Gołąbek grzebieniasty (Russula pectinata)

Wstęp

Gołąbek grzebieniasty to rzadko notowany w Polsce przedstawiciel rodziny gołąbkowatych Russulaceae oraz podrodzaju (sekcji) Ingratae, o niewielkich lub średnich, mocno piekących w smaku owocnikach, z kapeluszami w rozmaitych odcieniach żółtawego brązu oraz kremowymi blaszkami i zarodnikami.

Sezon

Gołąbek grzebieniasty zawiązuje owocniki od lipca do sierpnia.

Występowanie

Grzyb ten w Polsce i krajach sąsiednich podawany jest z lasów liściastych i mieszanych. Zazwyczaj rośnie pod grabami, dębami, wiązami, lipami lub jodłami.

Wygląd

Owocniki u gołąbka grzebieniastego są o trzonach do 5 cm wysokości i do 2 cm szerokości, o kapeluszach 5-10 cm średnicy, lepkich, gładkich i matowych w dni deszczowe i mgliste, a suchych i błyszczących w dni suche.

Blaszki u najmłodszych egzemplarzy białawe, przez większość życia owocnika kremowe z wyraźną skłonnością do rdzawienia, z ostrymi brzegami. G. grzebieniasty odznacza się rzadko rozmieszczonymi blaszkami, słabo zbiegającymi bądź przyrosłymi do trzonu, o licznych blaszeczkach (międzyblaszkach).

Kapelusz w różnych odcieniach brązu (płowym, orzechowym, szarobrunatnym) zawsze jednak przechodzącego w żółć, niekiedy z rdzawymi plamami. Podobnie jak u pozostałych gołąbków najmłodsze owocniki charakteryzują się kapeluszem wypukłym, średnie spłaszczonym, a najstarsze wklęsłym. Skórka mocno przyrosła do kapelusza, jedynie tuż przy brzegach daje się oderwać. Brzeg kapelusza cienki, karbowany i gruzełkowaty. Mleczka brak.

Nóżka gołąbka grzebieniastego jest środkowa, cylindryczna, niekiedy lekko zgrubiała u spodu i podobnie jak u pozostałych gołąbków za młodu pełna w środku i jędrna, na starość komorowata oraz krucha. Kolor trzonu białawy, siwiejący u podstawy, często z rdzawożółtymi łatkami. Pierścienia brak.

Miąższ cienki, względnie tęgi jedynie w centrum kapelusza, głównie białawy, lecz pod skórką żółtawy. Z czasem przebarwia się na brudną żółć lub brąz wpadający w żółć koło komór nóżki. Piekący i mdlący, nader ostry w smaku. Zapach niemiły, z nutami owoców, ale mdlący.

Wysyp zarodników kremowy. Spory gołąbka grzebieniastego są pozbawione pór rostkowych, mocno amyloidalne, odwrotnie eliptyczne, z charakterystycznym, brodawkowo-przecinkowatym urzeźbienieniem, zwykle połączone krótkimi łącznikami bądź grzebieniami. Właśnie skulptura (rzeźba) zarodników pozwala najlepiej odróżnić gołąbka grzebieniastego od podgrzebieniastego. Mierzą najczęściej 6,5-7,5 na 5,0 – 5,5 µm.

Właściwości

Gołąbek grzebieniasty jest grzybem niejadalnym. Należy do najgorszych w smaku przedstawicieli rodzaju. Pali w język i gardło mocniej od bardzo podobnego, blisko z nim spokrewnionego gołąbka podgrzebieniastego.

Zastosowanie

Gołąbek grzebieniasty obecnie nie posiada żadnego zastosowania.