Legwan morski (Amblyrhynchus cristatus)

Te jaszczurki o mocnej budowie gromadnie grzeją się w promieniach słońca na nadmorskich skałach wulkanicznych wysp Galapagos. Ich niezwykły pokarm i ciekawa biologia sprawia, że od lat są przedmiotem zainteresowania naukowców.
Wygląd
Masywna jaszczurka o dużej głowie, silnych kończynach i długim ogonie, który może stanowić nawet ponad połowę długości ciała. Uwagę zwraca ząbkowany grzebień skórny, ciągnący się od głowy, poprzez środek grzbietu aż po końcówkę ogona. Palce zakończone s ostrymi pazurami, co ułatwia wędrówkę po śliskich skałach, bocznie spłaszczony ogon jest przydatny w trakcie pływania. Ubarwienie ciała przeważnie szaroczarne, niekiedy z jaśniejszymi popielatymi plamami układającymi się w pręgi na grzbiecie. Ich ciemne ubarwienie pozwala jaszczurce szybciej osiągnąć optymalną temperaturę ciała. Podgatunki z poszczególnych wysp mogą się nieznacznie różnic wielkością i ubarwieniem, samce są większe od samic.
Występowanie
Ten endemiczny gatunek jaszczurki zasiedla jedynie Wyspy Galapagos.
Środowisko i tryb życia
Najczęściej spotykany na głazach i nadmorskich skałach wulkanicznych, tuż nad poziomem gdzie rozbijają się fale. W ciągu dnia są ospałe, najczęściej gromadnie wygrzewają się w promieniach słońca. Gdy już odpowiednio nagrzeją swoje skało, skaczą do wody by zerwać kępę wodorostów i nasycić głód, następnie ponownie suszą się na nadbrzeżnych głazach. Mimo, że na ladzie sprawiają wrażenie powolnych i ociężałych, w wodzie pokazują swoje drugie oblicze: są doskonałymi pływakami i świetnie nurkują. Pod wodą mogą przebywać nawet do 50 minut i nurkować na głębokość 10 metrów a temperatura ich ciała niekiedy spada o kilkanaście stopni. Dzięki specjalnym procesom fizjologicznym (m in. ograniczenie ukrwienia skóry podczas nurkowania) ten zmiennocieplny gad jest w stanie przeżyć kąpiele w zimnym morzu. Po każdym nurkowaniu musi się wygrzewać na słońcu, aby podnieść temperaturę ciała.
Rozmnażanie
A spokojna jaszczurka w okresie godowym jest bardziej skłonna do sporów. Przeważnie dany głaz jest zajmowany przez grupę złożoną z samca wraz z kilkoma samicami. W tym czasie samce toczą walki o zajęcie najlepszych rewirów, później z kolei konkurują ze sobą samice o najlepsze miejsce do składania jaja. Okres składania jaj przypada na luty i marzec, samica w tym czasie kopie jamy w których składa kilka dużych jaj.
Pokarm
Podstawę diety tych niezwykłych jaszczurek stanowią różne morskie wodorosty. Ponieważ oblewane falami głazy są ich najczęściej pozbawione, by się najeść zwierzęta muszą zanurkować a następnie zerwać z dna kępę takich roślin. Co ciekawe, jest to jedyny znany gatunek jaszczurek, który żeruje w morzu.