Ruta zwyczajna (Ruta graveolens)

Występowanie

Roślina pochodzi ze wschodniej i południowo-wschodniej Europy. Gatunek ten rozprzestrzenił się w Europie Południowej oraz w Afryce – na wybrzeżu Morza Śródziemnego. W formie uprawnej występuje w wielu rejonach świata, także w Polsce.

Wygląd

Łodyga ruty zwyczajnej wznosi się na wysokość do 1 m. Ma barwę sinozieloną, na ogół nie ma owłosienia, a u dołu jest drewniejąca. Liście są 2- lub 3-krotnie pierzastosieczne i raczej grube. Gdy ogląda się je pod światło wyglądają jakby miały na sobie kropeczki, są to zbiorniki z olejkami lotnymi. Kwiaty są obupłciowe i niewielkie. Zebrane są w wiechowate kwiatostany. Mają barwę żółtą. Owocem jest wielonasienna torebka.

Uprawa i zbiór

Ruta uwielbia lekko zasadową i przepuszczalną glebę. Idealne miejsce na wysianie nasion to nasłonecznione stanowisko, które będzie osłonięte od wiatrów. Roślinę rozmnaża się z nasion lub sadzonek pędowych.

Jako surowiec wykorzystywane są przede wszystkim liście oraz nasiona tej rośliny. Surowiec zbiera się poprzez ścinanie szczytów pędów przed okresem kwitnienia. Zbiory przeprowadza się ranem, ponieważ właśnie wtedy ilość olejków eterycznych w roślinach jest największa. Poleca się zbierać surowiec w rękawiczkach, ponieważ olejki mogą uczulać skórę. Suszenie można przeprowadzić w suszarni w temperaturze niże wyższej niż 40 stopni Celsjusza lub w sposób naturalny, należy wówczas pamiętać o tym, by było to zacienione i przewiewne miejsce.

Właściwości lecznicze

 
Ruta działa rozkurczowo na mięśnie gładkie – pomaga niwelować skurcze zlokalizowane w obrębie przewodu pokarmowego, układu moczowego czy dróg żółciowych. Polecana jest kobietom podczas bólów menstruacyjnych oraz w zaburzeniach menstruacyjnych. Roślina zwiększa wydzielane żółci, dzięki temu przyswajanie pokarmów jest znacznie lepsze. Ma również właściwości wiatropędne, zwiększające łaknienie i niwelujące inne nieprzyjemne dolegliwości pokarmowe związane z niestrawnością. Surowiec ten stosuje się pomocniczo do obniżania zbyt wysokiego ciśnienia krwi, jednak działanie jest raczej niewielkie, dlatego jest jedynie środkiem pomocniczym. Ruta wykorzystywana jest do leczenia kruchości naczyń krwionośnych. Pomaga zwiększać ich elastyczność, dzięki temu są mniej podatne na pękanie, a więc powstawanie tak zwanych żylaków. Surowiec polecany jest do stosowania osobom, które chorują na chorobę wieńcową albo nadmierne skurcze serca. Stosowany jest również w sposób zewnętrznym, ponieważ pomaga leczyć rany, jednocześnie skutecznie je oczyszczając. Ruta stosowana jest również do leczenia łuszczycy i albinizmu. Ma lekkie działanie moczopędne.

Praktyczne zastosowanie

Napar z ziela ruty na dolegliwości trawienne, działający rozkurczająco

Składniki

• 1 łyżeczka ziela ruty
• Woda

Ziele zalać szklanką wrzącej wody. Pozostawić do naciągnięcia pod przykryciem na około 15-20 minut. Pić jedną szklankę naparu dwa razy dziennie