Ekologia.pl Środowisko Ochrona środowiska naturalnego Wirus Zika – wszystko co powinieneś wiedzieć o wirusie Zika

Wirus Zika – wszystko co powinieneś wiedzieć o wirusie Zika

Komar tygrysi przenosi wiele groźnych chorób, w tym wirusa ZIKA. By Muhammad Mahdi Karim (www.micro2macro.net) Facebook Youtube (Own work) [GFDL 1.2], via Wikimedia Commons

W mediach pojawiają się doniesienia o wirusie Zika, który przenoszony jest przez komary tygrysie. Wirus Zika wywołuje objawy podobne do grypy. Kojarzony jest też ze wzrostem przypadków małogłowia u niemowląt. Co to jest wirus Zika i czy powinniśmy się go bać?

Co to jest wirus Zika i skąd pochodzi?

Wirus Zika należy do rodziny Flaviviridae i jest spokrewniony z wirusami wywołującymi m.in. gorączkę Denga, gorączkę Zachodniego Nilu czy japońskie zapalenie mózgu. Wirus Zika po raz pierwszy został zidentyfikowany w latach 40. XX w. w stadach makaków zamieszkujących las Zika (stąd nazwa) w Ugandzie. Pierwszy przypadek zarażenia wirusem Zika człowieka zanotowano w 2014 roku na obszarze Ameryki Południowej. Od 2015 roku zachorowalność w szybko rośnie.

Wirus Zika – gdzie występuje?

Wirus Zika rozprzestrzenił się na środkową i zachodnią część Afryki (Nigeria, Sierra Leone, Wybrzeże Kości Słoniowej, Kamerun, Senegal, Gabon), a także na część Azji (Pakistan, Indonezja, Filipiny, Malezja, Kambodża, Tajlandia) i region Pacyfiku (Mikronezja, Wyspy Cook’a, Francuska Polinezja, Nowa Kaledonia, Guam, Samoa, Vanuatu, Wyspy Salomona). W 2014 roku dotarł do części Ameryki Południowej i Środkowej (Kolumbia, Surinam, Meksyk, Salwador, Gwatemala, Paragwaj oraz Wenezuela). W 2015 roku obecność wirusa Zika odnotowano w Brazylii i w Stanach Zjednoczonych. Naukowcy podejrzewają, że wirus przebył Ocean Spokojny razem z kibicami udającymi się na Mistrzostwa w Piłce Nożnej w Brazylii, które odbyły się w 2014 roku.

Kraje i obszary objęte intensywną transmisją wirusa Zika. Źródło: https://www.cdc.gov/zika/geo/index.html

Czy wirus Zika może dotrzeć do Europy?

25 stycznia 2016 roku Światowa Organizacja Zdrowia poinformowała, że wirus Zika rozprzestrzeni się na wszystkie kraje Ameryki, oprócz Kanady i Chile. 1 lutego 2016 roku WHO uznała, że wirus ten stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. Z kolei Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) ostrzega, że wirus Zika może dotrzeć także do Europy. Na nasz kontynent mogą go przenieść osoby powracające z podróży do ww. regionów, w których odnotowuje się zachorowania wywołane tym wirusem. Szczególne ryzyko dotyczy wyspy Madera, która utrzymuje kontakty handlowe z krajami Ameryki Południowej. W Europie zanotowano pierwsze importowane przypadki zakażenia wirusem Zika. 26 stycznia 2015 roku ogłoszono, że wirus Zika dotarł do Danii. Nosicielem jest mieszkaniec Danii, który niedawno wrócił z podróży z rejonów, gdzie wirus ZIKA szerzy się epidemicznie.

Wirus Zika– jak można się zarazić?

Do zakażenia człowieka dochodzi na skutek ukłucia komarów należących do gatunków Aedes africanus, Aedes aegypti i Aedes albopictus (komar tygrysi), które są przenosicielami (wektorów) wirusa. Komary z gatunku Aedes, w przeciwieństwie do tych znanych w Polsce, które atakują głównie po zmroku, wykazują aktywność w ciągu dnia, szczególnie rano lub późnym popołudniem. W Polsce nie stwierdzono obecności komara tygrysiego. Komar tygrysi preferuje klimat ciepły i wilgotny, czyli taki, który panuje w południowej Azji i w Afryce. Jednak ocieplenie klimatu i tropikalne temperatury, które panują w okresie wakacyjnym w Polsce, mogą zachęcać komary tygrysie do osiedlania się w naszym kraju w przyszłości.

