SZKŁO. Definicja pojęcia - szkło
Ekologia.pl Wiedza Encyklopedia szkło
Definicja pojęcia:

szkło

Szkło — Szkło – twarde, przezroczyste ciało bezpostaciowe składające się głównie z krzemianów, powstałe w wyniku przechłodzenia stopionych surowców mineralnych i nieorganicznych bez etapu krystalizacji składników.

Właściwości szkła:

Właściwości szkła są również uzależnione od sposobu produkcji oraz w mniejszym stopniu od składu chemicznego.

Rodzaje szkła:

Potłuczone kawałki szkła. Fot. pixabay.com

Główne surowce używane do produkcji szkła:

  • piasek kwarcowy (szklarski) – źródło krzemionki (SiO₂);
  • boraks – źródło tlenku boru (B₂O₃);
  • skalenie sodowo-potasowe – źródło tlenku glinu (Al₂O₃);
  • surowce (np. soda) – źródło tlenków metali zasadowych (Na₂O, K₂O);
  • wapienie – źródła tlenków wapnia (CaO), magnezu (MgO), ołowiu (PbO), cynku (ZnO).

W produkcji wykorzystuje się również:

  • surowce zawierające związki barwiące w celu otrzymania szkła barwnego:
    • tlenki miedzi (Cu₂O)  – barwa zielona lub niebieska,
    • tlenki żelaza – barwy od żółtej po niebieskozieloną,
    • związki złota – barwa czerwona,
    • związki manganu (VII) – barwa fioletowa;
  • surowce zawierające związki odbarwiające, przyspieszające topienie lub przyspieszające klarowanie się masy szklanej.

Typowe szkło butelkowe (sodowo-wapniowe) składa się w 50% z piasku kwarcowego, czyli krzemionki (SiO₂), 16% stanowi węglan sodu (Na₂CO₃), 12% – węglan wapnia (CaCO₃), 18% stanowią potłuczone odpady szklane a pozostałe 4% – inne substancje (topniki, pigmenty).

Dwuwymiarowa prezentacja struktury krzemionki. By Wersję rastrową wykonał użytkownik polskiego projektu wikipedii: Polimerek, Zwektoryzował: Krzysztof Zajączkowski [GFDL], via Wikimedia Commons

Przebieg procesu produkcyjnego

Mieszanina surowców szklarskich (po uprzednim oczyszczeniu i rozdrobnieniu) umieszczona zostaje w piecu szklarskim, gdzie w temperaturze 1400-1500°C zachodzi wytapianie i klarowanie się masy szklanej. Następnie otrzymaną masę szklaną poddaje się stopniowemu ochładzaniu do temperatury, w której osiąga lepkość właściwą dla danej metody formowania.


Czynnikiem decydującym o postaci otrzymanego szkła jest prędkość jego stygnięcia:

Metody formowania wyrobów z masy szklanej:

Szklanki wytwarzane są ze szkła sodowo-wapniowego. Źródło: Wikipedia

Otrzymane wyroby poddaje się:

  • odprężaniu – usunięciu naprężeń wewnętrznych przez ogrzanie do temperatury 500°C, a następnie stopniowe ochładzanie;
  • wykańczaniu (np. obcinaniu zbędnych części);
  • zdobieniu (np. rzeźbieniu);
  • hartowaniu – procesowi polegającemu na podgrzewania szkła do temperatury ok. 650 °C i gwałtownym studzeniu sprężonym powietrzem; proces ten ma na celu zwiększenie wytrzymałości szkła; szkło hartowane charakteryzuje się wysoce krystaliczną strukturą, dzięki czemu w przypadku rozbicia rozpada się na małe kawałki o nieostrych krawędziach, stosowane jest głównie w budownictwie i w produkcji szyb samochodowych.


Zastosowanie szkła:

Indeks nazw
Szukaj lub wybierz według alfabetu
A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż
Znaki ekologiczne
NaTrue
NaTrue
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments