Ekologia.pl Wiadomości Ciekawostki przyrodnicze Trzęsienie ziemi w Polsce? Jest możliwe!

Trzęsienie ziemi w Polsce? Jest możliwe!

Trzęsienia ziemi to zapewne ostatnia rzecz, jakiej obawiają się Polacy. A jednak, od czasu do czasu ziemia w Polsce może się zatrząść, czy to z powodów działalności górniczej czy z przyczyn naturalnych.

Trzęsienie ziemi

Fot. MD_Photography/Shutterstock

Polska leży z dala od granic płyt tektonicznych, więc duże trzęsienia ziemi nam nie grożą. Jednak płyty tektoniczne składają się z mniejszych jednostek, a na ich granicach mogą zdarzać się mniejsze trzęsienia i takie właśnie co jakiś czas nawiedzają Polskę.

„Przykład takiego zjawiska mieliśmy w 2004 roku, kiedy to zaobserwowano niespodziewane wstrząsy kaliningradzkie” – powiedział sejsmolog, dr Paweł Wiejacz z Polskiej Akademii Nauk.

Gdzie w Polsce może wystąpić trzęsienie ziemi? Najbardziej narażonym regionem są Zachodnie Karpaty, Podhale, Sudety, pas od Szczecina w kierunku Hrubieszowa oraz obszar Gór Świętokrzyskich. W drugiej połowie XVIII wieku na pograniczu Karpat i Śląska wystąpiła seria wstrząsów, z których trzy (w latach 1785–1786) uważane są za najsilniejsze w historii Polski.

Trzęsienia ziemia związane z działalnością człowieka zdarzają się na Dolnym Śląsku, gdzie mieszczą się kopalnie węgla i miedzi. Ma to związek z naruszeniem układu naprężeń w skale i powstaniem uskoków, które przyczyniają się do trzęsienia ziemi. Na powstawanie wstrząsów może też wpływać zapadanie się w eksploatowanych kopalniach tzw. pustek po wybranym materiale. – wyjaśnia Wojciech Białoń z Zakładu Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi Instytutu Geofizyki PAN. Ale nie zawsze. W 2012 roku zdarzył się wstrząs o magnitudzie 3,8 w okolicach Jarocina w Wielkopolsce i to było zjawisko naturalne, niewywołane działalnością człowieka.

Od roku 1000 przez Polskę przeszło ponad 100 trzęsień ziem. Zaledwie w 6 przypadkach osiągnęły około 6 stopni w skali Richtera – wynika z szacunków Instytutu Geofizyki PAN. Największym historycznie odnotowanym zdarzeniem sejsmicznym na terenach Polski jest trzęsienie ziemi o sile 6,0 w skali Richtera z dnia 5 czerwca 1443 roku. Jak pisał Jan Długosz:

Roku 1443, 5 czerwca po południu stało się wielkie drżenie ziemi w pośród strasznych grzmotów tak, że w mieście Krakowie wszystkie mury od trzęsienia jakby zwalić się miały i straszny sprawiały łoskot, a w wielu miejscach na murach i sklepieniach pokazały się niemałe szpary i pęknięcia, leciały cegły i kamienie

Takie trzęsienie ziemi mogłoby uszkodzić nawet solidne konstrukcje budynków.

Na chwilę obecną nie opracowano skutecznej metody przewidywania trzęsień ziemi. Jedyne co możemy robić, to minimalizować ich skutki, stosując specjalne konstrukcje budynków, które mogą wytrzymać nawet bardzo silny wstrząs. Takie budownictwo jest obecnie stosowane m. in. w Japonii i w USA.

Ekologia.pl (JSz)

Bibliografia