Po epoce brązu i żelaza, nadeszła epoka plastiku!

Używamy coraz większej ilości plastiku, który zdominował nasze życie  Nowe badanie oparte na osadach dennych zebranych u wybrzeży Santa Barbara w Kalifornii wykazało, że tworzywa sztuczne gromadzą się w naszym środowisku już od 1945 roku. Nasuwa się pytanie: czy tak właśnie zostanie zapamiętana nasza cywilizacja?

Żyjemy w czasach, w których najpowszechniejszym tworzywem, który występuje w każdym aspekcie naszego życia jest plastik. Naukowcy sugerują, że warstwy z tworzywa sztucznego mogłyby zostać wykorzystane do oznaczenia początku antropocenu, proponowanej epoki geologicznej, w której działalność człowieka zdominowała planetę. Po epoce brązu i żelaza obecny okres można więc nazwać epoką plastiku.

W badaniu opublikowanym na łamach w Science Advances, będącym pierwszą szczegółową analizą wzrostu zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi zbadano roczne warstwy osadu u wybrzeży Kalifornii. Naukowcy odkryli, że tworzywa w tych warstwach dokładnie odzwierciedlają gwałtowny wzrost produkcji plastików w ciągu ostatnich 70 lat.

„Nasze zamiłowanie do plastiku widać w przeszłości, w naszej skamielinie” – powiedziała Jennifer Brandon z Scripps Institution of Oceanography na University of California San Diego, która prowadziła badanie. „Szkodzi to zwierzętom żyjącym na dnie oceanu: rafom koralowym, małżom, ostrygom itd. Ale fakt, że trafia on do naszych zapisów kopalnych, jest raczej problemem egzystencjalnym. Wszyscy uczymy się w szkole o epoce kamienia, epoce brązu i epoce żelaza – czy będziemy uczyć się o epoce plastiku?” – powiedziała.

Badania wykazały, że od lat 40. XX wieku ilość mikroskopijnych tworzyw sztucznych w osadach podwaja się co 15 lat.

Większość cząstek plastiku to włókna z tkanin syntetycznych używanych w ubraniach. Jedna piąta to rozbite fragmenty innego plastiku, a jedna dziesiąta to folia z tworzywa sztucznego. „To bardzo wyraźny podpis” – powiedziała Brandon. „Plastik został wynaleziony i prawie od razu możemy zobaczyć, jak pojawia się w zapisie sedymentacyjnym.”

Każdego roku wiele milionów ton plastiku jest usuwanych do środowiska i rozkładanych na małe cząsteczki i włókna, które nie ulegają biodegradacji. Mikroplastiki znajdują się wszędzie, od najgłębszych oceanów po wysokie góry, a nawet arktyczne powietrze.

Badanie z 2016 r. wykazało, że jedno pranie odzieży może uwolnić 700 000 włókien mikroplastycznych. „Zdecydowanie nie są odpowiednio utylizowane” – powiedział Brandon. „Nie filtrujemy ich odpowiednio na poziomie gospodarstwa domowego lub zakładu przetwarzania odpadów. Myślę, że to kolejna wielka granica: co robimy z naszymi ściekami i z czego robimy ubrania”

Badania są ograniczone, ale wiadomo, że jedzenie plastiku szkodzi stworzeniom morskim. Uważa się, że ludzie spożywają wraz z żywnością i wodą co najmniej 50 000 mikroplastycznych cząstek rocznie. Wpływ na zdrowie nie jest znany, ale mikroplastiki mogą uwalniać toksyczne substancje i przenikać do tkanek.