Dynia warzywo – właściwości, witaminy i wartości odżywcze
Dynia zrobiła ogromną karierę w popkulturze. Kiedy z drzew lecą liście, jest zimno i pada deszcz, zaczyna się prawdziwa moda na dynię. Oprócz amerykańskiej tradycji Halloween, w kawiarniach możemy napić się dyniowej latte, a w restauracji zjeść dyniową zupę-krem. Ten jesienny szał można zrozumieć. Jest to bowiem warzywo idealna – piękna, smaczna i zdrowa!
Dynia (Cucurbita L.) zalicza się do rodziny dyniowatych, do której należy około 20 gatunków. W stanie dzikim można je spotkać w gorącym klimacie Ameryki. Typowy przedstawiciel to Cucurbita pepo, a więc dynia zwyczajna. Jest ona bardzo popularna w naszym kraju, podobnie jak dynia olbrzymia i makaronowa. Zaletą tego owocu jest to, że nie tylko wspaniale smakuje, lecz także może pełnić funkcje dekoracyjne. Łodygi dyni są płożące i mogą osiągać aż 5 m długości! Liście są osadzone na długich ogonkach, zaś kwiaty mają barwę złocistożółtą. Ogromne jagodokształtne owoce mają żółtawopomarańczową łupinę. Jadalną część rośliny stanowi miąższ, który ma wewnątrz liczne płaskie, matowe nasiona o jajowatym kształcie.
Uprawa i odmiany dyni
Piękny wygląd dyni sprawia, że wiele osób chce ją uprawiać w swoim ogrodzie. Do wyboru mamy wiele jej odmian, różniących się między sobą smakiem i kolorem. Najpopularniejsza w Polsce jest dynia zwyczajna o soczyście pomarańczowej grubej skórce i miąższu bez dominującej nuty smakowej. Znane są jednak również takie reprezentantki gatunku, jak niewielka Hokkaido, przypominająca kształtem gruszkę dynia Piżmowa, podłużna Lunga di Napoli, dynia Prowansalska, Muszkatołowa, czy Makaronowa. Niektórzy uprawiają też śródziemnomorską odmianę dyni olbrzymiej, która może ważyć nawet 600 kg! Do prawidłowego wzrostu roślina potrzebuje dużej ilości słońca i ciepła, dlatego jej hodowlę należy rozpocząć na odpowiednio nasłonecznionym stanowisku albo pod specjalną osłonką. Najlepsza dla dyni gleba jest bogata w azot i składniki odżywcze, o dużej przepuszczalności. Warzywo to wysiewa się na początku maja, prosto do gruntu. Nasiona dyni zwyczajnej powinny być ułożone w odstępie 60 cm od siebie. By roślina rozwijała się bez przeszkód, trzeba ją regularnie podlewać, dbać o odpowiednio pulchne podłoże i usuwanie chwastów. Kiedy owoce osiągną rozmiary piłki tenisowej, usuwamy ich zbędne zawiązki i skracamy pędy. Po około 20 dniach od momentu posadzenia dyni, owoce nadają się do zbioru.
Dynia to boskie warzywo
Korzenie dyni są w Ameryce Południowej, gdzie hodowano ją już ok. 3000 lat przed naszą erą. Pierwsi odkryli ją Indianie zasiedlający tereny obecnego Peru. Zgodnie z ich wierzeniami, dynie powstały z ciał zmarłych bogów i z tego powodu były przedmiotem kultu. Nie przeszkadzało to jednak w praktycznym wykorzystaniu tego warzywa – dużą popularnością cieszyły się wykonane z niego misy, naczynia i rzeźby. Dynia stanowiła również jeden z głównych składników pożywienia Indian. Jednak to starożytni Grecy i Rzymianie byli specjalistami w jej przyrządzaniu, podając ją smażoną w miodzie tudzież utartą – w zalewie winnej.
W wieku XV, za sprawą wyprawy Krzysztofa Kolumba, z Nowego Świata dynia trafiła na ziemie europejskie. Początkowo traktowano ją jako egzotyczną dekorację, jednak z czasem zaczęto doceniać kulinarne i prozdrowotne zalety tej rośliny. Francuzi nazywali ją „potiron”, czyli „duży grzyb”, zaś Anglicy – „pumpkin”. W Polsce szybko stała się popularna, trafiając na stoły zarówno pańskie, jak i chłopskie. Jej nasiona były znanym afrodyzjakiem. Obecnie dynia ma ogromne znaczenie w gospodarce niemal całego świata. Jej wiele odmian wykorzystuje się do celów leczniczych, kosmetycznych lub dekoracyjnych. Co ciekawe, z dyni figolistnej wytwarza się słodycze, a także napoje bezalkoholowe i alkoholowe.
