Pełzacz leśny (Certhia familiaris)

Wstęp

Mały ptak, wielkości kowalika. W kraju jest bardzo licznym osiadłym gatunkiem lęgowym. Trudny do identyfikacji w terenie, najlepiej oznaczany po głosie. W zimie towarzyski, tworzy stada mieszane.

Wygląd

Ubarwienie ciała brązowo-białe, dobrze maskujące się na korze. Tęczówka ciemna. Dziób cienki, delikatnie zagięty w dół. Skrzydła beżowo-czarno-białe. Wierzch brązowy, spód jasny. Sterówki w miarę długie, sztywne, jasnobrązowe. Jasne nogi z ostrymi, dosyć długimi pazurami. U tego gatunku nie ma różnic w wyglądzie między samicami a samcami, tak samo nie występuje u niego dymorfizm wiekowy. Gatunkiem bardzo podobnym do pełzacza leśnego jest pełzacz ogrodowy. Sprawę identyfikacji również utrudnia zmienność u podgatunków opisywanego pełzacza. U pełzacza leśnego podogonie jest białe, bądź z delikatnym brązowym nalotem. Brew jest intensywnie biała oraz sięga nasady dzioba, bądź niewyraźna. Dziób jest zmiennej długości. Pazur tylny długi. Ciemię oraz płaszcz biało kreskowane. Na końcu skrzydeł ciemne brzegi, a we wzorze paska skrzydłowego czarne wcięcie „ząbek”.

Występowanie

Jest gatunkiem osiadłym. Zamieszkuje obszar klimatu umiarkowanego niemal całej Eurazji, od Wysp Brytyjskich na zachodzie, po Japonię na wschodzie. W Europie najdalej na północy spotykany na półwyspie Skandynawskim, na południu we Włoszech i Grecji. W Azji południowa granica jego zasięgu przebiega w południowych Chinach Nie występuje jedynie na terenach bezdrzewnych: pustyniach i wysokich górach.

Biotop

Występuje w lasach każdego typu, w szczególności iglastych. Preferuje starodrzewia. Spotykany również w zadrzewieniach.

Lęgi

Monogamiczny. Gnieździ się w odstające korze, w szczelinie, na drzewie. Gniazdo w formie czarki, buduje samica, z kory, mchów, korzonków, igieł sosen i gałązek. Wyściela je materiałem roślinnym, piórami. Dwa lęgi w roku (przepadające na marzec-czerwiec). Składa od 5 do 7 białych (średnio 6), ciemno nakrapianych jaj. Czas wysiadywania wynosi około dwóch tygodni. W tym czasie samiec opiekuje się samicą. Po wykluciu potomstwem zajmują się oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo po około 18 dniach od wyklucia. Dojrzałość płciową osiąga w pierwszym roku.

Pokarm

W jego diecie przeważają bezkręgowce (owady, pajęczaki). Rzadziej żywi się pokarmem roślinnym (nasionami). Żeruje na drzewie, wydziobując pokarm zza kory.