Gęś zbożowa (Anser fabalis)

Wstęp

Duży ptak wodny wielkości gęgawy. W okresie zimowym tworzy duże stada. W locie na końcu ogona widoczny wąski, biały pasek. Zauważalny również jednolicie ciemny spód i dosyć ciemny wierzch skrzydeł.

Wygląd

Ubarwienie ciała brązowo szare. Głowa ciemnobrązowa. Tęczówka oczna ciemna. Dziób żółty, a na nasadzie oraz końcu czarny. Profil dzioba jest wklęsły. U niektórych występuje biała obwódka przy nasadzie dzioba. Długość ciemnej szyi zmienna, w zależności od podgatunku. Na pokrywach skrzydeł oraz lotkach trzeciorzędowych białe brzegi. Grzbiet, kuper oraz ogon są ciemnobrązowe. Boki ciała ciemne. Podogonie białe. Nogi pomarańczowe bądź ciemnoczerwone. Dymorfizm płciowy nie jest widoczny u tego gatunku, choć samce są większe od samic. Osobniki młodociane różnią się od dorosłych jaśniejszą barwą dzioba i nóg. Podgatunek opisywanej gęsi ssp. rossicus jest podobny do gęsi krótkodziobej (ciemniejszej odmiany), ma równie krótki dziób i stosunkowo krótką szyje. Rozróżnić je można po mniejszej ilości pomarańczowej barwy na dziobie u zbożowej.

Występowanie

Gęś zbożowa jest szeroko rozpowszechniona w północnej Europie oraz w północnej i środkowej Azji. Na zimowiska odlatuje na południe, głównie do zachodniej Europy i wschodniej Azji. Sporadycznie zalatuje do południowej Azji i północnej Afryki. W Polsce regularnie spotykana na przelotach i bardzo licznie zimuje.

Biotop

Gniazduje na obszarach podmokłych tajgi i tundry. Poza okresem rozrodczym spotykana w dużych stadach na rozległych terenach otwartych z niską roślinnością: polach, łąkach, stepach i zbiornikach wodnych.

Lęgi

Gnieździ się na ziemi, w pobliżu wody. Gniazdo wyściela duża ilością puchu. Wyprowadza jeden lęg w roku (od kwietnia do czerwca). Samica składa od 4 do jasnych 6 jaj. Czas wysiadywania wynosi 27-29 dni. Osobniki młodociane stają się lotne po około 6 tygodniach. Dojrzałość płciową osiąga w drugim bądź trzecim roku życia.

Pokarm

Jak inne gęsi roślinożerna. Zjada rośliny wodne, ale również chętnie „pasie się” na lądzie.