Co się kryje w dyni i w jej pestkach?
Dynia, mimo pulchnego wyglądu, jest uboga w kalorie (10 dag to tylko 28 kcal), a nawet pomaga schudnąć, z powodu dużej zawartości celulozy. Wspiera także naszą urodę, dzięki witaminie E i prowitaminie A. Poza tym, możemy w niej znaleźć pewne zasoby witaminy B2 oraz sole mineralne – magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Źródłem cennych dla zdrowia składników są też pestki dyniowe, które dostarczają nam cynku, fosforu, manganu, kwasów tłuszczowych omega-3 i fitosteroli. Warzywo to jest wskazane przy diecie odkwaszającej organizm i wzmacniającej jego odporność. Niestety nie poleca się go diabetykom, ze względu na wysoki indeks glikemiczny (75). Idealne okazy dyni są dojrzałe, o nasyconej barwie – im bardziej oranżowy miąższ, tym więcej w nim witamin B1, PP i A. Na szczęście, zarówno surowa jak i gotowana dynia zawiera tyle samo cennych wartości odżywczych.
| Porcja gotowanej dyni (245 gramów) zawiera: |
|---|
ZDS* – Zalecane dzienne spożycie |
Dynia w trosce o zdrowie mężczyzny
Badania przeprowadzone przez Harvard School of Public Health Department of Nutrition wykazały, że bogata w beta-karoten dynia pomaga zapobiec wystąpieniu raka prostaty. Broń antyrakową stanowią również pestki tej rośliny. Statystyki pokazują, że w krajach bałkańskich, gdzie spożywanie pestek dyni jest nawykiem niemal każdego mężczyzny, rak prostaty występuje dużo rzadziej niż np. w Ameryce, gdzie choroba ta dopada ponad 75 proc. populacji. Co więcej, dzięki błonnikowi, warzywo to zapobiega również rozwojowi nowotworu jelita grubego.
Dyniowy sposób na zdrowe serce
Jedzenie dyni jest dobre dla serca, dzięki zawartości błonnika, potasu i witaminy C. Udowodniono, ze spożywanie odpowiedniej potasu jest prawie tak samo ważne jak zmniejszenie spożycia sodu w procesie leczenia nadciśnienia tętniczego. Zwiększone spożycie tego minerału wiąże się także z mniejszym ryzykiem udaru, chroni przed utratą masy mięśniowej, utrzymuje prawidłową gęstość mineralną kości, a także zapobiega tworzeniu się kamieni nerkowych.
Dynia to koktajl witamin dla naszych oczu
Zawarte w dyni antyoksydanty, takie, jak witamina C, E i beta-karoten, a także luteina, wspierają zdrowie naszych oczu i zapobiegają uszkodzeniom wzroku. Spożywanie warzyw bogatych w te składniki chroni nas również przez zwyrodnieniem plamki żółtej oraz powstawaniem kurzej ślepoty (pogorszenia się wzroku wraz ze zmierzchem).
Dynia dla kobiet planujących dziecko
Naukowcy z Harvardu udowodnili, że spożycie naturalnie występującego w warzywach (np. w dyni) żelaza jest w stanie zwiększyć płodność kobiety. Co więcej, występująca w tej roślinie witamina A w formie beta-karotenu, jest również niezbędna w czasie ciąży i laktacji do syntezy hormonów.
Jesienna kuchnia pod znakiem dyni
Kiedy nastaje jesień, dynia zaczyna być jednym z najbardziej popularnych składników wielu dań. Aby organizm lepiej przyswoił zawarte w niej witaminy, należy podczas przygotowywania posiłku dodać do dyni odrobinę tłuszczu. Jednym z popularniejszych propozycji na kulinarne wykorzystanie tego warzywa jest zupa krem z dyni z mlekiem kokosowym i jej prażonymi pestkami, pieczona dynia piżmowa z orzechowym nadzieniem, mufinny z dodatkiem musu dyniowego tudzież ciasto dyniowe.
Smacznym i nieco prostszym w przygotowaniu daniem są placki dyniowe.
