Dlaczego słonie mają tak wielkie uszy? Nie chodzi tylko o słuch
Słonie, te majestatyczne olbrzymy sawann i dżungli, znane są z wielu niezwykłych cech: imponującej pamięci, inteligencji, silnych więzi rodzinnych… i oczywiście gigantycznych uszu. Ale czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego właściwie ich uszy są aż tak duże?
Nie tylko ozdoba ani radar dźwiękowy
Uszy słoni afrykańskich (Loxodonta africana) potrafią osiągnąć nawet 2 metry długości i 1,2 metra szerokości! To prawie jak dwa ogromne wachlarze przymocowane do głowy. Choć słonie azjatyckie (Elephas maximus) mają nieco mniejsze i bardziej zaokrąglone uszy, nadal są one znacznie większe niż u większości zwierząt.
Co ciekawe, mimo swoich rozmiarów, uszy słoni nie są największe w stosunku do ciała – ten tytuł należy do długouchego skoczka (Euchoreutes naso), małego gryzonia z Azji Środkowej.
Sekret chłodzenia gigantów
Najważniejsza funkcja słoniowych uszu to… termoregulacja. Mówiąc prościej: pomagają słoniom się ochłodzić.
Jak tłumaczą naukowcy, tak duże ciało jak słoniowe generuje ogromne ilości ciepła, zwłaszcza w gorącym klimacie sawann, lasów czy trawiastych równin. A słonie, w przeciwieństwie do ludzi, prawie się nie pocą. Jak więc się chłodzą?
Tu właśnie wchodzą do gry ich uszy. Są one pełne dużych naczyń krwionośnych i pokryte cienką skórą. Gdy temperatura ciała wzrasta, słonie „pompowują” więcej krwi do uszu i zaczynają nimi machać. Dzięki temu ciepło z krwi rozprasza się do otoczenia, a schłodzona krew wraca do organizmu. To naturalny, biologiczny „klimatyzator”.
Według badaczy nawet 20% objętości krwi może jednocześnie krążyć przez uszy słonia! Zwierzę potrafi również regulować szerokość naczyń krwionośnych w zależności od tego, czy chce się schłodzić czy utrzymać ciepło.
Wielkie uszy – wielka sprawa
Oczywiście, uszy słoni pełnią też inne funkcje – pomagają w komunikacji (np. przez trzepotanie), odstraszają drapieżniki i są narzędziem ekspresji emocji. Ale to ich chłodząca moc sprawia, że są tak niezwykle duże.
W świecie, gdzie przetrwanie zależy od przystosowania do trudnych warunków, słonie udowadniają, że natura jest najlepszym inżynierem.
Opublikowany: 19 maja, 2025 | Zaktualizowany: 20 maja, 2025
