Pardwa mszarna (Lagopus lagopus)

Wstęp

Ptak nieco mniejszy od gawrona (Corvus frugilegus). Do naszego kraju wyjątkowo zalatuje (jest to zaledwie kilka stwierdzeń). Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). Gatunkiem podobnym (w okresie zimowym) jest pardwa górska (Lagopus muta) oraz pardwa białosterna (Lagopus leucura).

Wygląd

Tęczówka oczna ciemnobrązowa. Obrączka oczna biała. Dziób mocny, krótki, czarny. Głowa mała. Sylwetka krępa. Ogon dosyć krótki. Nogi krótkie, całkowicie opierzone. Pazury szare. U podgatunków występuje zmienność w ubarwieniu. Podgatunek pardwa szkocka (L.l. Scotica) przez cały rok ciemnobrązowo ubarwiona. Dymorfizm płciowy jest widoczny. U samców nad okiem czerwona (nabrzmiała w okresie lęgowym) „róża”. Występuje wyraźny dymorfizm sezonowy. Samce mają trzy szaty, samice dwie. W lecie samce rdzawo bądź kasztanowo białe. Samice są ciemno prążkowane, płowo brązowo-białe. W sezonie zimowym obie płcie są niemal całkowicie białe (poza czarnymi sterówkami). Osobniki młodociane są podobne do dorosłych.

Występowanie

Występuje w północnej Eurazji i Ameryce Północnej. W Europie południowa granica zasięgu występowania pardwy przebiega przez południową Norwegię, Białoruś, południową Rosję, Kazachstan, Mongolię i północne Chiny. W Ameryce Północnej zamieszkuje Kanadę i Alaskę. Częściowo osiadła, ptaki z północy zasięgu przemieszczają się na cieplejsze tereny.

Biotop

Zamieszkuje obszary arktyczne i chłodne. Preferuje głównie tereny wilgotne i bujnie zarośnięte: doliny rzek, tundrowe bagna, podmokłe lasy i wybrzeża.

Lęgi

Gnieździ się w zagłębieniu ziemi, w ukryciu roślinności. Gniazdo wyścielone jest materiałem roślinnym (trawą, mchem, wrzosami). Przystępuje do jednego lęgu w roku. Samica składa od 7 do 14 jasnych, ciemno plamkowanych jaj. Czas wysiadywania (przez samicę) wynosi 20-27 dni. Pisklęta szybko stają się samodzielne. Po 12-15 dniach młode zyskują zdolność lotu. Dojrzałość płciową osiąga w pierwszym roku życia.

Pokarm

W głównej mierze żywi się pokarmem roślinnym (pąkami, pędami, liśćmi, kwiatami, nasionami, owocami), rzadziej pożywia się bezkręgowcami (owadami, pajęczakami). Pokarm zbiera z ziemi.