Pstrąg potokowy (Salmo trutta)
![Pstrąg potokowy, By Eric Engbretson for U.S. Fish and Wildlife Service [Public domain], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/Salmo_trutta_max.jpg)
Występowanie
Po udanych próbach introdukcji pstrąga potokowego w różnych częściach świata, dzisiaj można go spotkać na wszystkich kontynentach, poza Antarktydą. Pstrąg potokowy zamieszkuje rzeki i potoki niemal całej Europy. Występuje także w wodach Afryki Północnej oraz Azji. W Polsce pstrąg potokowy jest rodzimym gatunkiem, występującym tu naturalnie. Jego siedlisko stanowią głównie rzeki i potoki górskie, np. w Beskidach, Tatrach czy Sudetach.
Budowa zewnętrzna
Pstrąg potokowy ma wydłużone ciało o torpedowym kształcie, co ułatwia mu egzystowanie w rzekach o wartkim nurcie. Kolor jego ciała może być żółty, brunatny lub brązowy i zależy od miejsca, w którym ta ryba żyje. Po bokach ciała występują czarne i czerwone plamki. Płetwa tłuszczowa tej ryby ma czerwono-pomarańczową barwę. Pozostałe płetwy są jasnożółte u młodych osobników, zaś u dorosłych – ciemne. Istnieje dymorfizm płciowy, który objawia się tym, że u samca dolna szczęka jest haczykowato zagięta ku górze, czego nie widać u samicy. Długość ciała pstrąga potokowego wynosi do 80 cm, a masa ciała – do 5 kg.
Biologia
Pstrąg potokowy zamieszkuje przez cały okres życia czyste, stosunkowo chłodne rzeki o kamienistym dnie i wartkim nurcie. Jego kryjówki stanowią zagłębienia wśród kamieni. Odżywia się on bezkręgowcami zamieszkującymi strefę przydenną. Jego pożywienie stanowią również małe ryby i płazy. Pstrąg przystępuje do rozrodu jesienią, odbywając krótkie wędrówki do potoków, które mają żwirowe podłoże. Samica wygniata zagłębienie w żwirze, do którego składa jaja – ich liczba może wynosić do 4 tysięcy. Po pewnym czasie wylęga się z nich narybek. Młode samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 1-2 lat, a samice – rok później. Pstrąg potokowy przystępuje do tarła kilka razy w życiu, nie ginie bowiem po jednym tarle, jak to się dzieje w przypadku łososia szlachetnego. Pstrąg potokowy, w przeciwieństwie do łososia, nie odbywa tak dalekich i wyczerpujących wędrówek. Pstrąg potokowy może dożyć około 8 lat.