Mikroplastiki zagrażają pożytecznym dżdżownicom

Zanieczyszczenie mikroplastikami powoduje znaczne szkody w populacjach żyjących w glebie roztoczy, larw i innych małych stworzeń, które nadają glebie żyzność.

Mikroplastiki, luźno definiowane jako kawałki plastiku o średnicy mniejszej niż 5 milimetrów lub z grubsza wielkości małego ziarenka ryżu, odcisnęły piętno zarówno na globalnym ekosystemie, jak i powszechnej świadomości. I chociaż wpływ mikrodrobin plastiku w oceanach był przedmiotem znaczącej uwagi mediów i naukowców, badacze twierdzą, że większość mikroplastików w rzeczywistości gromadzi się na lądzie.

W najnowszym badaniu zauważono, że wyrzucone torby, kubki, nici i inne formy odpadów z tworzyw sztucznych są bardziej skoncentrowane w glebie niż w oceanach, co ma podobnie tragiczne konsekwencje dla liczebności gatunków żyjących pod powierzchnią ziemi.

Roztocza, dżdżownice, skoczogonki i inne formy mikrostawonogów i nicieni są ledwo widoczne dla ludzkiego oka, ale odgrywają kluczową rolę w recyklingu węgla i azotu oraz rozkładaniu materii organicznej do postaci, którą mogą spożywać bakterie.

Niestety coraz bardziej zagrażają im syntetyczne odpady na bazie ropy naftowej. W nowym artykule opublikowanym w Proceedings of the Royal Society odnotowano, że ludzkość od 1950 roku wyprodukowała 6300 milionów ton metrycznych odpadów z tworzyw sztucznych, z których 79% zgromadziło się na składowiskach lub przedostało się do środowiska naturalnego.

Autorzy przeprowadzili, jak twierdzą, pierwsze w historii badanie terenowe dotyczące tego, jak to może wpłynąć na liczebność mikroorganizmów żyjących w glebie.
 
Naukowcy podzielili działkę subtropikalnego lądu w Jinfoshan, Chongqing w Chinach na sześć bloków, z których każdy zawierał cztery obszary testowe. Każdy obszar został celowo zanieczyszczony fragmentami polietylenu o małej gęstości. Po 287 dniach badacze zebrali próbki i policzyli znalezione w nich gatunki mikroorganizmów.

W próbce o najwyższym poziomie zanieczyszczenia plastikami stwierdzili znaczny spadek liczebności najczęściej występujących gatunków organizmów w tym: mechowców (o 15%), a jeszcze większe spadki zanotowano u trzech innych stawonogów – larw muchówek (spadek o 30%), cień i motyli  (spadek o 41%) i błonkoskrzydłych (spadek o 62%) – w porównaniu z poletkami kontrolnymi. Wśród nicieni stwierdzono redukcję o 20%.

Chociaż bakterie i grzyby pozostały względnie nienaruszone, w artykule podsumowano, że „wpływ mikrodrobin plastiku kaskadowo przechodzi przez glebowe sieci pokarmowe, prowadząc do modyfikacji funkcjonowania mikroorganizmów z dalszymi potencjalnymi konsekwencjami dla obiegu węgla i składników odżywczych w glebie”.

Autorzy wzywają do dalszych badań, ale przekaz dla decydentów i konsumentów jest jasny: „Wzywamy do ograniczenia stosowania tworzyw sztucznych i unikania zakopywania odpadów z tworzyw sztucznych w glebie, ponieważ może to prowadzić do poważnych konsekwencji ekologicznych na społeczności glebowe i cykl biogeochemiczny w ekosystemach lądowych”.