Gąsówka fioletowawa (Lepista nuda)

Wstęp

Gąsówka fioletowawa to smaczny grzyb jadalny. W Polsce mało znany i, ze względu na wygląd, uznawany za niejadalny.

Sezon

Rośnie w sezonie od września do grudnia.

Występowanie

Jest grzybem pospolitym w Europie Środkowej. Rośnie również w Australii i Afryce. Występuje ponadto na całej półkuli północnej w klimacie umiarkowanym. Najczęściej rośnie w ściółce w lasach świerkowych i bukowych. Choć na ogół znaleźć ją można pod drzewami, to grzyb ten spotkać można również na łąkach. Występuje w grupach, często tworzy czarcie kręgi.

Wygląd

Kapelusz gąsówki fioletowawej ma średnicę 6-15 cm. Jest mięsisty i raczej słabo wypukły, ma podwinięty brzeg. U młodego owocnika kapelusz ma barwę ametystową. Wraz z wiekiem barwa ta zanika i kapelusz staje się brudnofioletowy lub brązowawy. U starych owocników jest barwy ochrowej.

Blaszki gąsówki fioletowawej są gęste i raczej wąskie. U młodych owocników są fioletowe, później stają się brudnofioletowe lub brązowawe.

Trzon gąsówki fioletowawej osiąga wysokość 5-10 cm i grubość 1-3 cm. Jest mocny i gruby, u podstawy rozdęty – przypomina maczugowaty kształt. Powierzchnia jest na początku barwy jaskrawofioletowej, później staje się szarofioletowa.

Miąższ u młodego owocnika jest twardy i mięsisty, ma barwę fioletową. U dojrzałego owocnika jest miękki i ma barwę kremową. Ma przyjemny smak i zapach.

Wysyp zarodników jasnoróżowy. Zarodniki mają kształt eliptyczny.

Właściwości

Gąsówka naga jest smacznym grzybem jadalnym, jednak nie można jej spożywać na surowo, ponieważ w tej formie zawiera truciznę, która rozkłada czerwone ciałka krwi.

Zastosowanie

Grzyb ten można marynować w occie i spożywać po obróbce termicznej. Idealnie nadaje się do przyrządzania potraw słodkich i pikantnych. Może jednak uczulać.