Wiekowe i mądre przywódczynie
Doświadczenie to prawdziwy skarb. Dzięki niemu zwierzęta potrafią przetrwać nawet najtrudniejsze warunki. Na wschodzie Afryki, gdzie susza i brak pożywienia, są naturalnymi zjawiskami, mądre, wiekowe samice pomagają młodszym odnaleźć drogę do zasobów wody i pożywienia.
Słonie mają dobrą pamięć. Bez niej nie przetrwałaby suszy. Według badań Wildlife Conservation Society (WCS) i Zoological Society of London, doświadczenie wiekowych samic jest dla słoni wybawieniem.
„Zrozumienie w jaki sposób słonie reagują na suszę może okazać się kluczowe dla opracowania planów ochrony gatunku” – mówi autor badań, dr Charles Foley z WCS. Dotychczasowe poszukiwania zdają się potwierdzać tezę, że starsze osobniki odgrywają niezwykle ważną rolę w stadzie – dodaje.
Naukowcy przebadali śmiertelność młodych słoni w tanzańskim Tarangire National Park. Podczas suszy w 1993 roku, w ciągu dziewięciu miesięcy, z 81 padło 16. Śmiertelność wynosiła 20%. W normalnych warunkach oscyluje ona wokół 2%.
Słonie, którym udało się przetrwać ekstremalne warunki klimatyczne, korzystały ze wsparcia stada, a w szczególności starszych samic. W krytycznym momencie opuściły jałowe terytoria w poszukiwaniu wody i jedzenia. W grupach, które wyruszyły w niebezpieczną podróż, znajdowały się samice w wieku 38-45 lat.
Większość młodych słoni, które zostały na miejscu, nie przetrwała. Śmiertelność wynosiła wśród nich aż 63% (w skali roku). W dotkniętej katastrofą grupie najstarsza samica miała tylko 33 lata…
Grupy, które wyruszyły w podróż korzystały z doświadczeń samic, które wiele lat temu przetrwały suszę. Trwała ona od 1958 do 1961 roku. Słonice wiedziały, gdzie należy udać się w poszukiwaniu ratunku. W grupie, która pozostała na miejscu, żadna samica nie mogła pamiętać tamtych lat.
Sytuacja słoni jest niezwykle trudna. Zmiany klimatyczne powodują, że susze będą pojawiać się częściej. Będą też znacznie dłuższe. Ma to szczególne znaczenie, ponieważ w latach 70. i 80. populacje słoni były dziesiątkowane przez kłusowników. Ginęły przede wszystkim dojrzałe osobniki, o pięknych i wykształconych ciosach. Nie będą one mogły pomóc następnym pokoleniom w odnalezieniu jedzenia i wody.
Słonie coraz częściej nie podejmują wędrówki i umierają z pragnienia. Dziś musimy zrobić wszystko by chronić starsze osobniki. Te, które przetrwały susze z 1993 roku, podzielą się wiedzą z następnym pokoleniem.