Pojawiły się doniesienia, jakoby wirus przenosił się przez krew czy poprzez kontakt seksualny. Jak jednak podkreśla WHO, potrzeba dodatkowych dowodów, by potwierdzić, że wirus jest przenoszony drogą płciową. Eksperci są zgodni, że wirus ten jest przenoszony głównie przez owady.

Symptomy zarażenia wirusem Zika

Objawy zakażenia wirusem Zika występują zwykle po 3-12 dniach od zakażenia. Choroba ma zazwyczaj przebieg łagodny, trwa od kilku dni do tygodnia. Objawy występują u około 20 proc. zakażonych osób, pozostali przechodzą chorobę bezobjawowo. Jednak u niektórych mogą się pojawić: umiarkowana gorączka, ból głowy, bóle mięśni i stawów, obrzęki stawów, plamista lub grudkowa wysypka czy zapalenie spojówek. Nie odnotowano żadnego przypadku zgonu w przebiegu choroby Zika.

W Francuskiej Polinezji jak i obecnie w Brazylii, odnotowuje się także przypadki przebiegające z objawami neurologicznymi pod postacią porażeń wiotkich oraz wady wrodzone u dzieci w postaci małogłowia (mikrocefalii). – czytamy na stronie Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Wirus Zika – diagnostyka

Rozpoznanie ustala się na podstawie anazlizy objawów i wywiadzie z pacjentem (czy podróżował do krajów gdzie występuje wirus i został tam ukłuty przez komara). Ostateczne rozpoznanie stawia się na podstawie wyników badania krwi, w której można wykryć wirusa Zika.

Wirus Zika – leczenie

Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia nie ma leku na gorączkę Zika. W przypadku zakażenia wirusem Zika, można jedynie walczyć z objawami choroby tj. próbować zbić temperaturę, złagodzić dolegliwości bólowe.

Jak chronić się przed wirusem Zika?

Na chwilę obecną nie ma żadnego lekarstwa czy szczepionki na wirus Zika. Zapobieganie zakażeniu polega na jedynie na zabezpieczeniu się przed ukąszeniami komarów poprzez: stosowanie środków odstraszających komary, noszenie odzieży ochronnej, z długimi rękawami i nogawkami, stosowanie moskitier, zabezpieczenie okien siatkami, usuwanie pojemników w których może gromadzić się woda (w wodzie rozmnażają się komary).

Wirus Zika, a kobiety w ciąży

Ukąszenie przez komara przenoszącego wirusa Zika kobiety w ciąży (szczególnie w pierwszym trymestrze) może skutkować urodzeniem dziecka z małogłowiem (mikrocefalia) – ostrzegają służby medyczne Brazylii, gdzie od początku 2015 roku poinformowano o 3174 przypadkach narodzin dzieci z małogłowiem. Dla porównania – do 2014 roku w Brazylii występowało nie więcej niż 200 przypadków mikrocefalii rocznie. Materiał genetyczny wirusa Zika znaleziono we krwi i próbkach tkanek nowo narodzonego dziecka, u którego zdiagnozowano mikrocefalię oraz inne wady. Jednak mimo to oficjalnie wciąż nie wykazano bezpośredniego związku wirusa z małogłowiem.

Światowa Organizacja Zdrowia informuje że kobiety, które zamierzają udać się w rejony, w których roznoszony jest wirus, powinny się skonsultować z lekarzem przed podróżą i po powrocie do kraju. O krok dalej poszli przedstawiciele władz Kolumbii, Ekwadoru, Salwadoru i Jamajki, którzy zalecili kobietom, by nie zachodziły w ciążę, dopóki nie uda się ustalić dodatkowych informacji na temat wirusa. Wszytko dlatego, że naukowcy mają coraz więcej dowodów na to, że wirus Zika może powodować małogłowie.

Porównanie wielkości głowy u pacjenta zdrowego (po prawej) i pacjenta z mikrocefalią spowodowaną mutacją w genie ASPM (po lewej )By Centers for Disease Control and Prevention [Public domain], via Wikimedia Commons

Źródło:
https://pssekrapkowice.pis.gov.pl/
https://gis.gov.pl/o-nas/aktualnosci/306-informacja-dla-osob-podrozujacych-do-ameryki-poludniowej-w-region-pacyfiku-do-afryki-oraz-indonezji
https://www.ucmmit.gdynia.pl/

Ekologia.pl poleca