Słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus)

Występowanie

Topinambur pochodzi z Ameryki Północnej. W stanie dzikim roślinę można ją spotkać w Kanadzie i USA. Do Europy gatunek ten został sprowadzony z początkiem XVII wieku. Dzisiaj roślina występuje praktycznie w całej Europie, Ameryce Środkowe i Południowej, na Azorach, w Japonii i północnych Chinach, Iranie oraz Nowej Zelandii. W Polsce jest gatunkiem rozpowszechnionym na terenach niżowym oraz w niskich położeniach górskich. 

Wygląd

Łodyga słonecznika bulwiastego jest wzniesiona, osiąga do 2 m wysokości. Ma szorstkie owłosienie barwy białej. Liście są ułożone naprzeciwlegle. Jedynie w górnej części pędu są ułożone skrętolegle. Liście, a dokładniej blaszki mają kształt lancetowaty lub jajowaty. Są owłosione zarówno od spodu, jak i od góry. Kwiaty zebrane są w koszyczki, które powstają na roślinie w ilości od 3 do 15. Owoc to niełupka, która jest naga lub owłosiona na brzegach. Podziemna część rośliny to włókniste korzenie oraz rozłogi. Na ich końcach powstają jadalne bulwy pędowe, które mają kształt gruszkowaty lub elipsoidalny. Jedna roślina może wytworzyć kilkadziesiąt bulw.

Uprawa i zbiór

Jak sprawdza się topinambur na działce? Przede wszystkim jest to roślina niewymagająca i określana jako łatwa w uprawie. Dobra do uprawy będzie w zasadzie każda gleba. Roślina ta jest odporna na mróz oraz suszę. Najlepsza gleba dla słonecznika bulwiastego to gleba żyzna, średnio wilgotna, przewiewna i głęboka. Aby roślina wyrosła, konieczne jest zapewnienie przynajmniej 125 dni bez przymrozków. W przypadku dużych plonów temperatura powinna wynosić od 18 do 26 stopni Celsjusza. Przed przystąpieniem do sadzenia, na jesień należy wykorzystać nawóz naturalny lub zielony do nawiezienia pola.
Zbiór bulw przeprowadza się od jesieni do mrozów. Można je przechowywać w glebie i wykopywać w zależności od potrzeb. Takie przechowywanie nie pozbawia ich żadnych właściwości leczniczych. Najczęściej jednak przechowuje się je w odpowiednio chłodnym pomieszczeniu, gdzie są wsadzone w wilgotny piasek lub torf. W ten sposób można je przechowywać przez okres 5 miesięcy.

Właściwości lecznicze

Topinambur właściwości leczniczych ma wiele. Wykorzystuje się go do leczenia cukrzycy, ponieważ obniża poziom cukru we krwi. Ma również właściwości oczyszczające organizm – pomaga pozbyć się szkodliwych związków. Sok z bulw świetnie sprawdza się w leczenie nieżytów żołądka i dwunastnicy
oraz zaparć. Ma również właściwości ochronne, spożywane bulwy działają osłonowo na wątrobę i jelita, a także układ moczowy, chroniąc go przed zakażeniami. Surowiec wykorzystywany jest także w sposób zewnętrzny, pomaga bowiem w leczeniu ran na skórze, wrzodów, egzem i oparzeń. Bulwy stosowane są jako środek wzmacniający organizm po chemioterapii. Działają również przeciwnowotworowo. Uznaje się je również, jako doskonały środek dietetyczny, ponieważ nie mają wielu kalorii, natomiast dają organizmowi uczucie sytości. Co więcej, są bogatym źródłem błonnika, potasu, żelaza i witamin.

Praktyczne zastosowanie

Napar na ogólne wzmocnienie organizmu

Składniki:

• Kilka młodych liści topinamburu
• Kilka liści czarnej porzeczki
• Kilka liści mięty

Liście zalać wrzątkiem. Odstawić na kilka minut do naciągnięcia. Przecedzić.