Krzyżodziób sosnowy (Loxia pytyopsittacus)

Wstęp

Ptak nieco większy od wróbla (Passer domesticus). W kraju sporadycznie lęgowy oraz niekiedy zalatujący. Gatunkami podobnymi są krzyżodziób szkocki (Loxia scotica) oraz krzyżodziób świerkowy (Loxia curvirostra), u obu gatunków dziób jest mniejszy. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN).

Wygląd

Tęczówka oczna ciemnobrązowa. Dziób ciemny, masywny, skrzyżowany na końcach, o wypukłym grzbiecie i wysokiej żuchwie. Głowa dosyć duża. Szyja gruba. Skrzydła długie. Nogi ciemnobrązowe. Ogon głęboko wcięty. Skrzydła oraz ogon ciemniejsze, czarnobrązowe. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samce są ceglastoczerwone. Samice żółtawozielone. Osobniki w szacie juwenalnej są szarobrązowe, mocno kreskowane. Młodociane samce na głowie oraz spodzie są ceglastoczerwone, z dodatkiem szarozielonych lub żółtawo-pomarańczowych plam. Młodociane samice są szarozielone lub żółtawozielona.

Występowanie

Występuje na półwyspie Fennoskandzkim i Nizinie Wschodnio-europejskiej. Na wschodzie granicą zasięgu krzyżodzioba jest Ural, na południu nie przekracza 55 równoleżnika. Jest gatunkiem osiadłym.

Biotop

Zamieszkuje bory sosnowe, głównie duże świetliste starodrzewia. Rzadziej spotykany w innych lasach iglastych.

Lęgi

Gnieździ się wysoko na sośnie. Gniazdo buduje z materiału roślinnego (gałązek, porostów, mchów), wyścielone jest trawą, porostami, korą i piórami. Przystępuje do jednego, rzadziej dwóch lęgów w roku. Samica składa od 2 do 5 jaj. Czas wysiadywania (przez samice) wynosi 14-16 dni. W tym czasie samiec dostarcza jej pożywienie. Po około 25 dniach młode opuszczają gniazdo.

Pokarm

Żywi się w głównej mierze pokarmem roślinnym – nasionami drzew iglastych (szczególnie sosny, rzadziej świerka) oraz pączkami drzew. Dodatkowo w jego diecie znaleźć można zwierzęta bezkręgowe (owady).