiają się rogowe brodawki (wysypka perłowa).
Biologia
Zamieszkuje otwarte wody dużych i średnich rzek nizinnych oraz duże jeziora i zbiorniki zaporowe. Osobniki występujące w wodach stojących okresowo migrują na tarło do mniejszych dopływów. Prowadzi stadny tryb życia. Do rozrodu przystępuje od marca do maja. Rozród odbywa się w miejscu o silnym przepływie, z kamienistym lub żwirowym podłożem. Samica składa od 19 tys. do 484 tys. ziaren ikry. Jaja są bezbarwne bądź żółtawe, okrągłe, ich średnica wynosi około 1,4 mm. Inkubacja jaj (w zależności od temperatury) trwa od 6 do 21 dni. Dojrzałość płciową osiąga w czwartym bądź w piątym roku życia. Boleń żyje średnio 8 lat.
Odżywianie
Boleń żywi się początkowo planktonem, w późniejszym okresie (w drugim roku) rybami, między innymi ukleją, płocią czy kiełbiem. Większe osobniki są w stanie schwytać także płazy, małe ptaki oraz drobne ssaki.