Płatki śniegu - opis, kształty i zdjęcia. Jak powstaje śnieg?
Ekologia.pl Środowisko Specjalne Płatki śniegu – opis, kształty i zdjęcia. Jak powstaje śnieg?

Płatki śniegu – opis, kształty i zdjęcia. Jak powstaje śnieg?

Czy zdajemy sobie sprawę jak powstaje śnieg i skąd się biorą fantazyjne kształty płatków śniegu? Co tak naprawdę decyduje o tym, jaki kształt przybierze śnieżynka w drodze z chmur do powierzchni ziemi? 

Nie ma dwóch takich samych płatków śniegu, fot. shutterstock

Nie ma dwóch takich samych płatków śniegu, fot. shutterstock
Spis treści


Podstawowe pytanie – jak powstaje śnieg? Okazuje się, że nie jest to taki łatwy proces, jak się powszechnie uważa.
 
Śnieg tworzą pojedyncze płatki śniegu, a życie takiego płatka rozpoczyna się wysoko w chmurach. Po pierwsze – by powstała śnieżynka potrzebna jest nie tylko woda i niska temperatura, ale także jądro kondensacji. Jądro kondensacji to rusztowanie – drobinka kurzu lub pyłek kwiatowy – na bazie którego powstaje płatek. W wyniku resublimacji, czyli bezpośredniego przejścia pary wodnej w lód, do jądra (rusztowania) przyłączają się kolejne cząsteczki wody, zwiększając jego rozmiar. Jest ich coraz więcej i więcej, a wirując w powietrzu, przybierają rozmaite formy.

Początkowo wszystkie kryształki lodu rosną tak samo i wyglądają tak samo, przyjmując kształt sześcianu foremnego. Jednak wraz ze zwiększaniem się rozmiaru, forma kryształu zaczyna robić się coraz bardziej nieregularna i niepowtarzalna. Najszybciej przyrastają jego wypukłe i najbardziej oddalone od środka części. Z sześciokątnego, prostego płatka wyrasta sześcioramienna gwiazdka.

Nie ma dwóch identycznych płatów śniegu

Istnieje przekonanie, że nic dwa razy się nie zdarza. Rzeczywiście jest mało prawdopodobne, by istniały we Wszechświecie dwie takie same rzeczy. Reguła ta obowiązuje także w przypadku płatków śniegu. Naukowcy tłumaczą to tym, że na powierzchni śnieżynek znajduje się cienka warstwa wody. W zależności od temperatury i wilgotności warstwa płynu przybiera różne kształty – w wyższych temperaturach boki kryształków szybciej rosną niż dół i góra, co sprawia, że płatki wyglądają jak paleta. Natomiast w niższych temperaturach ich kształty są bardziej zwarte – formą przypominają graniastosłupy lub cieniutkie igły.

Choć mówi się, że nie ma dwóch takich samych płatków śniegu, naukowcy wyróżniają kilkanaście typów kształtów śnieżynek. Poniżej prezentujemy kilka z nich.

Kenneth G. Libbrecht/Caltech

Kenneth G. Libbrecht/Caltech

Gwiazdki

Są to najbardziej pospolite, ale zarazem jedne z najpiękniejszych płatków śniegu. Jak wskazuje nazwa, charakteryzują się gwiaździstym kształtem. Najbardziej powszechne są sześcioramienne płaskie gwiazdki, ale zdarzają się płatki 12-ramienne.

Ramiona mają ułożone symetrycznie na jednej lub dwóch płaszczyznach. Ich dopracowane kształty powstają w temperaturze od – 2 do – 15 stopni Celsjusza.

Kenneth G. Libbrecht/Caltech

Graniastosłupy

Płatki śniegu wcale nie muszą mieć wymyślnych kształtów. Przykładem takiej prostej formy jest graniastosłup.

W zależności od tego, jak szybko rosną boczne ściany graniastosłupa, płatki śniegu mogą przybierać kształt cienkiego płatka lub sześciokątnego słupka, który w przekroju wygląda jak ołówek.

Kenneth G. Libbrecht/Caltech

Słupek wieńcowaty

Kryształ taki ma postać słupka, na którego końcach, znajdują się płatki sześciokątne lub gwiaździste; często płatki te zajmują położenie pośrednie. Słupek wieńcowaty powstaje, gdy krystalizacja – oprócz orientacji pionowej – zachodzi również w poziomie, tworząc zakończenia w formie płaskich płatków z obu stron. Jest to dość rzadkie zjawisko.

Kenneth G. Libbrecht/Caltech

Płatki śniegu jak kwiat paproci

Takie kryształki charakteryzują się tym, że ich ramiona przypominają rozrastające się gałęzie. Każde z sześciu ramion wyraźnie się rozgałęzia, tworząc bardziej skomplikowane wzory. Kryształy mają dość duże rozmiary (2-5 mm), więc możne je łatwo zaobserwować gołym okiem.

Są to jedne z bardziej popularnych kryształów, a ich charakterystyczne kształty są często wykorzystywane w dekoracjach świątecznych. Czasami ramiona tych płatków są tak skomplikowane, że kształtem przypominają liść paproci. Są to największe płatki śniegu, których średnica może dojść nawet do 5 mm.

Kenneth G. Libbrecht/Caltech

Kryształki nieregularne

Jest to cząstka śniegu, która składa się z kilku zrośniętych ze sobą – w sposób nieuporządkowany – kryształów. Są to z reguły kombinacje różnych form płatków, głównie słupkowych i płaskich.

Pojedyncze kryształki łączą się w większe agregaty, dzięki czemu ich kształty nie są symetryczne, a dokładną budowę poszczególnych cząstek można rozróżnić dopiero przy wielokrotnym powiększeniu.

Kenneth G. Libbrecht/Caltech

Sztuczny śnieg

Jest to biały puch wytwarzany sztucznie przez śnieżne armatki, które wyrzucają mieszaninę wody i sprężonego powietrza. Powstaje przy temperaturze poniżej -3 st. Celsjusza. Ma postać twardych granulek, a jego wytrzymałość jest od 3 do 5 raza większa niż śniegu naturalnego.

Płatki śniegu to skomplikowane struktury krystaliczne, które ulegają licznym przekształceniom. Dlatego są tak unikalne i niepowtarzalne, a mnogość kształtów i form zaskakuje nawet naukowców. Mówi się, że nie ma dwóch takich samych płatków śniegu i właściwie jest to prawda. Choć są tak małe, to różnią się między sobą niewidocznymi dla nas cząsteczkami. Dlatego nie sposób znaleźć parę identycznych płatków śniegu.

Ekologia.pl (JSz)
4.7/5 - (12 votes)
Subscribe
Powiadom o
9 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Kto kocha śnieg tak samo jak ja? :D

nigdy bym sam na to nie wpadł.

Bardzo ciekawy artykuł :) Pozdrawiam Anna….

dzisaj pada śnieg!! ciesze się jak nigdy ze śniegu!!

Nie istnieje pojęcie „sześcian foremny” . Czy nie chodzi raczej o sześciokąt foremny, czyli taki, którego boki i kąty są przystające (czyli takie same)?

Chodzi o sześcian, a właściwie sześcian foremny, inaczej heksaedr :)

Zima im bardziej sroga tym piękniejsza :)

Piękne gwiazdeczki, szkoda, że nie trwałe, są jak małe dzieła sztuki:)

Dlatego można sobie zadać pytanie Czy to samo zostało stworzone z siebie ? Patrząc na tego małego płatka można zobaczyć jak Bóg nas kocha i nawet w śnieżku są takie detale których nie zrobiłby nikt.