Składniki (porcja dla 2 osób):
- 3/4 szklanki musu dyniowego
- 2 łyżki jogurtu naturalnego
- 2 jajka
- 2 łyżki roztopionego oleju kokosowego
- 1 łyżka syropu klonowego
- 1 szklanka mąki ryżowej
- 1/3 szklanki mielonych migdałów
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia
Przygotowanie:
W misce mieszamy łyżką zmiksowaną na mus dynię z jogurtem naturalnym, jajkami oraz roztopionym olejem kokosowym i syropem klonowym. Do drugiej miski wsypujemy mąkę ryżową, przygotowane mielone migdały i proszek do pieczenia, po czym dokładnie mieszamy zawartość tej miski z dynią. Następnie rozgrzewamy patelnię, bez dodatku tłuszczu. Powstałą masę rozprowadzamy po powierzchni patelni na kształt koła lub elipsy. Smażymy na niewielkim ogniu przez max 2 minuty, aż ciasto się zarumieni, po czym przewracamy je na drugą stronę. Kiedy obie strony będą równomiernie usmażone, zdejmujemy placki z patelni. Danie możemy podawać z dodatkiem sproszkowanego kakao i skarmelizowanymi bananami.
Smacznego!
Owocowa dynia
Dynia pochodzi z Ameryki Północnej i jest szczególnie popularna w okresie Święta Dziękczynienia i Halloween. Choć powszechnie uważana za warzywo, dynia jest naukowo owocem, ponieważ zawiera nasiona. Bogata w witaminy, minerały i przeciwutleniacze dynia jest niezwykle zdrowa. Co więcej, jako warzywo niskokaloryczne sprzyja odchudzaniu. Składniki odżywcze i zawarte w niej przeciwutleniacze mogą wzmocnić układ odpornościowy, chronić wzrok, zmniejszyć ryzyko niektórych nowotworów i promować zdrowie serca i skóry. Dynia jest bardzo wszechstronna, więc łatwo ją wkomponować w słodkie, jak i pikantne potrawy. Spróbuj włączyć dynię do swojej diety już dziś, aby czerpać korzyści zdrowotne.
- Ryan Raman; “9 Impressive Health Benefits of Pumpkin”; data dostępu: 2019-05-31;
- Megan Ware; “What are the health benefits of pumpkins?”; data dostępu: 2019-05-31;
- Rosemary Gordon ; “21 Pumpkin Varieties You Need to Know”; data dostępu: 2019-05-31;
- Neel Ratnam i in.; “A Review on Cucurbita pepo”; data dostępu: 2019-05-31;
- Vera Krimer-Malešević, Draginja Peričin; “Phenolic Acids in Pumpkin (Cucurbita pepo L.) Seeds”; Nuts and Seeds in Health and Disease Prevention, 2011; 2019-05-31;
NOWE DZIEDZINY NAUKI SZUKAJĄ LEKÓW ,NAWET W OCEANACH ,,DZUNGLACH ,,,, DAWNIEJ LECZONO ,ZIOŁAMI ,,,,,NIKT NIE POMYSLAŁ BY LECZYĆ DIETĄ ,, ,,,,, OWOCAMI ,, PRZECIEŻ ZAWIERAJĄ DUŻO RÓŻNYCH SUBTANCJI I WITAMIN ,,,,TABLICA MENDELJEWA powiększyła się ,, RUCH,,,,, TO TEŻ LEK NIE ZASTĄPIONY ,,,,,,WIDOCZNE U DŁUGO,,, LEŻĄCYCH ,,ZANIK MIĘŚNI ,,,,,,,
W POLSCE MAMY WYSOKI POZIOM WIEDZY Z BIOLGII ,, stwierdziła nauka światowa ,, OKREŚLILI JAKO NIE WYOBRAZALNA ,,, MIELIŚMY LECZYĆ BIOLOGICZNIE ,W POWIATACH MIAŁY BYĆ KLINIKI ,LECZNIA BIOLOGICZNEGO ,,,,,,,,DOSTALI 800 BILONÓW ,,, ,,,WIEKROTNIE JEST ZAREZERWOWANE ,,,50 BILIONÓW NA ROK X 50 LAT ,,,, DIETA +ZIOŁA + RUCH = RAZEM TO NAJNOWCZEŚNIJSZA MEDYCNA ,,,,,,,,, SKUTECZNIE LECZY I NOWE DZIEDZINY NAUKI DAWNE ,ODBUDOWUJĄ WIEDZĘ ,PIJAWKI ,ZIOŁA ,,, NAJPIERW NA GOTOWE METODY ,ZŁMANIA KOSCI ,,DOTYCHCZAS 300 DNI LECZĄ ,,,,,,,,,42 DNI ,,,,,TO NAJNOWCZEŚNIJSZA METODA ,,,,,,,,,,,,BEZWŁADY CENTRALNE 23 DNI ,,,,,PACJNCI Z CAŁEGO ŚWIATA CZEKAJĄ ,,,,,,,,,500 KLINIK WYBUDUJĄ ,,,,,,,BIOLOGIA TO NAUKA PRZYSZLOŚCI ,,,,,,, , KASA LEŻY ZAREZERWOWANA ,,,,,,,,,
Zjadłabym miąższ na surowo,ale nie mam w tym roku :)