Dlaczego europejskie miasta rozdają darmowe kury? Odpowiedź Cię zaskoczy!
Czy darmowe kurczaki mogą stać się narzędziem walki z marnowaniem żywności? Na to pytanie od lat odpowiadają miasta we Francji i Belgii, które rozdają mieszkańcom kury, aby nie tylko ograniczyć ilość odpadów, ale i zapewnić świeże jajka. Czy ten nietypowy sposób na ekologiczne gospodarowanie odpadami ma szansę przyjąć się w innych krajach?
Kurczaki w służbie ekologii
W 2015 roku francuskie miasto Colmar rozpoczęło nietypową inicjatywę: każda rodzina mogła otrzymać dwie kury, by pomóc w ograniczeniu ilości bioodpadów. Program był częścią strategii redukcji marnowania żywności, a jego twórcy zachęcali mieszkańców do przyjęcia kur, które miały nie tylko konsumować resztki jedzenia, ale i dostarczać świeże jajka. Akcja okazała się sukcesem, a w kolejnych latach rozszerzyła się na całą aglomerację, obejmując 20 gmin. Do tej pory rozdano ponad 5282 kury, a kolejne zgłoszenia na rok 2025 już są przyjmowane.
Każde gospodarstwo domowe, które chciało wziąć udział w programie, musiało zapewnić swoim nowym podopiecznym odpowiednie warunki. Minimalna wymagana przestrzeń to 8–10 metrów kwadratowych, a kurnik trzeba było zbudować we własnym zakresie. Co więcej, miasto mogło w każdej chwili przeprowadzić kontrolę dobrostanu zwierząt.
Wymierne korzyści ekologiczne
Jakie były efekty? Kury spożywają około 150 gramów bioodpadów dziennie, co oznacza, że od 2015 roku mieszkańcy Colmar zapobiegli składowaniu na wysypiskach około 273 ton odpadów organicznych. To istotne, ponieważ odpady spożywcze rozkładają się na wysypiskach, emitując metan – gaz cieplarniany, który ma ponad 80 razy większy wpływ na globalne ocieplenie niż dwutlenek węgla.
Według statystyk, jedna trzecia żywności produkowanej na świecie jest marnowana, co przyczynia się do 8-10% globalnych emisji gazów cieplarnianych – to pięć razy więcej niż cały sektor lotniczy. Kury mogą być więc nie tylko źródłem pożywienia, ale i sposobem na ograniczenie negatywnego wpływu na klimat.
Nie tylko Colmar
Colmar nie było pierwszym miastem, które wpadło na ten pomysł. Już w 2012 roku miasteczko Pincé na północnym zachodzie Francji rozdawało kurczaki mieszkańcom, aby pomóc im zmniejszyć ilość odpadów organicznych. Początkowo traktowano to jako żart, ale szybko okazało się, że pomysł działa – 31 rodzin otrzymało kury wraz z workami paszy, a burmistrz Lydie Pasteau określiła inicjatywę jako „zaskakujący sukces”.
Podobne projekty realizowano również w Belgii – w miastach Mouscron i Antwerpii oraz w prowincji Limburg, gdzie ponad 2500 rodzin przyjęło kury w ciągu jednego roku. Wymogiem było podpisanie umowy, że ptaki nie zostaną skonsumowane przez co najmniej dwa lata.
Czy pomysł przyjmie się gdzie indziej?
Choć rozdawanie kurczaków może wydawać się świetnym pomysłem, nie wszędzie jest on łatwy do wdrożenia. W Wielkiej Brytanii obowiązują surowe przepisy dotyczące karmienia kur resztkami jedzenia, ze względu na ryzyko przenoszenia chorób. W USA natomiast eksperci podchodzą do pomysłu sceptycznie – Mark Bomford z Uniwersytetu Yale zwraca uwagę, że choć kury są świetnym sposobem na zmniejszenie marnowania żywności, ich utrzymanie wymaga odpowiednich warunków i nakładów finansowych. W dodatku w USA panuje obecnie kryzys związany z ptasią grypą, co jeszcze bardziej utrudnia realizację takiego programu.
Dodatkowo, Paul Behrens z Uniwersytetu Oksfordzkiego zwraca uwagę na etyczne aspekty hodowli kur: „Ludzie oczekują, że kury będą produkować tyle jaj, co przemysłowe rasy, ale zdrowe ptaki trzymane w domu znoszą ich znacznie mniej. To kompromis między ilością jaj a dobrostanem zwierząt”.
Nieoczekiwane efekty społeczne
Poza aspektami ekologicznymi i żywnościowymi, program w Colmar przyniósł jeszcze jedną korzyść – wzmocnił więzi społeczne. Mieszkańcy wymieniali się doświadczeniami, pomagali sobie w opiece nad kurami i organizowali wspólne wyjazdy na wakacje, zapewniając opiekę nad ptakami sąsiadom.
Czy podobny program mógłby sprawdzić się w Polsce? Wiele miast zmaga się z problemem marnowania żywności, a coraz większa świadomość ekologiczna może sprzyjać takim inicjatywom. Być może w przyszłości i polskie gminy zdecydują się na eksperyment z darmowymi kurczakami, łącząc ekologię z edukacją i integracją społeczną.
- Lucy Sherriff; "The European towns that give away free chickens"; https://www.bbc.com/future/article/20250317-these-european-towns-in-france-and-belgium-hand-out-free-chickens; 25-03-2025;
3 kury poproszę, z dostawą do Malborka