Gereza abisyńska (Colobus guereza)

Tworzy 10 podgatunków różniących się odmiennym występowaniem, a zwłaszcza szczegółami budowy anatomicznej i wyglądu zewnętrznego

Wymiary/Budowa

Dł. ciała 45-70 cm, ogona 60-90 cm, masa ciała samców 9-15 kg, samic 6-10 kg. Smukła budowa ciała, charakteryzuje się typowym, biało – czarnym ubarwieniem. Okrywa włosowa złożona z gęstych, jedwabistych włosów, szczególnie długich na grzbiecie, gdzie tworzą rodzaj płaszcza czy peleryny. Aż do końca XIX wieku była gatunkiem bardzo cenionym i poszukiwanym, gdyż wykorzystywano ich skóry, szyjąc ozdobne futra. Białe bokobrody oraz broda okalają nagą, czarną twarz. Dłonie pozbawione kciuków, wydatne nagniotki pośladkowe, białe włosy tworzą na zadzie rodzaj pierścieni.

Występowanie

Duże obszary Afryki Środkowej, od ujścia rzeki Niger i dorzecza rzeki Kongo na zachodzie aż do Ugandy na wschodzie, ponadto na izolowanych terenach Etiopii, Kenii i w okolicach Kilimandżaro. Zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe i galeriowe oraz górskie do wysokości 3000 m n.p.m., najchętniej drzewostany mniej zwarte.

Tryb życia

Dzienny, większość czasu spędzają na drzewach. Dorosłe samce zwracają na siebie uwagę, poruszając się długimi skokami w koronach drzew wzdłuż granicy swego terytorium. Jego odgraniczeniu służą przede wszystkim sygnały akustyczne, m.in. okrzyki brzmiące jak dzwonek, ponadto znakują je również zapachowo – zwilżonym przez mocz ogonem. Łączą się w grupy liczące 8-15 osobników, przy czym jej tron stanowią spokrewnione ze sobą samice należące do haremu jednego samca. Więzi społeczne umacniane są przez różnorodne głosy, ale też kontakt fizyczny w postaci wzajemnej pielęgnacji sierści i lekkich ugryzień w ramię w formie zabawy. Nie tylko młode, lecz również dorosłe samce bawią się w koronach drzew. Jest to jednak małpa spokojna i mało ruchliwa, zaniepokojona czy przestraszona stara się raczej ukryć niż uciec.

Odżywianie

Gatunek wyłącznie roślinożerny – zjada świeże, zielone liście, korę i porosty – z czym pozostaje w związku kształt zębów oraz specjalnie przystosowany trójkomorowy żołądek.

Rozmnażanie i rozwój

Po przejęciu grupy nowy samiec zabija młode swego poprzednika. Zapłodnienie nie jest poprzedzone żadnymi długimi zalotami. Do kopulacji dopuszczany jest najwyżej stojący w hierarchii samiec, odbywa się ona w pozycji stojącej. Po 6 miesiącach rodzi się jedno młode. Biało ubarwione młode odgrywają dużą rolę w życiu społecznym, są przekazywane od jednej samicy do drugiej. Czasami zostają wręcz formalnie ukradzione, kiedy matka jest zajęta pielęgnacją futra. Również młode samce starają się trzymać białe młode na ramieniu. Kiedy dziecięce ubarwienie znika, zmniejsza się zainteresowanie młodym osobnikiem. W warunkach zoologicznych żyje do 24 lat.